Το τραγούδι αυτό δεν είναι, βέβαια, καινούριο. Έχουν, όμως, εξελιχθεί, έτσι, τα πράγματα, σήμερα, ώστε η χαρά αυτής της προσμονής για πολλούς να έχει ελάχιστη σχέση με το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων, που δεν είναι άλλο από την αναπτέρωση της ελπίδας για τη σωτηρία του κόσμου και τις νέες προοπτικές, που φέρνει η παρουσία Του και η διδασκαλία Του στη γη. Εξηγούμαι γιατί.
Οι Χριστιανοί, των παιδικών μου χρόνων, π.χ., στη μεγάλη τους πλειοψηφία, για να Τον προϋπαντήσουν, έκαναν αυτό που τους υποδείκνυε η Εκκλησία. Εκκλησιάζονταν, συχνά, νήστευαν 40 ημέρες, εξομολογούνταν και κοινωνούσαν τα άχραντα μυστήρια, προκειμένου να Τον υποδεχθούν όχι μόνο με ωραία και καθαρά ρούχα, αλλά και με καθαρή την ψυχή τους.
Καθάριζαν και στόλιζαν και, τότε, τα σπίτια τους, αλλά πολύ πιο λιτά και χωρίς πολύ φως, όχι μόνο γιατί δεν είχε γενικευθεί, ακόμη, η χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος και το βιοτικό τους επίπεδο ήταν πολύ χαμηλό, αλλά και γιατί εφαρμόζονταν, ακόμη, αναλλοίωτες οι αξίες του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, που, εκτός των άλλων, απεχθάνονται τη σπατάλη, την επίδειξη για το θεαθήναι και τις μονομερείς σωματικές απολαύσεις σε βάρος της ψυχής. Για σπιτικό χριστουγεννιάτικο δέντρο αρκούσε, άλλωστε, ένα κλαδάκι με λίγο βαμβάκι πάνω του, για να θυμίζει χιόνι, μια χάρτινη φάτνη και λίγες αυτοσχέδιες χειροποίητες μπαλίτσες με πρόχειρα υλικά.
Περίμεναν τα Χριστούγεννα, τότε, με μεγάλη ανυπομονησία και για έναν πρόσθετο λόγο. Νηστεύοντας, όπως προείπα, αδημονούσαν, για να απολαύσουν τη γουρουνοχαρά και τα εδέσματα, που είχαν στερηθεί, οικειοθελώς και επί μακρόν, όχι βέβαια σε κάποιο ρεβεγιόν και μακριά απ’ την οικογένειά τους, αλλά καθισμένες οι οικογένειες, κοντά στο τζάκι, μ’ όλα τα μέλη τους γύρω απ’ το γιορτινό τραπέζι.
Αλλά και οι μικροί, που τραγουδούσαν τα κάλαντα την παραμονή των Χριστουγέννων, μέσα στη νύχτα και στο κρύο, δημιουργούσαν με τις μελωδικές φωνές τους μια ατμόσφαιρα ανεπανάληπτη. Αν, κοντά σ’ όλα αυτά, προσθέσει κανείς το πλούσιο χιόνι, που έπεφτε, πολλές φορές, πριν ή κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, καθώς, επίσης, και τα σπαθιά από πάγο, που κρέμονταν απ’ τα κεραμίδια, τότε ολοκληρώνεται, πλήρως, το χριστουγεννιάτικο σκηνικό εκείνης της εποχής.
Το σκηνικό αυτό απέχει παρασάγγες, θα έλεγα, απ’ αυτό, των τελευταίων δεκαετιών στη χώρα μας. Κυριαρχούν, σήμερα, τα φώτα, τα λαμπιόνια, τα στολίδια σε δρόμους, βιτρίνες και βεράντες, και οι μουσικές εκδηλώσεις ανάμματος τεράστιων δέντρων σε πλατείες, που, σίγουρα, δημιουργούν μια φαντασμαγορική ατμόσφαιρα. Γεμίζει, ακόμα, ο τόπος από παιχνίδια και χαρούμενες παιδικές φωνές, ενώ τα καταστήματα κάνουν χρυσές δουλειές, μια που Χριστούγεννα, για τους πολλούς, χωρίς ανταλλαγή δώρων, χωρίς καινούρια ρούχα και κοσμήματα, χάνουν την αίγλη τους.
Σημειώνω, ακόμα, ότι, για πολλούς σημερινούς χριστιανούς, νέους ως επί το πλείστον, καλά Χριστούγεννα, πλέον, σημαίνουν ξενύχτι σε κέντρα διασκέδασης μέχρι πρωίας ή ρεβεγιόν, για πιο ηλικιωμένους, σε κάποιο κοσμοπολίτικο περιβάλλον ή ταξίδι, εντός ή εκτός Ελλάδος, προκειμένου κάποιοι να χαλαρώσουν και να απολαύσουν χειμωνιάτικα σπορ, όταν οι καιρικές συνθήκες προσφέρονται για κάτι τέτοιο, μια που η κλιματική αλλαγή μας στερεί, συνήθως, το χριστουγεννιάτικο χιόνι.
Λείπουν, ωστόσο, απ’ τα σύγχρονα Χριστούγεννα η πνευματικότητα και η λαχτάρα για καλό φαγητό, αφού η νηστεία και η ψυχική προετοιμασία έχουν μπει, πλέον, για πολλούς σε δεύτερη μοίρα χάριν των ηδονών του σώματος. Δεν είναι, άλλωστε, εύκολο, ν’ απολαύσεις ένα καλό φαγητό, αν δεν το στερηθείς για ένα διάστημα, ούτε να νιώσεις την πνευματικότητα των ημερών, αν δεν εκκλησιασθείς και δεν προετοιμασθείς, για να δεχθείς τον Χριστό μέσα σου με τη βοήθεια της εξομολόγησης και της Θείας Κοινωνίας.
Αυτή η εξέλιξη κάθε άλλο παρά θετική είναι για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία σε μια χώρα, που, για πολλούς πλέον, η πρόοδος και ο εκσυγχρονισμός έχουν ταυτισθεί με τον μιμητισμό και κάθε τι ξενόφερτο, που προέρχεται απ’ την Εσπερία. Ευτυχώς, δε, που υπάρχουν, ακόμη, αρκετοί Έλληνες χριστιανοί, που φυλάνε Θερμοπύλες, αγκαλιάζουν, μεν, τους χριστουγεννιάτικους νεωτερισμούς, αποφεύγουν, όμως, τη σπατάλη και την κραιπάλη των ημερών και κρατούν απ’ το χθες κάθε τι, που ενισχύει τον θεσμό της οικογένειας και ό,τι άλλο συμβάλλει στην πνευματική και ψυχική μας ανύψωση. Αλλιώς……..
Από τον Κώστα Γιαννούλα
