Με τη λέξη όνειρα (ον + είρω), εννοούμε όλες εκείνες τις σημαντικές επιδιώξεις που κάθε άτομο έχει ως σκοπό να πραγματοποιήσει στη ζωή του, τους στόχους που έχει θέσει. Το ρήμα είρω που αποτελεί συνθετικό της λέξης σημαίνει: συνδέω μεταξύ τους κομμάτια βάζοντάς τα σε μια σειρά. Όνειρα έχουν τόσο το κάθε άτομο χωριστά, όσο και οι κοινωνίες. Πρόκειται για όλα εκείνα, πνευματικά και υλικά, που επιθυμούμε περισσότερο στη ζωή μας και αποτελούν την κινητήριο δύναμη της καθημερινότητάς μας. Η εκπλήρωση ή όχι των ονείρων μας είναι καθοριστικής σημασίας για το μέλλον μας είτε ως άτομα είτε ως κοινωνία. Κάθε άνθρωπος δικαιούται στη ζωή του δύο πράγματα: πρώτον να διαμορφώνει ελεύθερα τα δικά του όνειρα και δεύτερον να έχει από το περιβάλλον όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για την υλοποίηση των ονείρων του. Φανταστείτε για παράδειγμα πόσο λάθος είναι να βλέπουμε γονείς να προσπαθούν να ικανοποιήσουν τα δικά τους όνειρα μέσω των παιδιών τους. Τι καταπίεση υφίστανται τα παιδιά και πόσο περιορίζονται τα δικά τους όνειρα.
Εκείνο που επιβάλλεται να έχουμε στον νου μας είναι ότι τα όνειρα μπορεί να είναι ευαίσθητα, αλλά εξίσου είναι και πανίσχυρα. Το ατομικό όραμα που έχει ο καθένας από μας θέτει σε κίνηση την πορεία της ζωής μας. Πρώτα διαμορφώνουμε τα όνειρά μας μέσα μας, πρώτα τα διαμορφώνουμε στον εσωτερικό μας κόσμο και μετά ακολουθούν οι δυνατότητες, οι ευκαιρίες, οι πράξεις και γενικότερα όλα εκείνα που χρειάζονται για να γίνουν τα όνειρά μας πραγματικότητα. Είναι συνεπώς καθοριστικής σημασίας όχι μόνο πόσο ρεαλιστικά είναι τα όνειρα που κάνει ο καθένας μας, αλλά και πόσο υπάρχουν και διαμορφώνονται οι συνθήκες από το περιβάλλον και από την Πολιτεία προκειμένου να κυνηγήσει κανείς το όνειρό του.
Τις τελευταίες δεκαετίες δύσκολα μπορεί κάποιος να βρει, έστω λίγους που να είναι αισιόδοξοι ότι η ελληνική κοινωνία προσφέρει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις ώστε οι νέοι να κυνηγήσουν και να υλοποιήσουν τα όνειρά τους. Δυστυχώς έχουμε δημιουργήσει μια κοινωνία προσανατολισμένη απόλυτα στον καταναλωτισμό και στην κατάληψη μιας θέσης στο δημόσιο. Έχουμε εγκλωβίσει τα παιδιά μας στη νοοτροπία ότι οι Πανελλήνιες εξετάσεις είναι ό,τι πιο σημαντικό στη ζωή τους και ότι αν αποτύχουν εκεί, η ζωή τους θα πάρει μια καταστροφική πορεία προς το αδιέξοδο. Αλλά και όταν πετυχαίνουν στο Πανεπιστήμιο σύντομα ανακαλύπτουν ότι τα όνειρά τους πρέπει να περιοριστούν και να αρκεστούν στην απόκτηση πτυχίου και αργότερα στην ανεργία ή στη δουλειά που δεν έχει καμία σχέση με ό,τι σπούδασαν.
Την ίδια στιγμή επαινούμε άλλες χώρες για την οργάνωσή τους και για την δυνατότητα που δίνουν στους νέους να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Σταδιακά οι περισσότεροι γονείς συμβιβαζόμαστε με την ιδέα ότι τα παιδιά μας θα σπουδάσουν στη χώρα τους αλλά μετά θα κυνηγήσουν τα όνειρά τους στο εξωτερικό. Είμαστε ένας λαός με εξαιρετικά χαρίσματα, όπως φαντασία, εργατικότητα, περιέργεια, ένας λαός ονειροπόλος. Κάποια στιγμή είναι ανάγκη να προβληματιστούμε σχετικά με τις δυνατότητες που δίνουμε στους νέους μας να υλοποιήσουν τα όνειρά τους και να διορθώσουμε τις παθογένειες του παρελθόντος. Μόνο κερδισμένοι θα βγούμε είτε ως προσωπικότητες είτε ως κοινωνία.
Εξάλλου όπως έχει ειπωθεί: αν δεν κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα, η πραγματικότητα θα σου πάρει τα όνειρα.
Από τον Νίκο Τάχατο, φιλόλογο
