Το ισχύον θεσμικό περιβάλλον είναι έτσι δομημένο, ώστε να ευνοεί, να συντηρεί και να αναπαράγει πελατειακές λογικές και σχέσεις εξάρτησης και υποταγής αντί να ενισχύει και να στηρίζει την ανεξαρτησία, την επιχειρηματικότητα και τον υγιή ανταγωνισμό. Και το μεν Κράτος και η πολιτική εξουσία καλά κάνουν και συντηρούν αυτό το αντιπαραγωγικό μοντέλο.
Το πραγματικό ερώτημα είναι τι κάνουμε εμείς οι υπόλοιποι, ο κόσμος του Περιφερειακού Τύπου σε όλες του τις μορφές (έντυπο, τηλεόραση, ραδιόφωνο, sites). Όσοι θεωρούν εύκολη ή και αυτονόητη την απάντηση πλανώνται πλάνην οικτράν!
Ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας: Ας υποθέσουμε ότι εμφανίζεται ένας ρέκτης και τολμηρός Υπουργός και μας εκχωρεί τη νομοθετική πρωτοβουλία. Μας λέει δηλαδή εμπρός νομοθετήστε ή εισηγηθείτε μου και εγώ θα υιοθετήσω ό,τι μου προτείνετε. Τρέμω και μόνο με την ιδέα!
Γιατί τότε θα αναδειχτούν και θα έρθουν στην επιφάνεια όλες μαζί οι παθογένειες και αντιφάσεις ενός κλάδου (μιλώ κυρίως για το έντυπο και την τηλεόραση, χώρους που γνωρίζω καλά) που έχει «φρακάρει» συνδικαλιστικά, πολιτικά και προγραμματικά. Δεν παράγει γεγονότα, δεν ανοίγει ζητήματα και απλώς δίνει κάθε φορά μάχες οπισθοφυλακής προσπαθώντας να αποτρέψει τη μια ή την άλλη εξέλιξη, χωρίς καν να γνωρίζει ποια εξέλιξη θα ήταν επιθυμητή στη θέση αυτής που αποκρούεται. Είναι φανερό ότι απουσιάζει παντελώς ένα στρατηγικό σχέδιο για τον Περιφερειακό Τύπο της σύγχρονης εποχής που θα δίνει νέες απαντήσεις στα σύγχρονα ερωτήματα που δεν μπορούν να απαντηθούν με τις παλιές συνταγές και τα παλιά στερεότυπα!
Γιατί όμως δεν μπορούμε να φτιάξουμε ένα τέτοιο σχέδιο; Δεν μας λείπουν ούτε οι έμπειροι και ευφυείς εκπρόσωποι ούτε τα ικανά στελέχη για να το καταρτίσουν.
Η απάντηση είναι ότι προσκρούουμε σε μια δομική ανεπάρκεια του Περιφερειακού Τύπου, έντυπου και ηλεκτρονικού που δεν είναι άλλη από την ύπαρξη πολλών και διαφορετικών ταχυτήτων στον κλάδο. Και αναφέρομαι προφανώς σε διαφορετικές ταχύτητες μεγεθών, δυνατοτήτων, στόχων, επιδιώξεων και εν τέλει συμφερόντων. Και το πρόβλημα είναι ότι αυτοί οι κύκλοι διαφορετικών συμφερόντων όχι μόνο δεν τέμνονται, έστω σε κάποια σημεία, αλλά τις περισσότερες φορές είναι πλήρως αντιτιθέμενοι σε βαθμό που ό,τι θεωρείται ευεργετικό για μερικούς να θεωρείται την ίδια στιγμή καταστροφικό για κάποιους άλλους.
Υπάρχει λύση σ’ αυτό το προφανές αδιέξοδο ή είμαστε καταδικασμένοι να παρακολουθούμε απλώς ανήμποροι τις εξελίξεις; Κατά τη γνώμη μου ασφαλώς υπάρχει, μόνο που δεν είναι εύκολη και ανώδυνη γιατί στις μέρες μας εύκολες και ανώδυνες λύσεις που να βολεύουν όλους απλώς δεν υπάρχουν. Και όποιος το ισχυρίζεται απλώς κοροϊδεύει αυτούς που τάχα υπερασπίζεται.
Πρέπει κατ’ αρχήν να συμφωνήσουμε ότι ο καιρός των «μπαλωμάτων» και των αποσπασματικών λύσεων όταν κάποιο επί μέρους θέμα κακοφορμίσει, έχει προ πολλού παρέλθει. Είναι επιτέλους ανάγκη η Πολιτεία να καταρτίσει ένα στρατηγικό σχέδιο που θα οδηγεί στον Περιφερειακό Τύπο της νέας εποχής: Βιώσιμο, αυτοδύναμο άρα πραγματικά ανεξάρτητο και αξιόπιστο.
Η λογική της μίζερης καθολικότητας και του «δίνω σε όλους από κάτι για να μη φωνάζουν» δεν είναι λογική ανάπτυξης. Είναι λογική στασιμότητας. Πρέπει να αντικατασταθεί από τη στρατηγική της δίκαιης και γενναιόδωρης επιλεκτικότητας με αναπτυξιακό πρόσημο όπου οι κρατικές πολιτικές θα είναι στοχευμένες και θα έχουν σαν στόχο την ενίσχυση των επιχειρήσεων και όχι των επιχειρηματιών.
Για την εξειδίκευση και τη μετατροπή σε ρυθμίσεις εφαρμοσμένης πολιτικής, αυτής της στρατηγικής έχει γίνει ήδη σοβαρή προεργασία από μια σειρά φιλοπρόοδους, ανήσυχους και τολμηρούς επιχειρηματίες του Περιφερειακού Τύπου, τόσο του έντυπου όσο και του ηλεκτρονικού. Όταν και η Πολιτεία βρει το θάρρος να τις εφαρμόσει, πολλά πράγματα θα γίνουν καλύτερα για τον κλάδο!
* Από τον Τρύφωνα Δάρα
* Ο Τρύφωνας Δάρας είναι νομικός, ειδικός σε θέματα περιφερειακών ΜΜΕ. Είναι επίσης νομικός σύμβουλος της Ένωσης Ενημερωτικών Τηλεοράσεων Ελληνικής Περιφέρειας
