Σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο, το 61% των Ευρωπαίων θεωρούν ότι η ΕΕ επιδρά θετικά στη χώρα τους. Μόλις το 20% όμως πιστεύει ότι με την ψήφο τους στις Ευρωεκλογές μπορούν να αλλάξουν κάτι στην ΕΕ.
Η Ευρώπη φαντάζει κάτι πολύ μακρινό, γραφειοκρατικό και ξένο. Έτσι, εξηγείται το γεγονός ότι την προεκλογική περίοδο και στα 28 κράτη-μέλη (αποφασίστηκε και η συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου) κυριαρχούν τα εθνικά ζητήματα. Στη Γερμανία η φορολογία στις εκπομπές διοξειδίου και το μέλλον του μεγάλου συνασπισμού στο Βερολίνο. Στην Ουγγαρία το προσφυγικό και στην Ιταλία η συγκυβέρνηση Πέντε Αστεριών και Λέγκας. Στη Βρετανία η εκλογική διαδικασία αντιμετωπίζεται ως ανεπίσημο δημοψήφισμα για το Brexit. Στα καθ’ ημάς τη συζήτηση μονοπωλούν οι παροχές. Δεν ειπώθηκε λέξη στη Βουλή για ευρωπαϊκά θέματα τον τελευταίο μήνα. Οι ευρωεκλογές μονοδιάστατα αντιμετωπίζονται ως πρόκριμα για τις βουλευτικές.
Ουσιαστική συζήτηση για την Ευρώπη δεν γίνεται. Η κυβέρνηση υποβαθμίζει τη σημασία των ευρωεκλογών, προσπαθώντας να διαχειριστεί τη διαφαινόμενη ευρεία ήττα του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, τις τελευταίες δύο εβδομάδες ο ίδιος ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε τις ευρωεκλογές πρώτα «δημοψηφισματικού χαρακτήρα», μετά «ψήφο εμπιστοσύνης» και εσχάτως «δημοσκόπηση, που θα δείξει τάσεις». Αυτό που στήνεται είναι ένα σκηνικό ακραίας πόλωσης όπου ο ουσιαστικός πολιτικός διάλογος τίθεται εκποδών, με τη λασπολογία και τις ατάκες «πεζοδρομίου» να κυριαρχούν και την προσοχή όλων να επικεντρώνεται στις εθνικές εκλογές. Και όλα αυτά, παρόλο που την τελευταία δεκαετία περίπου την Ελλάδα έπληξαν και οι δύο βασικές ευρωπαϊκές κρίσεις: η οικονομική και η κρίση του μεταναστευτικού. Ας σκεφτούμε τι θα είχε συμβεί αν η Ελλάδα δεν ήταν στην ΕΕ. Ας αναλογιστούμε τι θα είχε συμβεί, αν δεν είχε αναδιπλωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ μετά τη διενέργεια του δημοψηφίσματος το 2015.
Τα προβλήματα της ΕΕ είναι δομικά. Η Ένωση –πράγματι- διέρχεται τη χειρότερη κρίση στην ιστορία της. Το βασικό πρόβλημα είναι η πολιτική ενοποίηση που έχει παραπεμφθεί στις καλένδες. Εξαιτίας αυτού νοσεί το τραπεζικό σύστημα. Η ευρωζώνη χρειάζεται μια καλά θεμελιωμένη τραπεζική ένωση με ενιαία αρχή εποπτείας των τραπεζών. Σοβαρότατο δομικό πρόβλημα είναι η εσωτερική ανισότητα που οδηγεί σε χώρες πολλών ταχυτήτων (χώρες του βορρά ή του φτωχού νότου - οι αποκαλούμενες «PIGS», Portugal, Italy, Greece, Spain). Το τρίτο δομικό πρόβλημα είναι το δημοκρατικό έλλειμμα. Στοιχεία που συνθέτουν το έλλειμμα είναι μεταξύ άλλων η ασαφής διάκριση της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, η έλλειψη ενός πλήρως νομιμοποιημένου οργάνου, η αδιαφάνεια και η μυστικότητα που συνήθως χαρακτηρίζουν τη λειτουργία των ενωσιακών οργάνων.
Σήμερα, στην ΕΕ συγκρούονται δύο τάσεις: η μία (Ουγγαρία, Πολωνία) υποστηρίζει τον περιορισμό των εξουσιών της Ένωσης. Η άλλη (Γερμανία, Γαλλία) υποστηρίζει τη διεύρυνση των εξουσιών της Ένωσης και της ΟΝΕ και την πρόοδο της ενοποίησης. Θέλουμε εμβάθυνση ή απλή περαιτέρω διεύρυνση; Αυτό είναι το απόλυτο διακύβευμα των ευρωεκλογών. Ο πρόεδρος της Γαλλίας, κ. Εμμανουέλ Μακρόν, πρόσφατα δημοσίευσε ένα κείμενο για μια «ευρωπαϊκή αναγέννηση» στο οποίο προτείνει τη σύγκληση ενός Συνεδρίου για την Ευρώπη, που θα καθορίσει τον οδικό χάρτη για την περαιτέρω εξέλιξη της Ένωσης. Η συγκυρία είναι κρίσιμη λόγω της αυξημένης απήχησης των εθνικιστικών κομμάτων στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες της Ένωσης. Παρά τα προβλήματα, το μέλλον μας είναι η Ευρώπη. Η εποχή του άκρατου προστατευτισμού και απομονωτισμού έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Πολλά πρέπει να γίνουν ή να αλλάξουν. Ακόμα περισσότερα θα προκύψουν στην πορεία. Προϋπόθεση είναι η διατήρηση και η εμβάθυνση της ευρωπαϊκής συνοχής, η σταδιακή άμβλυνση των διαφορών και της καχυποψίας.
Για το Κίνημα Αλλαγής η «ευρωπαϊκή ιδέα» είναι συστατικό στοιχείο της ιδεολογίας και της εθνικής μας στρατηγικής. Η παραμονή στην ευρωπαϊκή οικογένεια είναι η σταθερή μας επιδίωξη. Για μας η Ευρώπη δεν είναι γεωγραφικός όρος, δεν είναι ένα σύνολο κρατών που συνδέονται με πολιτικές σχέσεις ισορροπίας ή οικονομικής ισχύος. Για μας η Ευρώπη ορίζεται πολιτικά και πολιτισμικά. Είναι μια ομοσπονδία λαών που μπορεί να πραγματώνει όσα οραματίστηκαν ο Σουμάν και ο Μονέ. Η εκλογή του Φρανς Τίμερμανς, η επικράτηση των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων έναντι των ευρωσκεπτικιστών και των λαϊκιστών είναι σήμερα το κρίσιμο διακύβευμα. Η ψήφος στο Κίνημα Αλλαγής σε αυτές τις ευρωεκλογές δυναμώνει τη φωνή της Ευρώπης, δυναμώνει την πτέρυγα που οραματίζεται την Ευρώπη των λαών, της κοινωνικής ισότητας και της δημοκρατίας.
Από τον Κωνσταντίνο Μπαργιώτα, βουλευτή Λάρισας του Κινήματος Αλλαγής
