παρελθόν, αλλά και σήμερα, τη ζωή των κατοίκων του χωριού μου και όλης της χώρας.
Θα ξεκινήσω, γι’ αυτό, επισημαίνοντας, ότι η καμπάνα, όπως στα παιδικά μου χρόνια, συνεχίζει και σήμερα να χτυπά, καθημερινά, δύο, τουλάχιστον, φορές την ημέρα, μία το πρωί, είτε για να καλωσορίσει, απλά, τη νέα μέρα, είτε για να καλέσει τους χριστιανούς να παρακολουθήσουν την ακολουθία του όρθρου, όταν είναι Κυριακή ή γιορτή αγίου, και άλλη μία το εσπέρας κάθε μέρας, μόλις ξεκινά η ακολουθία του εσπερινού. Επιπλέον, τις Κυριακές και γιορτές, συνεχίζει να χτυπά άλλες δύο φορές, μία κατά τη διάρκεια του όρθρου και μία, ακριβώς την ώρα, που ξεκινά η θεία λειτουργία. Έτσι, οι πιστοί γνωρίζουν, κάθε φορά, πώς εξελίσσονται, χρονικά, οι ιερές ακολουθίες και πράττουν, ανάλογα.
Σημειώνω, ακόμη, ότι είναι διαφορετικός, κάθε φορά, ο ήχος της καμπάνας και ανάλογος με το μήνυμα, που θέλει να στείλει η Εκκλησία, τη στιγμή που, εκτός από ενημερωτικός, μπορεί ο ήχος αυτός να είναι δοξαστικός, προπεμπτικός, πανηγυρικός, αλλά και πένθιμος. Αυτός ο τελευταίος ακούγεται πριν από κηδείες, αλλά και κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Παρασκευής, αμέσως μετά την αποκαθήλωση. Αλλά και το μήνυμα, πως ξέσπασε πυρκαγιά σε κάποια περιοχή, μπορεί να στείλει η καμπάνα, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει εθελοντές για κατάσβεση της φωτιάς.
Αυτά και άλλα μηνύματα, όπως αυτό της επιστράτευσης ή της άφιξης κάποιου σημαίνοντος προσώπου στην περιοχή, στέλνει και έστελνε, επί χρόνια πολλά, ο ήχος της καμπάνας, η οποία, κατά τη διάρκεια των παιδικών μου χρόνων, που δεν υπήρχαν ή ήταν ελάχιστα και για λίγους, ακόμη, τα ωρολόγια χειρός, έπαιζε και τον ρόλο του ρολογιού, γιατί με το πρωινό και απογευματινό της χτύπημα μπορούσαμε να υπολογίσουμε στο περίπου, τι ώρα ήταν, προκειμένου να οργανώνουμε, σωστά, τον χρόνο μας.
Αλλά και για να πάμε οι μαθητές στο σχολείο, είτε το πρωί, είτε το απόγευμα, έπρεπε, προηγουμένως, να ακούσουμε το ειδικό χτύπημα της εκκλησιαστικής καμπάνας, γιατί, διαφορετικά, εκλαμβάνονταν, ότι το δημοτικό σχολείο, για κάποιον λόγο, δεν θα λειτουργούσε. Για τον σκοπό αυτό, ορίζονταν απ’ τον Διευθυντή του σχολείου συγκεκριμένος μαθητής, που είχε την ευθύνη για τα χτύπημα της καμπάνας στην ώρα της. Θυμάμαι, μάλιστα, ότι, κάποια φορά, που ο υπεύθυνος μαθητής καθυστέρησε να τη χτυπήσει, οπότε καθυστέρησαν και οι μαθητές να πάνε σχολείο, έφαγε το ξύλο της χρονιάς απ’ τον Διευθυντή του σχολείου.
Πολλαπλά χρήσιμος, λοιπόν, ήταν και παραμένει ο ρόλος της καμπάνας των εκκλησιών στη ζωή των Ελλήνων. Ωστόσο, δεν μπορώ να αποσιωπήσω μια δυσάρεστη διαπίστωση. Υπάρχουν, δυστυχώς, κάποιοι, ακόμη και χριστιανοί, που έχουν, συνήθως, τα σπίτια τους δίπλα σε εκκλησίες, οι οποίοι, για ευνόητους λόγους, ενοχλούνται, ειδικά, απ’ τις πρωινές, κυρίως, κωδωνοκρουσίες, και, γι’ αυτό, διαμαρτύρονται απευθυνόμενοι είτε στους εφημέριους των ναών, είτε στα αρμόδια όργανα τάξης. Εν τούτοις, είναι τόσο λίγοι και τόσο αποδεκτός, χθες και σήμερα, ο ρόλος της καμπάνας στη ζωή μας, ώστε, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα σιγήσουν ποτέ.
Σε ό,τι με αφορά, και το εύχομαι και το ελπίζω.
Από τον Κώστα Γιαννούλα