Με τη δημιουργία και ενεργοποίηση δράσεων συνανάπτυξης ενός Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής συνεργασίας συλλογικών φορέων που δρουν στους τομείς της επιχειρηματικότητας και καινοτομίας στα Βαλκάνια με την προώθηση των απαραίτητων δράσεων για τον εκσυγχρονισμό αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη των επιστημονικών, επιχειρηματικών, μεταφορικών, βιομηχανικών, τεχνολογικών, ερευνητικών και ενεργειακών υποδομών και δικτύων διαβαλκανικού χαρακτήρα,
Με τη δημιουργία ενός παράλληλου Προγραμματικού φόρουμ - θεματικών Δικτύων φορέων της κοινωνικής οικονομίας και φορέων της κοινωνίας των πολιτών που θα συμβάλει στο να γίνει η υπόθεση της διαβαλκανικής συνεργασίας βούληση και συναρμοδιότητα των κοινωνικών, αυτοδιοικητικών και δημόσιων φορέων με όρους συνεργατικής δράσης όλων των θεσμών τοπικών, Περιφερειακών, Εθνικών και διαβαλκανικού χαρακτήρα.
Τα πεδία ανάπτυξης συνεργατικών δράσεων είναι πολλά: Μας συνδέει η πλούσια περιβαλλοντική βιοποικιλότητα των βουνών, των πεδιάδων, των λιμνών, των κοινών ποταμών και των θαλασσών των Βαλκανίων, μεγάλο μέρος της οποίας προστατεύεται είτε από το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο των περιοχών Natura 2000 και την οδηγία 60/2000 για τη διαχείριση των υδάτων για τις χώρες που είναι μέλη της ΕΕ, είτε της διεθνούς συνθήκης Ramsar για όλες τις χώρες των Βαλκανίων, είτε από τη διεθνή συνθήκη του Παρισιού για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής του 2015 και τους στόχους για βιώσιμη ανάπτυξη του ΟΗΕ.
Μας συνδέει η διαχρονική και ιστορική παράδοση των βαλκανικών χωρών στην παραγωγή και εμπορία ποιοτικών προϊόντων και τροφίμων ΠΟΠ/ΠΓΕ/ΕΠΙΠ τα οποία έχουν ως βάση δημιουργίας τους την πλούσια βιοποικιλότητα και τον παραδοσιακό τρόπο παραγωγής τους. Τα προϊόντα αυτά είτε όταν καταναλώνονται από τον τοπικό πληθυσμό, είτε από τους τουρίστες, είτε όταν ταξιδεύουν εξαγόμενα στο διεθνές εμπόριο δεν είναι απλά εμπορεύματα.
Μεταφέρουν τη βιοποικιλότητα, τα ήθη και έθιμα, την ιστορία, τον πολιτισμό και τον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης των τοπικών κοινωνιών τους, γι’ αυτό και πρέπει να προστατεύονται ως δημόσια αγαθά.
Μας συνδέει η πλούσια αρχιτεκτονική και πολιτιστική κληρονομιά των εκατοντάδων παραδοσιακών και ιστορικών οικισμών και των χιλιάδων παραδοσιακών κτιρίων των ιστορικών κέντρων των βαλκανικών πόλεων, που προστατεύονται από τις διεθνείς συνθήκες (Σύμβαση του Παρισιού 1972, Διακήρυξη του Αμστερνταμ 1975, Σύμβαση της Γρανάδας 1985 και από τα κείμενα της Unesco του ΟΗΕ).
Μας συνδέει η κοινή ανάγκη για ειρηνική και δημιουργική συνύπαρξη των λαών μας για την αντιμετώπιση σύγχρονων προβλημάτων του Brain drain των νέων επιστημόνων, του κοινωνικού αποκλεισμού των ανέργων, των ΑμεΑ, των προσφύγων και οι κοινές προτεραιότητες καταπολέμησης του λαθρεμπορίου, της διακίνησης ναρκωτικών, της φοροδιαφυγής και των φαινομένων ρατσισμού και ξενοφοβίας.
Μπορούμε να προωθήσουμε αποτελεσματικά Ευρωπαϊκά και Περιφερειακά προγράμματα βιώσιμης συνανάπτυξης στα Βαλκάνια αρκεί να δημιουργήσουμε μέσα από ισότιμες και αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες το αναγκαίο κοινωνικό κεφάλαιο εμπιστοσύνης των ανθρώπων και θεσμών της Βαλκανικής.
Το όραμα για βαλκανική συνανάπτυξη που έρχεται ιστορικά από τις ιδέες του Ευρωπαϊκού διαφωτισμού και του Ρήγα Φεραίου, είναι μια συνειδητή διαδικασία θεσμικών συνεργασιών σε κοινά πεδία επιστημονικού, πολιτιστικού, οικονομικού, τουριστικού και εμπορικού ενδιαφέροντος για κοινή βιώσιμη συνανάπτυξη με όρους ισότιμης και αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας και αλληλεγγύης.
Από τον Γεώργιο Εμμανουήλ
* Ο κ. Γ. Εμμανουήλ είναι γενικός διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών (Τομέας Μακεδονίας και Θράκης)
