Το «γυάλινο σχολείο»
Ο καθηγητής Πάνος Φλωράς, άρτι προσληφθείς στο Κολλέγιο Αθηνών, μόλις έγινε διάλειμμα, άπλωσε την υφασμάτινη πετσετούλα του πάνω στην έδρα, κι έβγαλε να πάρει κολατσιό. Φτωχοπράματα. Να, μια φέτα ψωμί, λίγες ελίτσες, μια ντοματούλα, μ’ ό,τι κολάτσιζε δηλαδή όλη η εργαζόμενη Ελλάδα του ’60 στα γιαπιά, στα εργοστάσια, στα χωράφια, τότε που όλα ήταν «λατέρνα φτώχεια και φιλότιμο» κι όχι «ντελίβερι», δύο φρέντο εσπρέσσο, μια τυρόπιτα και μια πίτα ζαμπόν – κασέρι.
Την ίδια ώρα, ένα σμάρι μαθητριών – «Γυμνάσιο Θηλέων» βλέπεις- ξεχυνόταν στους διαδρόμους του σχολείου με χαρούμενες φωνές, σαν μελισσούλες και – φυσικά- χωρίς τη μάσκα να κρύβει το πρόσωπο...
Σαββατόβραδο στον «Alpha», η πασίγνωστη και λατρεμένη κωμωδία του Αλέκου Σακελάριου αποκτά μια νέα επικαιρότητα. Ωραία χρόνια, ωραίο σχολείο. Το σχολείο των δομημένων σχέσεων και των αυστηρά καθορισμένων ρόλων. Ο αυστηρός γυμνασιάρχης που διαρκώς γκρινιάζει και φωνάζει. Οι καθηγητές που φορούν πάντα γραβάτα, είναι αυθεντία στην τάξη τους και απολαμβάνουν την εκτίμηση της κοινωνίας. Και οι μαθητές. Που νιώθουν μια ασφάλεια στο στιβαρό σχολικό περιβάλλον. Ζουν μια κανονικότητα, σε μια Ελλάδα που μετά τον πόλεμο αισιοδοξεί. Ζουν μια σχολική ζωή που έχει συνέχεια και διάρκεια, με τις πλάκες της και τα αστεία της, τις προσμονές και τις αγωνίες της και προχωρούν αδιατάρακτα προς τον τελικό τους στόχο, που είναι οι εισαγωγικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο, για ν’ αποκτήσουν το περιώνυμο «χαρτί» που δεν είναι πληθωριστικό, αλλά έχει – τότε- μεγάλη αξία.
Αχ κύριε... κύριε... Φλωρά μου... βεβαίως βεβαίως... Αν ξέρατε τι ευτυχισμένα χρόνια ζούσατε τότε στις τάξεις! Πανικόβλητοι οι σημερινοί γυμνασιάρχες δεν ξέρουν από πού να μαζέψουν το πράμα. Δεν τους κολλάνε βέβαια χαρτιά του τύπου «είσαι γάιδαρος» - τα σημερινά παιδιά έχουν άλλους κώδικες καζούρας- αλλά τους τηλεφωνούν από το πρωί. Κύριε διευθυντά, το Ιντερνετ έπεσε, τι να κάνω;- η καθηγήτρια. Κύριε διευθυντά, δεν έχουμε πρόσβαση στο Ιντερνετ - η μητέρα. Κύριε διευθυντά, έχω τρία παιδιά, πού να βρω τόσα λαπ-τοπ για τηλεκπαίδευση; Και το μέηλ του σχολείου να «ξερνά» διαρκώς Υπουργικές Αποφάσεις με οδηγίες από τη μία για τηλεκπαίδευση, από την άλλη για την τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων σε περίπτωση εμφάνισης κρούσματος. Οδηγίες που δίνονται, οδηγίες που ανατρέπονται και συ τι να πεις; Χίλια δίκαια έχουν όλοι και συ στη μέση, ναι στη μέση βεβαίως, βεβαίως, με τα χέρια δεμένα. Είναι κι αυτή η μάσκα που έχει γίνει ένα πια με το δέρμα σου- τα χρόνια σου ’φεραν και υποκείμενα νοσήματα» και συ φοβάσαι- η μάσκα που σαν ανασαίνεις σου θολώνει τα γυαλιά πρεσβυωπίας. Και τότε χάνονται όλα μπροστά άπ’ τα μάτια σου σαν ένα σύννεφο που καμιά φορά το λες και λυτρωτικό, αφού προς στιγμήν χάνεται μαζί του και η γκρίζα σου πραγματικότητα.
Κι αν πεις για τους σημερινούς συναδέλφους σου κύριε Φλωρά μου;... Εδώ να δεις «πυροφάνια» που νιώθουν να τους ζώνουν... Αν εσάς σας έβαζαν φωτιά στα σακάκια που τιμωρούνταν με την αντιγραφή «100 στίχων από το Ζ’ της Ιλιάδος», τώρα η φωτιά καίει τα μυαλά. Καθηγητές «των οποίων αι σοφαί κεφαλαί ελευκάνθησαν επί της έδρας» άφησαν εν μια νυκτί τη θαλπωρή και την ασφάλεια της τάξης και του μαυροπίνακα και κυκλοφορούν στα σχολεία σαν φαντάσματα κουβαλώντας τάμπλετ και λαπ-τοπ. Χρειάστηκε βέβαια στην αρχή να πειστούν πως τα μηχανήματα αυτά δεν... δαγκώνουν, κι ότι τα έχουμε στο σπίτι για να δουλεύουμε κι όχι για να τα ρίξουμε κανένα σεμέν και να τα καμαρώνουμε. Αλλά, σε διαβεβαιώ κύριε Φλωρά μου, πλέον τα καταφέρνουν μια χαρά. Να δεις για πότε μπαίνει η παλιο-καραβάνα φιλολογίνα στο Webex, πότε κάνει «Start meeting» και «Admit» στους αγουροξυπνημένους μαθητές της, να πάθεις πλάκα ε; Αυτές πια πεταλώνουν τζιτζίκια και καλιγώνουν ψύλλους, όχι ψέματα. Άσε που το απόγευμα όλες αυτές οι όψιμες «χάιτεκ» δασκάλες, παράτησαν τους καφέδες και τσιγάρα, παράτησαν τουρκοσήριαλ και My style rocks και το ’χουν ρίξει στην επιμόρφωση. Έχω τηλεδιάσκεψη για «αξιοποίηση διαδικτυακού υλικού στη μαθησιακή διαδικασία». Τι; Σκασιλάρα μου τι θα φάτε, φτιάξτε κάνα αβγό, κάνα τοστ, έχω να ετοιμάσω υλικό για το e-classs.
Το θέμα αγαπητέ Φλωρά είναι τα παιδιά... Με καταλαβαίνετε βεβαίως βεβαίως... Μεταξύ μας, τα προτιμώ να τρέχουν πάνω – κάτω στους διαδρόμους και στις σκάλες του σχολείου, φωνάζοντας σαν Βάνδαλοι που εφορμούν να κυριεύσουν τη Ρώμη. Καλύτερα να δέρνονται για πλάκα στην αυλή, να στριμώχνονται για το κουλούρι στο κυλικείο, να φλερτάρουν και να ερωτεύονται πρόωρα. Εκείνο που δεν αντέχεται κύριε Φλωρά μου είναι αυτή η σιωπή στην άλλη άκρη του μικροφώνου:
- Ναιαιαιαι... Ακούγομαι παιδιά; Ναιαιααι με ακούτεεεε;
Και σαν απάντηση εισπράττεις συνήθως νυσταγμένες φωνές που δεν ξέρεις καλά –καλά αν σε παρακολουθούν. Δεν έχεις απέναντί σου πρόσωπα γελαστά, κατσούφικα ή βαριεστημένα, μα ένα ψυχρό γυαλί και ένα πληκτρολόγιο... Και πολλή μοναξιά. Είκοσι πέντε μαθητές, είκοσι πέντε «participants», είκοσι πέντε μοναξιές. Κι εσύ να μην μπορείς να πιάσεις τον σφυγμό της τάξης, να δεις αν το μάθημα προχωρά, να μπήξεις τις φωνές στους αδιάφορους, να επιβραβεύσεις μια καλή απάντηση... Είναι μάθημα τώρα αυτό;
Δύσκολα χρόνια κύριε καθηγητά, δεν ξέρουμε πια για πού τραβάμε... Άραγε αυτή η γενιά της τηλεκπαίδευσης τι θα φέρει; Αυτό το «γυάλινο σχολείο» τι θα γεννήσει; Κι εμένα, σαν παλιό πια γυμνασιάρχη δεν με νοιάζουν τόσο οι γνώσεις. Έτσι κι αλλιώς, ο μελλοντικός άνθρωπος θα είναι ένας υπερειδικευμένος εργαζόμενος, που θα εργάζεται πιθανόν απ’ το σπίτι και όσες πληροφορίες χρειάζεται θα του τις παρέχει το Ιντερνετ. Σχολικές γνώσεις, τουτέστιν παρατατικοί, υπερσυντέλικοι, ο Νόμος του Κουλόμπ, εξισώσεις α’ και β’ βαθμού, ή τα βουνά και τα ποτάμια της Βαλκανικής Χερσονήσου δεν θα φτουράνε πια, θα έχουν γίνει υπόθεση μερικών «κλικ» στο κινητό. Με καίει όμως μην γίνει συνήθεια αυτήν η απόσταση. Μην βολευθούμε όλοι στο «εξ αποστάσεως» και ξεχάσουν οι άνθρωποι πώς είναι το κοντά, το να χαιρετιούνται, αγκώνα με αγκώνα έστω. Και μήπως μηχανάκια σαν το Messenger γίνουν ο νέος... φυσιολογικός τρόπος επικοινωνίας;
Η ώρα πέρασε κύριε Φλωρά μου, χτυπάει το κουδούνι διάλειμμα. Ανοίξτε εσείς την καρό ασπροκόκκινη υφασμάτινη πετσετούλα και φάτε τις νοστιμότατες ελίτσες και την ντοματούλα που σας ετοίμασε η μανούλα σας... Εγώ δυστυχώς δεν έχω χρόνο. Θα φάω κάτι πρόχειρο, πήρα ένα σάντουιτς, μαύρο ψωμί, γαλοπούλα και μοτσαρέλα από ένα «Take away» που βρήκα στον δρόμο μου. Πρέπει να κάνω γρήγορα, να προλάβω. Πριν πέσει και πάλι το Ιντερνετ.
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ alexiskalessis@yahoo.gr
