Μεσ’ απ’ τα λόγια του Ομήρου, ο οποίος τόσο την εξύμνησε στα έργα του, μαθαίνουμε τους θαλασσινούς δρόμους που άνοιξαν οι ήρωές του και πώς, πάνω στα κύματά της, ο μακρινός πρόγονός μας έφτασε μέχρι σήμερα να τη λατρεύει και κάποτε να τη μισεί. Ο Αισχύλος, στους “Επτά επί Θήβας”, την ονομάζει “πέλαγος δεινών”, ενώ ο Αριστοφάνης, στον “Πλούτο”, μιλάει με θετικά λόγια γι’ αυτήν, αφού ο ήρωάς του λούζεται με θαλασσινό νερό, για το οποίο πίστευαν τότε πως ξεπλένει τα κακά των ανθρώπων. Ο Ιπποκράτης συστήνει το θαλασσινό νερό στις πυώδεις πληγές, ο Γαληνός στη θεραπεία της επιληψίας και των παραλύσεων των άκρων, πολύ αργότερα ο Αμβρόσιος Παρέ το προτιμά για τις στυπτικές ιδιότητές του, ο Φεράν στη θεραπεία κατά της λύσσας και ο Ράσσελ συνιστά την πόση του θαλασσινού νερού στους αδενοπαθείς.
Με πόσους χαρακτηρισμούς και με πόσα υποκοριστικά κι αν την έντυσαν και την τραγούδησαν τη θάλασσα οι φανατικοί θαυμαστές της αλλά και οι θαλασσοδαρμένοι, όπως και οι αμφισβητίες της…
Απέραντη, ασημένια, καταγάλανη, γυαλί, λάδι, βαθιά-ρηχή, ανοιχτή-κλειστή, αγριεμένη, βρόμικη, φουρτουνιασμένη, θαλασσοπνίχτρα, πικροθάλασσα ύπουλη, αφρισμένη, θάλασσα-μάγισσα, φαρμακερή, θαλασσάκι, θαλασσίτσα, θαλασσούλα…
Θάλασσα, θάλασσα τους θαλασσινούς
μην τους θαλασσοδέρνεις, θαλασσάκι μου
τραγουδά η μητέρα-σύζυγος των ναυτικών του νησιού που θαλασσοδέρνονται στις μακρινές θάλασσες για το μεροκάματο και προσεύχονται να γυρίσουν σύντομα πίσω στους αγαπημένους τους.
Το αλατισμένο, δροσερό αεράκι που φυσά αυτές τις μέρες στην ακροθαλασσιά, φέρνει μαζί του και τους καημούς της, τα παράπονά της και τις ενστάσεις της σε εμάς τους λουόμενους και τους πάσης φύσεως ταξιδιώτες με πλωτά μέσα, γιατί δεν τη σεβόμαστε και δεν την κρατάμε καθαρή και αμόλυντη.
Αρκεί κανείς να ρίξει τα μάτια του κάτω, στην αμμουδιά της ακροθαλασσιάς. Αποτσίγαρα, πλαστικά μπουκάλια, σακούλες και χαρτιά πεταμένα εδώ κι εκεί, με το πρώτο χειμέριο κύμα θα ενσωματωθούν στο νερό της θάλασσας με αποτέλεσμα τη μόλυνσή της.
Αφού τις τελευταίες δεκαετίες ρίξαμε... μαύρη πέτρα στις καλοκαιρινές διακοπές πάνω στο βουνό και μας τράβηξαν οι σειρήνες της ακροθαλασσιάς με την άναρχη δόμηση, τα αυθαίρετα κτίσματα πάσης φύσεως, την παραμόρφωση του ανάγλυφου του τοπίου και τον βιασμό της φύσης ολόκληρων περιοχών, ας φροντίσουμε κι ας προσέχουμε το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε, γιατί ο καλοκαιρινός παραθερισμός και το περιστασιακό μπάνιο κοντά στη θάλασσα έχουν τα δικά τους προτερήματα κι επισημάνσεις.
Από τον Τάσο Πουλτσάκη
