Συνέβησαν πολλά περισσότερα στο Μέγαρο Μαξίμου, στο Υπουργείο Εξωτερικών, σε διαβαθμισμένης προσπελάσεως υπόγεια του ελληνικού Πενταγώνου και σε άλλα κρίσιμα σημεία. Το σίγουρο είναι ότι ηθικώς και επιχειρησιακώς, η ελληνική πλευρά διέθετε ισχυρότατο πλεονέκτημα το οποίο δεν αξιοποιήθηκε.
Κάποιοι απέδωσαν δειλία στον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη, ο οποίος ευχαρίστησε και τους Αμερικανούς από το βήμα της Βουλής. Άλλοι εξανέστησαν με τη στάση του τότε υπουργού Εξωτερικών Θεόδωρου Πάγκαλου, ο οποίος φέρεται να είχε διαβεβαιώσει τον ειδικό διαμεσολαβητή Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ ότι «την ελληνική σημαία από τα Ίμια θα την πάρει ο αέρας», για προφανείς λόγους εκτόνωσης της κρίσης. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος μάλιστα, προσήλθε καθυστερημένα στη σύσκεψη στο γραφείο του πρωθυπουργού, επειδή συμμετείχε σε εκπομπή γνωστού τηλεοπτικού διαύλου!
Εκείνη τη νύχτα της 31ης Ιανουαρίου 1996, τη νύχτα της μεγαλύτερης τουρκικής στρατιωτικής πρόκλησης μετά το 1974, η Ελλάδα έδειξε ατολμία και εξαιτίας λανθασμένων πολιτικών χειρισμών τής τότε κυβέρνησης, ενίσχυσε τη βουλιμία του τουρκικού κατεστημένου, το οποίο υποστήριξε με διάφορα ψεύτικα επιχειρήματα τη θεωρία των «Γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, προκειμένου να εγείρει διεκδικήσεις επί του ζωτικού χώρου της Ελλάδας και των νησιών της. Η ιστορία γράφτηκε λίγο αργότερα, όπου στο πλαίσιο της συνόδου του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη τον Ιούλιο του 1997, οι κύριοι Σημίτης και Ντεμιρέλ, με την ενθάρρυνση των Η.Π.Α., υπέγραψαν ένα κείμενο αρχών, το οποίο καθόριζε ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο οι δύο πλευρές δεσμεύονταν να κινηθούν για τον καθορισμό των μεταξύ τους σχέσεων. Ανακοινωθέν το οποίο εξέφραζε με τον καλύτερο τρόπο τη διολίσθηση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Έκτοτε, ούτε ελληνικό κατσίκι δεν τολμά να ανέβει στα Ίμια!
Και το πιο τραγικό: Τα παγωμένα νερά του Αιγαίου, εκείνο το αξημέρωτο βράδυ, δέχθηκαν στα σπλάχνα τους τα νεκρά σώματα τριών ξεχωριστών Ελλήνων αξιωματικών: του υποπλοίαρχου Χριστόδουλο Καραθανάση, του υποπλοίαρχου Παναγιώτη Βλαχάκου και του αρχικελευστή Έκτορα Γιαλοψού. Ήρωες που έγιναν θυσία στη βάση ξένων σκοπιμοτήτων και συμφερόντων.... οι οικογένειες των οποίων αναζητούν έως και σήμερα την αλήθεια.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν ιστορία για την οποία απαντήσεις πειστικές δεν δόθηκαν ποτέ. Ας έλθουμε όμως στο σήμερα. Η Τουρκία με την τακτική του bullying προσπαθεί να μας παρασύρει σε έναν εφ’ όλης της ύλης διάλογο. Με σκοπό, ίσως, ένα ακόμα θερμό επεισόδιο, για να αποκομίσει ανάλογα ή και περισσότερα οφέλη από τότε. Η τακτική της Τουρκίας είναι να μας εξαντλήσει. Καρότο από τη μια (δηλώσεις για συνομιλίες) και μαστίγιο από την άλλη (εμείς αυτό που λέμε το εννοούμε και το κάνουμε πράξη).
Και η Αθήνα; Και η Λευκωσία; Η Λευκωσία ως γνωστό, πλην τους Διεθνούς Δικαίου, δεν έχει τίποτε άλλο να αντιτάξει απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα. Και εναποθέτει τις ελπίδες της για αναχαίτιση της τουρκικής επιθετικότητας στην Αθήνα, η οποία προς το παρόν ούτε μια βαρκούλα δεν έστειλε, έστω για τα μάτια του κόσμου, στην κυπριακή Α.Ο.Ζ., όπου κατασκήνωσαν τα τουρκικά πολεμικά σκάφη.
Σίγουρα, πρώτος στόχος πρέπει να είναι η αποφυγή του πολέμου, τα αποτελέσματα του οποίου (ακόμα και νικηφόρος) είναι τραγικά. Νεκροί, τραυματίες, αγνοούμενοι... Και ενός θερμού επεισοδίου ασφαλώς οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές. Και τι μας απομένει; Οι συνομιλίες ασφαλώς! Συζήτηση όμως γίνεται μόνο με πολιτισμένους ανθρώπους, με πολιτισμένους λαούς και με πολιτισμένα κράτη. Με την Τουρκία που έβαλε το περίστροφο απασφαλισμένο στο τραπέζι και μας απειλεί, τι συζήτηση μπορεί να κάνεις αλήθεια;
Καλό είναι, Αθήνα και Λευκωσία, προκειμένου να κάνουν τα επόμενά τους βήματα, να έχουν ακόμα υπόψη τους ότι: Η Τουρκία δεν είναι υπερδύναμη. Η Τουρκία δεν έχει ευρωπαϊκό ενδιαφέρον, αφού επέστρεψε στον οθωμανισμό και συμπεριφέρεται ιμπεριαλιστικά. Η Τουρκία σήμερα θέλει να παίξει πλανητικό ρόλο! Η Ευρώπη δεν έχει τη δυνατότητα να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία. Για να γίνει αυτό πρέπει να υπάρξει άρση της ομοφωνίας στη λήψη αποφάσεων. Η Τουρκία έχει περισσότερο ανάγκη την Ευρώπη απ’ ό,τι η Ευρώπη την Τουρκία. Και στην οικονομία και σε όλα τ’ άλλα θέματα. Όταν οι Η.Π.Α. κάνουν ένα βήμα πίσω, η Ευρώπη πρέπει να κάνει ένα βήμα μπροστά. Και δυστυχώς δεν το κάνει!
Ακόμα: Στις Η.Π.Α. υπάρχει σήμερα τεράστιο κενό εξουσίας, όπως ακριβώς και το 1974! Μοιραία υπάρχει μεγάλο κενό ασφαλείας και στην περιοχή μας. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας απασχολήσει πάρα πολύ σοβαρά. Δεν πρέπει να επαναπαυτούμε στο κακό όνομα που έχει η Τουρκία στο Κογκρέσο. Και το ’74 η Τουρκία είχε κακό όνομα, ωστόσο το κενό εξουσίας το κάλυψε με μαεστρία ο Κίσσιντζερ... Και κυριολεκτικά μας πετσόκοψε...
Όπλα μας: Η αξιοποίηση των φίλων. Όσοι μας απέμειναν. Επείγει να ενισχύσουμε τις σχέσεις μας με τα άλλα κράτη. Αυτή την ώρα μπορούμε να στηρίξουμε πολλά στη γαλλική στήριξη που φαίνεται να είναι ειλικρινής, διότι, κατά τα φαινόμενα, αντιλήφθηκε πως η Τουρκία θέλει να μας γυρίσει πίσω στην οθωμανική αυτοκρατορία. Για τους άλλους (Ισραήλ, Αίγυπτο κ.ά.) να μην είμαστε και τόσο σίγουροι.
Η Αίγυπτος φαίνεται να μη θέλει να πάρει θέση στην ελληνοτουρκική διένεξη και το Ισραήλ, τελευταίως, σαν να μασάει τα λόγια του.
Από τον δρα Αυγουστίνο (Ντίνο) Αυγουστή,
αναπλ. καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
