Ενώ ο Κικέρων είναι θερμός θαυμαστής της αρχαίας Ελληνικής σκέψης και φιλοσοφίας, περιφρονεί τους σύγχρονούς του Έλληνες και τους χαρακτηρίζει ως Graeculus (Γραικύλους -μικρούς Έλληνες) σε αντιδιαστολή με το Graecus (Έλληνες). Οι Ρωμαίοι συγγραφείς καταλογίζουν στον Γραικύλο ότι είναι αργόσχολος, ξερόλας, αναξιοπρεπής, δουλοπρεπής και κόλακας της εξουσίας.
Γραικύλος σήμερα, είναι ο γηραιός δήθεν σεβάσμιος νεοδημοκράτης που δικαιολογεί δημόσια -για να τον ακούσει- τα όποια λάθη του ομοϊδεάτη του περιφερειάρχη αλλά ταυτόχρονα «γλείφει» και τον συριζαίο δήμαρχο.
Γραικύλος είναι, ο νεαρός συριζαίος συνδικαλιστής που δικαιολογεί δημόσια -για να τον ακούσει- τα όποια λάθη του ομοϊδεάτη του δημάρχου αλλά ταυτόχρονα «γλείφει» και τον ιδεολογικά αντίπαλό του, περιφερειάρχη.
Γραικύλοι είναι εκείνοι που διαβάζουν μία ανάρτηση στο διαδίκτυο που ξεμπροστιάζει κάποιον πολιτικό, και ενώ συμφωνούν, δεν τολμούν να πάρουν θέση. Δειλοί, άβουλοι και μοιραίοι συνάμα.
Ακόμα πιο Γραικύλοι όσοι δράττουν την ευκαιρία να δείξουν πόσο γυμνοσάλιαγκες είναι σχολιάζοντας με διάθεση να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα των «αρχόντων» μήπως και αποκτήσουν την εύνοιά τους, «παρατρεχάμενοι και κόλακες των ισχυρών» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Κικέρων.
Γραικύλοι είναι οι ξερόλες του καφενείου ή του γραφείου που τα «χώνουν» θαρραλέα στους πολιτικούς μόνο όταν εκείνοι δεν είναι παρόντες. Διότι μόλις τους δούνε μπροστά τους πετάγονται όρθιοι σαν ελατήρια και αρχίζουν τις υποκλίσεις.
Γραικύλοι είναι όσοι βλέπουν πολιτικό στον δρόμο και τσακίζονται από το απέναντι πεζοδρόμιο πηδώντας ανάμεσα στα αυτοκίνητα να του κάνουν χειραψία γιατί νομίζουν οι φουκαράδες ότι έτσι θα πάρουν αξία.
Ο Γραικύλος δεν παίρνει ποτέ θέση για κανένα φλέγον ζήτημα ακόμα κι αν ερωτηθεί. Όταν διαφωνούν δύο που στα μάτια του φαντάζουν σπουδαίοι προσπαθεί να τα έχει καλά και με τους δύο. Είναι ανίκανος να αντιληφθεί, ότι οι άνθρωποι δίδουν αξία στις θέσεις και όχι το αντίθετο. Ακόμα και ένα άδειο πανωφόρι να δει στην καρέκλα του πολιτικού, θα αρχίσει να το «γλείφει».
Κάποιοι γραικύλοι ανταμείφθηκαν με ένα ρουσφέτι και χρωστούν την «ευγνωμοσύνη του ανάξιου» στον πολιτικό απατεώνα που τους βόλεψε. Οι περισσότεροι όμως μάταια χάνουν την αξιοπρέπειά τους, αιώνια θύματα της ηλιθιότητάς τους.
Τρέφω μία βαθύτατη περιφρόνηση για όλους τους γυμνοσάλιαγκες που «γλείφουν» αδιάκοπα την εκάστοτε εξουσία. Αλλά ταυτόχρονα αισθάνομαι και έναν ειλικρινή και απέραντο θαυμασμό για τους αξιοπρεπείς Έλληνες που δεν την προσκυνούν αλλά την απαξιώνουν σε κάθε ευκαιρία. Διότι υπάρχει και η άλλη Ελλάδα. Η Ελλάδα της αξιοπρεπέστατης κυρίας του παρακάτω συμβάντος:
Καλοκαιράκι στην πλατεία. Περνάει ο τάδε βουλευτής και κοντοστέκεται να χαιρετήσει στο διπλανό τραπέζι ένα ζευγάρι. Ο σύζυγος πετάγεται όρθιος και αρχίζει τις υποκλίσεις. «Κύριε βουλευτά μου... τι ωραία που τα λέτε... μπράβο σας κύριε βουλευτά μου... και ναι βουλευτά μου... ναι, θα περάσω από το γραφείο» Και ξανά υπόκλιση και χαζόγελα.
Η κυρία, καθιστή και αμίλητη. Έδωσε το χέρι της από ευγένεια για μία τυπική χειραψία. Τη στιγμή που ο πολιτικός πάει να φύγει περιχαρής από τα σάλια του Γραικύλου, του λέει: «άκου να σου πω (λέει το όνομά του), δεν πάτε καθόλου καλά, πάρτε το αλλιώς μη σας πάρει και σας σηκώσει». «Παγώνει» ο βουλευτής, χαμογελά αμήχανα και φεύγει.
«Μα τι του είπες του ανθρώπου;» της λέει έντρομος ο σύζυγος. «Καλά του έκανα του σαχλαμάρα. Μας φλόμωσε στη χαζομάρα» του απαντάει η γυναίκα του. Ενστικτωδώς γυρίζω και της λέω: «εύγε κυρία μου, μακάρι όλοι οι Γραικύλοι που ψηφίζουν να μιλούσαν όπως εσείς».
Για τον Κικέρωνα η λέξη Graecus (Έλληνας) είχε ιδιαίτερη σημασία, επειδή έκρυβε μέσα της το μεγαλείο του Ελληνικού κλασικού πολιτισμού. Γι’ αυτό και δεν μπορούσε να χαρακτηρίσει ως Graecus τον Έλληνα εκείνο, που με τη δουλοπρέπειά του, προσέβαλε τη λαμπρή εικόνα των μεγάλων προγόνων του. Εξηγεί μάλιστα τα ελαττώματα αυτά, αποδίδοντάς τα στην μακροχρόνια δουλεία των Ελλήνων. Πού να ήξερε ο Κικέρων ότι μετά τη Ρωμαϊκή θα ακολουθούσε και η Οθωμανική κατάκτηση των 400 ετών.
Συνειδητοποιώντας τα πάθη και τα ελαττώματα του λαού μας, έχουμε ύψιστο χρέος απέναντι στην ιστορία μας, να τα εξαλείψουμε. Και ένα από τα μεγαλύτερα ελαττώματα, από το οποίο πρέπει απαραιτήτως να απαλλαγούμε, είναι το όνειδος του γραικυλισμού.
Από τον Άγγελο Γ. Αγοραστό
διδάκτορα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
