Μπορεί η ορχήστρα να κατέβαλε φιλότιμες προσπάθειες να ξεσηκώσει το κοινό, αλλά γενικά... δεν... Στα τραπέζια που είχαν στηθεί στην αυλή του ερημωμένου Δημοτικού Σχολείου επικρατούσε μουρμούρα. Και συνεχείς συζητήσεις που πρόδιδαν ανησυχία. Κατεβασμένα κεφάλια και πρόσωπα κατηφή. Λογικό. Το χωριό επιλέχτηκε για εγκατάσταση μεταναστών, κάτι που ίσως αλλοιώσει σοβαρά την ταυτότητά του. Συνδέομαι εδώ και πολλά χρόνια με την Καρίτσα. Περνώ όλα τα καλοκαίρια μου στο χωριό, ξέρω τα μέρη, ξέρω τον κόσμο της. Είναι ένας κόσμος απλός, ίσως και απλοϊκός, αλλά ζεστός και φιλόξενος. Κυρίως όμως ένας περήφανος κόσμος. Όλα κι όλα ! Οι «Καρτσιώτες», πάνω απ’ όλα, είναι αυτό που λένε «νοικοκύρηδες». Με το «Ν» κεφαλαίο. Σε σημείο που να βλέπουν τους συντοπίτες τους από τα διπλανά χωριά της θάλασσας αφ’ υψηλού. «Αϊ κι συ... Τιψάχνς να βρεις; Βρε αυτοί είναι διακονιαραίοι», μου ‘χε πει κάποτε η κυρά-Μόρφω σε μια σχετική συζήτηση που κάναμε πριν ξεστριφτεί στα γέλια. Υπήρξαν και ευτυχισμένα χρόνια για την Καρίτσα... Τότε που το χωριό – σαν όλα τα χωριά της Ελλάδας- είχε κόσμο, είχε ζωή. Όχι πολύ μακριά. Να καταλάβεις, τη δεκαετία του ’80 που η δική μου ζωή έσμιξε με το χωριό, υπήρχαν πέντε παντοπωλεία, φούρνος, κάμποσα κρεοπωλεία και καμιά ντουζίνα μαγαζιά, ταβέρνες και καφενεία που εξυπηρετούσαν ένα πολύ αξιόλογο τουριστικό ρεύμα. Και όλα αυτά γύρω από μια γραφική πλατεία, πλακοστρωμένη, με τον κλασικό αιωνόβιο πλάτανο και πολλά νερά, που ξεκούραζε επισκέπτες και κατοίκους τα καλοκαίρια που «μπαΐλντιζαν απ’ ντ’ ζέστα». Αχ, ήταν απίστευτα αυτά τα καλοκαίρια της Καρίτσας! Τι να λέμε τώρα; Να πιάσουμε να μιλάμε για τα ασβεστωμένα σοκάκια του χωριού και τις ανθοστόλιστες αυλές που έλουζε ολημερίς ο ήλιος, κατακίτρινος τα πρωινά, κόκκινος σαν αυγό μελάτο στη δύση του; Να ξαναφέρουμε στ’ αυτιά μας τις παιδικές φωνές που ακούγονταν από παντού και που αναμειγνύονταν με τα μασλάτια απ’ τις νοικοκυράδες σαν έπιναν κάθε πρωί τον γλυκύ βραστό, συνοδευόμενο από γλυκό καρύδι; Να μιλήσουμε για τα τρεχούμενα νερά, τα πλατύφυλλα δάση και τον πελαγίσιο αέρα που έφτανε δροσερός στις πλαγιές της, ή για τα αρώματα από βασιλικό και γαρδένια που μύριζες παντού; Άσε καλύτερα. Μεγάλος πόνος. Παντού πονάνε οι αναμνήσεις μιας ζωής που δεν υπάρχει πια, απλά σε χωριά σαν την Καρίτσα πονάνε κάπως περισσότερο. Σαν όλα τα χωριά της Ελλάδας η Καρίτσα ζει σήμερα κι αυτή την παρακμή της αναπολώντας καιρούς ενδόξους. Αστυφιλία θα το πεις; Τάση φυγής από τη γεωργία και εγκατάλειψη των παλιών κασταναριών; Η νοοτροπία να πάμε στην πόλη για την υποτιθέμενη «καλύτερη ζωή»; Τα παιδιά που έφυγαν για σπουδές και δεν ξαναγύρισαν; Φταίει και η κακή επιλογή να περάσει ο νέος παραλιακός δρόμος μακριά από το χωριό, με αποτέλεσμα να χαθεί ο τουρισμός; Όπως και να το πεις τι αλλάζει; Έρημο σήμερα το χωριό, με λιγοστά μαγαζιά, κατοικείται κυρίως από ηλικιωμένους που τους χειμώνες περιφέρονται όμοια με χορό φαντασμάτων ανάμεσα σε σφαλιστά σπίτια που αγναντεύουν το πέλαγος με περίσκεψη. Και η πλατεία, σφαλιστή κι αυτή, έγινε... περιστασιακό πάρκινγκ αυτοκινήτων και τρακτέρ. Μια θλίψη. Η φύση όμως δεν αφήνει κενά. Πέρα από τη θάλασσα που βρέχει τις παραλίες της Καρίτσας υπάρχουν άλλες χώρες, άλλοι λαοί. Που γεννάνε παιδιά αλλά δεν έχουν πώς να τα θρέψουν. Είναι αυτοί που ακολουθώντας το αρχέγονο ένστικτο θα ψάξουν για καλύτερους όρους ζωής. Η κάθοδος των Δωριέων και τόσων άλλων φύλων στην Ελλάδα είναι μια πανάρχαια υπόθεση. Και μετά αρχίζουν οι συγκρούσεις. Ανθρώπων, πολιτισμών, θρησκειών. Η ιστορία βλέπεις, δεν είναι κάτι το αφηρημένο και μακρινό όπως συνήθως νομίζουμε. Καμιά φορά έρχεται στην αυλή μας. Χτυπάει την πόρτα μας. Η πόρτα – ή μάλλον η «Κερκόπορτα»- άνοιξε στην προκειμένη περίπτωση όταν μια τοπική τουριστική επιχείρηση προσφέρθηκε να «φιλοξενήσει» μετανάστες – με το αζημίωτο βέβαια. Για κάποιους η προσφυγιά είναι μια δυστυχία. Για άλλους, μια ευκαιρία για οικονομικά οφέλη. Η ζωή είναι ανελέητη. Για το ελληνικό Κράτος και τις διαβόητες ΜΚΟ -που τα ‘χουν χαμένα με το προσφυγικό- τέτοιες «προσφορές» ξενοδόχων θυμίζουν μάννα εξ ουρανού. Κάπως έτσι υπό την πίεση των γεγονότων, η απόφαση ελήφθη ερήμην της τοπικής κοινωνίας. Σαράντα έως πενήντα «ασυνόδευτα παιδιά», αγόρια ηλικίας μεταξύ 12 και 18 ετών θα πάνε σε ξενοδοχείο της Καρίτσας. Διά της μεθόδου «αποφασίζομεν και διατάσσομεν». Τόσο απλά. Μέχρι και ο δήμαρχος της περιοχής – όπως δηλώνει- το έμαθε από την... εφημερίδα! Εύλογες οι απορίες των κατοίκων: Μπορούν να μας πουν τι θα κάνουν εδώ, σε μια... κουτσουλιά τόπο τόσοι... δεκαεξάρηδες, δεκαεφτάρηδες, δεκαοχτάρηδες ; Πόσο να μείνουν κλεισμένοι σε ένα ξενοδοχείο; Και μετά τι θα κάνουν; Θα περιφέρονται κι αυτοί στο έρημο χωριό; Και για πόσο; Και λέγεται αυτό... ένταξη; Κι επειδή στην Καρίτσα καταλαβαίνουν καλά πως κάποιοι επαγγελματίες «ανθρωπιστές» είναι έτοιμοι να τους πουν και ... «ρατσιστές» από πάνω, έχουν έτοιμη την απάντηση: - Εάν αποφάσιζαν, σε συνεννόηση μαζί μας, να φέρουν μερικές οικογένειες μεταναστών το πράγμα θα είχε κάποια λογική. Θα ήταν καταγεγραμμένοι, θα τους ξέραμε και θα είχαν και οι ίδιοι μια ευθύνη για μια ομαλή ένταξη και για μια καλή συμπεριφορά. Θα έμεναν εδώ να δουλέψουν, να φάνε ψωμί, να βοηθηθεί και το χωριό. Το λένε και το εννοούν. Είναι οι ίδιοι οι Καριτσιώτες άλλωστε που εδώ και χρόνια έχουν αφομοιώσει οικογένειες Αλβανών που ζουν ήδη στο χωριό και προκόβουν. Τώρα όμως; Τώρα... τίποτε. Όλα για την περιβόητη «κονόμα», την αρπαχτή. Τα «ασυνόδευτα παιδιά» θα μείνουν κάποιο διάστημα προκαλώντας ή όχι προβλήματα και μετά θα φύγουν από μόνα τους. Θα χαθούν μέσα στο μεγάλο χωνευτήρι της Αθήνας ή κάποιας άλλης ελληνικής μεγαλούπολης έχοντας κατά νου πώς «να την κάνουν» για Γερμανία με την πρώτη ευκαιρία. Και στο ξενοδοχείο της Καρίτσας, πιθανότατα θα φέρουν άλλους, έτσι κι αλλιώς η θάλασσα θα συνεχίσει να «ξεβράζει» κόσμο κι έπειτα, άμα λειτουργήσει μια «δομή» δεν κλείνει εύκολα, οι αντιδράσεις είναι παντού έντονες. Κάποτε – λένε τα κιτάπια της Ιστορίας- η Καρίτσα ήταν χτισμένη κοντά στη θάλασσα. Στα χρόνια των Κομνηνών, οι κάτοικοι μετέφεραν το χωριό στη σημερινή του θέση, στον Κίσσαβο, για να γλιτώσουν απ’ τους πειρατές. Έκτοτε, και για πολλούς αιώνες, οι Καριτσιώτες, στέκονταν στον τόπο τους αυτάρκεις και αξιοπρεπείς. Πέρασαν χρόνια πολέμων, δυστυχίας και σκλαβιάς. Καιροί φέρανε ξενιτιά και φτώχεια. Κατακτητές ήρθαν και έφυγαν, μα το χωριό επέζησε γιατί ο κόσμος ήταν πάντα εκεί και έδινε τον αγώνα της ζωής. Αυτός ο ταλαιπωρημένος κόσμος της ελληνικής υπαίθρου ξέρει από πόνο και είναι έτοιμος να ανοίξει την αγκαλιά του. Όλα τα χωριά της Ελλάδας θα δέχονταν πεντέξι οικογένειες που δεν θα αλλοίωναν την ταυτότητά τους, κατανοώντας ότι όλοι πρέπει να βοηθήσουμε σ’ αυτό το εθνικό πρόβλημα. Αλλά... πενήντα σε σύνολο -ούτε καν- διακοσίων κατοίκων τον χειμώνα, πάει πολύ, αγγίζει τα όρια της ανευθυνότητας εκ μέρους των Κρατικών εκείνων λειτουργών που παίρνουν τις αποφάσεις. Αλήθεια, τι θέλουν; Να πεθάνουν οριστικά όλες οι ανά την Ελλάδα Καρίτσες; Πόσο μυαλό θέλει για να καταλάβουν ότι αν καταρρεύσουν τα τελευταία αυτά κύτταρα, θα έχει ξεκινήσει το τέλος του οργανισμού; Ανησυχώ. Όλοι ανησυχούμε πολύ...
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
