1. Πρόκειται για μία σαφώς θετική εξέλιξη. Κύριος στόχος της σύσκεψης πρέπει να είναι η απεμπλοκή των έργων από τα εμπόδια και τις κάθε είδους εκκρεμότητες που έχουν κληρονομηθεί, μετά από χρόνια απραξίας και εγκατάλειψής τους.
Κατά την άποψή μου θα πρέπει να ανέβει (σε υψηλότερο επίπεδο) ο βαθμός προτεραιότητας του θέματος και να υπάρξει προγραμματισμός, ώστε έως το τέλος της κυβερνητικής 4ετίας να έχει υπάρξει σαφής πρόοδος (στις όποιες κατασκευαστικές εργασίες καταστεί εφικτό να γίνουν).
2. Πριν από οτιδήποτε άλλο, απαιτείται άμεση ενεργοποίηση του Υπουργείου Υποδομών σε ό,τι αφορά επείγουσες τεχνικές εργασίες προστασίας από καταρρεύσεις των εγκαταλειμμένων έργων Άνω Αχελώου (φράγμα Συκιάς και σήραγγα μεταφοράς). Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος επιδείνωσης της κατάστασης λόγω (πιθανών) έντονων πλημμυρικών φαινομένων !
3. Κρίσιμο θέμα αποτελεί ο άμεσος ορισμός πολιτικού κυβερνητικού στελέχους ως συντονιστή του projecτ έργων Άνω Αχελώου, με επιτελείο ειδικών δίπλα του. Χρειάζεται κατάλληλος σχεδιασμός και «οδικός χάρτης» ενεργειών, επικέντρωση σε ουσιαστικά «εκ των ουκ άνευ» θέματα, όπως η μελέτη για την τύχη της μονής Αγ. Γεωργίου Μυροφύλλου, ο ενεργειακός εταίρος για υδροηλεκτρική αξιοποίηση της Συκιάς, η τροποποίηση Χωροταξικού και Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΥ). Για το ΣΔΥ απαιτείται η χωρίς χρονοτριβή τροποποίησή του, ώστε να καταστεί δυνατή η ενίσχυση της Θεσσαλίας με νερά από τον Αχελώο, κάτι που αντιδεοντολογικά και χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση ο κ. Φάμελλος (2017) φρόντισε να «απαγορεύσει».
4. Εκτιμώ πως η Κυβέρνηση, μέσα από την πρωτοβουλία που ανακοίνωσε για τις 16/1 αλλά και γενικότερα, οφείλει να δώσει ένα σαφές μήνυμα ότι η μεταφορά υδάτων από τον Αχελώο αποτελεί ειλημμένη απόφαση, ως συνέχεια εκείνης όλων των κυβερνήσεων που από τη δεκαετία του '80 έως το 2010 υλοποίησαν αυτά τα έργα. Εν ανάγκη, εάν στην Κυβέρνηση αισθάνονται πως το μήνυμα αυτό δεν επαρκεί, εκεί είναι η Βουλή, όπου μπορούν να συζητήσουν το θέμα και να επικαιροποιήσουν τη δεδομένη βούλησή τους για ολοκλήρωση των έργων. Ελπίζω ότι στις 16/1 θα επικρατήσει η λογική, ώστε να μην «εκτραπεί» η συζήτηση προς τις… αναζητήσεις των δεκαετιών '80 και '90, δηλαδή «υπέρ» ή «κατά» της «εκτροπής Αχελώου», που στην πράξη εξυπηρετούν όσους επιχειρούν να δικαιολογήσουν την αδράνεια, την απραξία τους και την καλλιέργεια μίσους κατά των έργων.
Η Κυβέρνηση με ξεκάθαρη ρητορική πρέπει να γνωστοποιήσει στους πολίτες ποιοι επιθυμούν και ποιοι όχι την ολοκλήρωση και λειτουργία των ημιτελών έργων. Όσοι τοποθετούνται αρνητικά οφείλουν να πούνε τι ακριβώς προτείνουν να γίνει με τα έργα και βεβαίως να αναλάβουν τις ευθύνες για τη θέση αυτή.
5. Μιας και γίνεται τόσος θόρυβος, ας επαναλάβουμε συνοπτικά γιατί επιμένουμε τόσο πολύ στα ημιτελή έργα Άνω Αχελώου.
Ο ταμιευτήρας που θα δημιουργηθεί στη Συκιά, μετά και την ολοκλήρωση του ημιτελούς φράγματος, έχει ξεχωριστή σημασία διότι:
* Θα συγκεντρώνει μεγαλύτερο όγκο υδάτων από οποιοδήποτε άλλο έργο ταμίευσης στη Θεσσαλία.
* Θα παρέχει χρονικά τη δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των υδάτων νωρίτερα από οποιοδήποτε άλλο έργο ταμίευσης (που θα άρχιζε τώρα) και ταυτόχρονα με πολύ μικρότερο κόστος.
* Παράλληλα προσφέρει τη δυνατότητα πολλαπλής αξιοποίησης των υδάτων για τους ακόλουθους σκοπούς:
a) Ως απόθεμα ασφαλείας για ακραία κλιματικά φαινόμενα ξηρασίας, ειδικά στα πεδινά της Θεσσαλίας.
b) Για παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, τόσο κατά τον ρου του Αχελώου, όσο και προς Μουζάκι (μέσω της σήραγγας) με το καινοτόμο σύστημα «άντλησης – ταμίευσης».
c) Για σταδιακή επαναφορά (με τεχνητό εμπλουτισμό) υδάτων στους επιβαρυμένους υπόγειους υδροφορείς και την αποτροπή περιβαλλοντικής καταστροφής.
d) Για κάλυψη αρδευτικών αναγκών (λιγότερες αντλήσεις από γεωτρήσεις) και ταυτόχρονη μείωση του κόστους νερού (κόστος παραγωγής).
{Σημείωση: τους παραπάνω σκοπούς (ή όποιους άλλους επιλέξει) οφείλει η Κυβέρνηση να θωρακίσει θεσμικά ώστε να μην υπάρξουν στο μέλλον κίνδυνοι ακύρωσης!}
6. Τέλος, να επισημάνουμε ότι το υδατικό της Θεσσαλίας είναι θέμα ενιαίο και δεν περιορίζεται μόνο στα έργα της λεκάνης Άνω Αχελώου. Ο ταμιευτήρας Συκιάς, είναι μεν το πιο σημαντικό υδατικό έργο στην Κεντρική Ελλάδα και πρέπει να ολοκληρωθεί, όμως χωρίς την υλοποίηση και άλλων έργων ταμίευσης υδάτων στη λεκάνη Πηνειού (Φάρσαλα, Πύλη, Νεοχώρι, Ελασσόνα) και χωρίς την εφαρμογή πολιτικών εξοικονόμησης νερού, τα τεράστια υδατικά ελλείμματα δεν πρόκειται να τιθασευτούν.
Στην κυβερνητική θητεία θα ήταν μεγάλη πολιτική επιτυχία η εκπόνηση ενός master plan, για έργα και δράσεις επί του υδατικού της Θεσσαλίας, που θα επικύρωνε την ειλικρινή και ουσιαστική πολιτική βούληση, έστω και εάν ίσως δεν επαρκεί η 4ετία για κατασκευή νέων μεγάλων έργων.
* Από τον Κώστα Γκούμα
Ο Κώστας Γκούμας είναι γεωπόνος, πρ. δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κ.Ε.
