Η πρώτη ζώνη από την ακτή προς τη θάλασσα είναι η ζώνη των χωρικών υδάτων ή αιγιαλίτιδας ζώνης, ή χωρικής θάλασσας. Από το 1936 η Ελλάδα καθόρισε το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης της στα 6 ναυτικά μίλια (περίπου 11 χιλιόμετρα). Όλες οι θαλάσσιες αποστάσεις καθορίζονται σε ναυτικά μίλια, και κάθε ν.μ. είναι 1852 μέτρα. Το ν.μ. είναι το δεκαπλάσιο του αρχαίου ελληνικού σταδίου (182,5 μ).Παρέμεινε ως μονάδα παγκόσμιας μέτρησης στη θάλασσα, καθώς οι Έλληνες υπήρξαν οι πρώτοι ποντοπόροι της ιστορίας. Πού να φαντάζονταν οι αρχαίοι πρόγονοι, πως οι επίγονοί τους θα ταλαιπωρούνταν τόσο πολύ με τα "στάδια" εντός και εκτός χώρας...
Η Τουρκία το 1964 καθόρισε τη δική της αιγ. ζώνη στα 6 και αυτή ναυτικά μίλια. Στην έκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης η κάθε χώρα ασκεί απόλυτη κυριαρχία στο νερό ,στον βυθό, στο υπέδαφος και στον υπερκείμενο ουράνιο θόλο. Μοναδικός περιορισμός η ελεύθερη διέλευση σκαφών όλων των σημαιών χωρίς έγκριση. Μετά τη Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας που άρχισε να ισχύει από το 1994, όλα τα Κράτη καθόρισαν στα 12 ναυτικά μίλια την αιγιαλίτιδα ζώνη τους. Το άρθρο 3 της σύμβασης αυτής, για την οποία γράψαμε στο προηγούμενο σημείωμά μας, ορίζει ότι "Κάθε Κράτος έχει το δικαίωμα να καθορίζει το εύρος των χωρικών υδάτων του μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια". Αυτό έκανε η Τουρκία στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο, αλλά και η Ελλάδα στην ίδια θάλασσα και το Ιόνιο Πέλαγος μέχρι τα νοτιοδυτικά της Κρήτης το 2011. Προς την πλευρά του Αιγαίου δεν το έκανε, επειδή από το 1974, αλλά και με ομόφωνο ψήφισμα η τουρκική Βουλή το 1994, μας απείλησε με πόλεμο (casus belli) ,εάν στην "κλειστή θάλασσα του Αιγαίου επεκτείνει (η Ελλάδα) τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια". Εμείς υποκύψαμε στην απειλή, παρότι αποτελεί πάγιο κανόνα του Διεθνούς Δικαίου, ότι στις διεθνείς σχέσεις απαγορεύεται η απειλή βίας. Δεν προσφύγαμε καν στο Σ.Α. του ΟΗΕ για καταδικαστικό ψήφισμα. Έψαξα ,αλλά δεν βρήκα κάτι και είθε να κάνω λάθος. Θα δούμε τις επιπτώσεις αυτής της υποχώρησης.
Το 1931 η Ελλάδα καθόρισε τον απόλυτο έλεγχο στον εναέριο χώρο της σε εύρος 10 ναυτικών μιλίων επάνω στη θάλασσα, που συνορεύει με την ξηρά της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας. Προκύπτει λοιπόν πως, ενώ στα ανατολικά της χώρας μας η αιγ.ζώνη μας παραμένει στα 6 ν.μ., ο εναέριος χώρος μας είναι κατά 4 ν.μ. μεγαλύτερος. Όταν τα ξένα αεροσκάφη πετούν χωρίς άδεια επάνω από τα 10, αλλά δεν εισέρχονται και επάνω από τα 6 ν.μ. υπάρχουν παραβάσεις σε βάρος μας. Οταν πετούν επάνω και από τα 6 υπάρχουν παραβιάσεις. Πρόκειται για βαρύτατη προσβολή κυριαρχικών δικαιωμάτων, που την υφίσταται η Ελλάδα εδώ και δεκαετίες. Και τη μεν παράβαση τη "δικαιολογεί" η Τουρκία, επειδή δεν δέχεται επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης μας πέραν των 6 ναυτικών μιλίων, που κατά την ίδια πρέπει αναγκαστικά να υπάρχει και στο αέρα. Για τις παραβιάσεις δεν υπάρχει δικαιολογία πέραν της διεκδίκησης του μισού Αιγαίου, που κατά τους Τούρκους " είναι περιοχή με γεωγραφικές συνθήκες ειδικών περιστάσεων". Προφάσεις εν αμαρτίαις δεδομένου ότι η χώρα μας έχει καθορίσει από το 1931 τον εναέριο χώρο της, χωρίς η Τουρκία για 60 χρόνια να τον αμφισβητήσει. Όσον αφορά την " ειδική περίπτωση της κλειστής θάλασσας" ο ισχυρισμός είναι εντελώς αβάσιμος, και παγκοσμίως πρωτοφανής. Κλειστές θάλασσες υπάρχουν και αλλού. Στα στενά του Ορμούζ κανένας δεν σκέφθηκε να αμφισβητήσει τα 12 μίλια του Ιράν και του Ομάν. Ούτε στην επίσης κλειστή Βαλτική θάλασσα αμφισβητήθηκε η αιγιαλίτιδα ζώνη των 12 ναυτικών μιλίων μεταξύ Δανίας, Γερμανίας και Σουηδίας. Γιατί οι Τούρκοι; Μα, επειδή ζητούν λόγω. Δικαίου των όπλων αναθεώρηση της συνθήκης της Λωζάνης και συγκυριαρχία του Αιγαίου. Διεκδικούν μάλιστα κυριότητα σε βραχονησίδες και νησίδες (!).
Την υφαλοκρηπίδα την έννοια και σημασία οι πολίτες δεν γνωρίζουν στην πλειοψηφία τους . Μόνον πως ελλοχεύει και εξαιτίας της κίνδυνος ρήξης με θύμα την Ελλάδα, που με τον προϋπολογισμό της του 2020 μείωσε κατά 141 εκατ. ευρώ τις δαπάνες άμυνάς της.! Υπάρχει κάποια... "φιλοσοφία", που αγνοώ.
Υφαλοκρηπίδα κατά το Διεθνές Δίκαιο που ενδιαφέρει (σύμβαση ΟΗΕ 1958 με ισχύ από 1994), πέραν των επιστημονικών παραδοχών της εννοίας της, είναι η υποθαλάσσια έκταση 200 ναυτικών μιλίων από τις ακτές της χώρας. Αν δύο Κράτη ή νησιά τους βρίσκονται απέναντι πολύ κοντά, τόσο η Αιγιαλ. Ζώνη, όσο και η Υφαλοκρηπίδα κατανέμονται εξ ίσου. Το Δ.Δ. της Χάγης έκρινε στο παρελθόν- σε υπόθεση της Βόρειας Θάλασσας-, ότι ανεξαρτήτως προσυπογραφής από ένα Κράτος( βλ.Τουρκία) της Διεθνούς Σύμβασης για τη Θάλασσα, δεσμεύεται από το παγκόσμιο εθιμικό Δίκαιο, σύμφωνα με θεμελιώδη κανόνα του οποίου υποχρεούται να δεχθεί την ύπαρξη υφαλοκρηπίδας σε εύρος 200 ναυτικών μιλίων. Σύμφωνα επίσης με το Δίκαιο της Θάλασσας και παράλληλο κανόνα εθιμικού Δικαίου, τα νησιά έχουν τόσο αιγιαλίτιδα ζώνη, όσο και υφαλοκρηπίδα. Αφού το Αιγαίο είναι διάσπαρτο με ελληνικά νησιά, η υφαλοκρηπίδα του μας ανήκει ολόκληρη μέχρι τη μέση γραμμή των θαλάσσιων συνόρων των νησιών μας με την Τουρκία. Αυτά περί Δικαίου. Ποιος όμως νοιάζεται γι' αυτό στον σύγχρονο Κόσμο, και μάλιστα όταν πρόκειται για μεγαλομανή πάνοπλο αντάρτη, ή για πανίσχυρη παγκόσμια δύναμη όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα. Οι πρώτες έχουν χαράξει Αιγ. Ζώνη 12 ν.μ. και για τα νησιά τους .Το ίδιο και για την υφαλοκρηπίδα με την ΑΟΖ. Σε μάς συνιστούν..."να τα βρούμε" με την Τουρκία . Η Κίνα επίσης έχει γράψει στα παλιά της παπούτσια τα Δίκαια των γειτόνων της.
Η υπόθεση της Κίνας έχει άμεση σχέση με τις ελληνοτουρκικές διαφορές, επειδή η Τουρκία μάλλον τη μιμείται ως προς την επίδειξη ισχύος και την παχυλή αδιαφορία της στο Δίκαιο της Θάλασσας, που ενσωματώνεται, στη Διεθνή Σύμβαση UNCLOS (United Nations Convention on the Low of the Sea)του 82, με ισχύ από 16.11.1994.Τη σύμβαση -μετά επεξεργασία 17 χρόνων- υπέγραψε η συντριπτική πλειοψηφία των Κρατών του Κόσμου με εξαιρέσεις, όπως η Κίνα, η Τουρκία ,το Ισραήλ, η Βενεζουέλα και με κάποιες επιφυλάξεις ελάχιστων ακόμα. Η Κίνα αντί να παραμείνει στην υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ της, διεκδικεί- με χάρτες κι αυτή, "αλλά... Τούρκα"- ολόκληρη τη Θάλασσα της νότιας Κίνας, στην οποία ισχυρίζεται, πως έχει ιστορική αξίωση. Σχεδίασε κατά βούληση δικά της όρια αποκλείοντας τις θαλάσσιες ζώνες των Φιλιππίνων, του Βιετνάμ, της Μαλαισίας, της Ινδονησίας και του Μπρουνέι. Η Κίνα δεν εφαρμόζει ακόμα και αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, όπως ασφαλώς θα κάνει και η Τουρκία σε περίπτωση τυχόν έκδοσης απόφασης στις διαφορές της με την Ελλάδα, αν προσφύγουμε εκεί, και η απόφαση δεν θα την συμφέρει. Προσωπικά το πιστεύω απόλυτα, και προφανώς οι Έλληνες διπλωμάτες και οι πολιτικοί μας το έχουν κατά νού. Τα γράφω, επειδή τελευταία λόγος πολύς γίνεται για" πρόκληση ή πρόσκληση" κατά τη φράση της κ.Μπακογιάννη (Σκάϊ 20.11) προς την Τουρκία για προσφυγή στη Χάγη. Μ' αυτά όμως, με τη σημασία της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μας (ΑΟΖ), την ανάδειξη των προβλημάτων με την Τουρκία, και τα ενδεχόμενα και... πραττόμενα στο μέγιστο πρόβλημα των ελληνοτουρκικών διαφορών θα τα πούμε την ερχόμενη Τρίτη.
