Κρύβουν πολλές χαρές, αλλά και κινδύνους. Είναι γνωστόν ότι η εργασία, σωματική ή πνευματική, δημιουργεί στον άνθρωπο, διάφορα δηλητήρια, που λέγονται καματογόνες ουσίες. Αυτές προκαλούν συνήθως ζάλη, πονοκέφαλο, αδιαθεσία, κάμψη της δημιουργικής τάσης του ανθρώπου. Μια πολύωρη και εντατική εργασία στο Σχολείο, που συνεχίζεται μάλιστα και με τις κατ’ οίκον εργασίες, ξένες γλώσσες, Ωδεία κ.λπ. αυξάνουν τις καματογόνες ουσίες και επιφέρουν την κόπωση.
Η κόπωση είναι φυσιολογικό φαινόμενο, που με την ανάπαυση αντιπαρέρχεται. Η υπερκόπωση όμως, είναι προϊόν διαρκούς ένστασης, προκαλεί φαινόμενα, που χρήζουν ειδικής ιατρικής βοήθειας.
Εμείς οι Εκπαιδευτικοί διαπιστώνουμε, πως στις πρώτες πρωινές ώρες Διδασκαλίας ο μαθητής έχει μεγάλη διαύγεια, η οποία όμως, προοδευτικά ελαττώνεται. Γι’ αυτό στο Ωρολόγιο πρόγραμμα, διδάσκουμε πρώτα τα δύσκολα μαθήματα (Αριθμητική, Έκθεση κ.ά.) Παρατηρήσεις απέδειξαν, πως οι τρεις πρώτες μέρες της εβδομάδας, είναι πιο γόνιμες από τις άλλες. Αναγκαία λοιπόν είναι η θέσπιση των διακοπών. Κι ας μας κατηγορούν μερικοί πως εμείς κάναμε τις διακοπές για να καθόμαστε. Σε όλα τα σχολεία του κόσμου, καθιερώθηκαν οι διακοπές, ανάλογα βέβαια με τις κλιματολογικές συνθήκες.
Κατά τη διάρκεια των σύντομων διακοπών, ποτέ μην αναγκάζετε το παιδί, να ασχολείται με σχολικές εργασίες. Το παιδί τις απεχθάνεται γιατί τις σχετίζει με το Σχολείο, με το οποίο ποτέ δεν είχε αρμονικές σχέσεις, λόγω του αναχρονιστικού εκπαιδευτικού μας συστήματος. Εκτός μίας περίπτωσης: Όταν υπάρχει σοβαρός λόγος το διάστημα αυτό, να το εκμεταλλευτούμε για κενά μάθησης μαθητού. Για κάθε διακοπή, θα μπορούσαμε να τα προτρέψουμε, στην ανάγνωση εκλεκτών βιβλίων, της Ελληνικής πεζογραφίας, παραμύθια και φαντασίας. (Η φαντασία στην ηλικία αυτή είναι οργιάζουσα και αποτελεί τη βάση, για μια σωστή διανοητική πορεία). Με την ανάγνωση παιδικών βιβλίων θα αποτοξινωθούν από τα LAP-TOP και τα ηλεκτρονικά διαβολάκια, που μόνον άγχος και αποχαύνωση προκαλούν, με τον τρόπο που τα χρησιμοποιούν τα παιδιά. Όλα με ένα κομπιουτεράκι στο χέρι.
Σημαντική, αλλά και πολύπλευρη βοήθεια για τα παιδιά προσφέρουν οι παιδικές κατασκηνώσεις. Υπάρχουν εκεί έμπειροι εκπαιδευτικοί, που θα βοηθήσουν το παιδί παντοιοτρόπως και κυρίως στην εξάλειψη της κόπωσης. Οι κατασκηνώσεις αυτές, διευθύνονται από παιδαγωγούς με προγράμματα εξαιρετικής διαβίωσης. Δώρο για τους κατασκηνωτές είναι η ζωή τους μέσα στον καθαρό αέρα, στο φως, στον ήλιο, όλα άριστα αντίδοτα κατά της Σχολικής κοπώσεως. Η ψυχική γαλήνη, η χαλάρωση, το ξέφρενο παιγνίδι, η έντεχνη πνευματική ενασχόληση, είναι ό, τι χρειάζεται να αντιτάξουμε κατά της νευρικής υπερέντασης, του σχολικού άγχους. Τα παιδιά δέχονται τις ευεργετικές ηλιαχτίδες, αντί των πληκτικών αιθουσών διδασκαλίας. Την ζωογόνο πνοή της υπαίθρου, αντί της σκόνης και της μυρωδιάς της κλεισούρας. Το γέλιο και την ανεμελιά αντί, της σχολικής φροντίδας. Στην περίπτωση ελεύθερης επιλογής του τόπου διακοπών, καλόν είναι, να ζητήσουμε τη συμβουλή του οικογενειακού ιατρού, που ξέρει τη φύση του παιδιού, να μας υποδείξει αν είναι καλύτερο το βουνό ή η θάλασσα.
Οποιο είδος διακοπών κι αν επιλέξουμε για το παιδί απαραιτήτως πρέπει να του αυξήσουμε τις ώρες ύπνου. Να ξεχάσει εκείνο το βάρβαρο πρωινό ξύπνημα (σήκω να πας Σχολείο). Τα καλοκαίρια δεν χρειάζεται να το παρασύρουμε στα δικά μας ξενύχτια. Το παιδί έχει ανάγκη από ύπνο. Ήξεραν οι παππούδες που έλεγαν: «Ο ύπνος τρέφει το παιδί και ο ήλιος το μοσχάρι».
Μη δίνεται στο παιδί αφθονία παιγνιδιών. Αυτό ισχύει για πάντα. Τα πολλά παιγνίδια τα απασχολούν και κατακερματίζουν, τον ψυχοπνευματικό τους δυναμισμό. Αφήστε μόνα τους να βρουν τις ασχολίες που ταιριάζουν, στη φύση τους. Οι μητέρες έχουν χίλιους τρόπους να βοηθήσουν το παιδί, που μένει σπίτι. Μπορούν να αναλάβουν το πότισμα του κήπου, να κάνουν κάποια ψώνια, να βοηθούν τα μαστορέματα του πατέρα τους, να σιάξουν κάποια αντικείμενα, που θα τους το ζητήσει η μητέρα τους κ.λ.π. Ποτέ όμως κατά τρόπο καταδυναστευτικό. Ήπιες ασχολίες, που δεν το κουράζουν, αλλά με τρόπο, που να τις αποδέχονται οικειοθελώς. Έτσι αποκτούν χρήσιμες έξεις, ασκούν το πνεύμα τους και προπαντός ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους.
Οι πιθανές ή οι αναπόφευκτες εντάσεις και εκνευρισμοί συνήθως μεταξύ των γονέων, πάντα κρυφά από το παιδί. Είναι καταστροφική για το παιδί η παρουσία του σε καυγάδες των γονιών του. Το γεμίζει ανασφάλεια.
Στις διακοπές, το παιδί αποζητά τη γαλήνη, την θαλπωρή, την καλοσύνη. Μακριά από τη συναισθηματική φόρτωση, τους φόβους και τις ανασφάλειες. Τέλος ο καλύτερος τρόπος, να ηρεμήσει το παιδί, Πάσχα και καλοκαίρι, είναι να το οδηγούμε στη φύση, με τις αληθινές πηγές γνώσης.
Καλές διακοπές των παιδιών σας εύχομαι. Σε κάθε διακοπή να αποφορτίζετε το παιδί, από τη σχολική κόπωση.
Από τον Κων/νο Ι. Παπακωνσταντίνου
