Κατά τη διάρκεια των αιώνων δόθηκαν πολλοί διαφορετικοί ορισμοί και αυτό αποδεικνύει το δύσκολο του εγχειρήματος. Γενικά θα μπορούσε να ορισθεί ως εκείνο το χαρακτηριστικό ενός ανθρώπου, ενός τόπου ή ενός αντικειμένου, που προσφέρει μια διαρκή εμπειρία ευχαρίστησης και ικανοποίησης.
Η λέξη που είχαν οι αρχαίοι Έλληνες για την ομορφιά ήταν κάλλος, που ετυμολογικά προέρχεται από τη λέξη καλός (>καλλιστεία). Αργότερα κατά την ελληνιστική εποχή χρησιμοποιήθηκε η λέξη ωραίος, που ετυμολογικά προέρχεται από τη λέξη ώρα. Κάτι, δηλαδή, είναι όμορφο, επειδή ακριβώς βρίσκεται στην κατάλληλη στιγμή και ώρα.
Όταν αναφερόμαστε στην ανθρώπινη ομορφιά, συχνά τη διακρίνουμε σε εξωτερική και εσωτερική. Ο εσωτερικά όμορφος άνθρωπος είναι αυτός που έχει καλοσύνη, ωριμότητα, απλότητα και νιώθει πολύ καλά με τον εαυτό του.
Κατά τη διάρκεια των αιώνων οι άνθρωποι αναζήτησαν την εξωτερική ομορφιά κυρίως και συχνά έφτασαν σε ακρότητες προκειμένου να την κατακτήσουν. Είναι πασίγνωστο το παράδειγμα της βασίλισσας Κλεοπάτρας που έκανε μπάνιο μόνο με γάλα νεαρής γαϊδούρας και μέλι για να διατηρεί νεανική την επιδερμίδα της. Σήμερα αυτή η προσπάθεια γίνεται πιο έντονη καθώς βοηθά και η εξέλιξη της τεχνολογίας. Δεκάδες χιλιάδες προϊόντα κατακλύζουν την αγορά και εγγυώνται τη διατήρηση της νεότητας και τη βελτίωση των χαρακτηριστικών. Κρέμες προσώπου, ειδικά ελιξήρια, θαυματουργές σταγόνες, υπόσχονται να μας κάνουν όμορφους. Εκατομμύρια άνθρωποι ξοδεύουν τα χρήματά τους σε μια προσπάθεια να βελτιώσουν τα χαρακτηριστικά τους σε πλαστικούς χειρουργούς.
Η αναζήτηση της εξωτερικής ομορφιάς είναι κυρίως γυναικείο χαρακτηριστικό, αν και τα τελευταία χρόνια στην όλη προσπάθεια μπαίνουν με αξιώσεις και οι άντρες. Το σημαντικό είναι ότι ως κοινωνία συχνά περιθωριοποιούμε εκείνο το άτομο που θεωρούμε άσχημο. Είναι πάρα πολύ σημαντικό ειδικά όταν μιλάμε για εφήβους. Στο σχολείο ένα παιδί που θεωρείται άσχημο θα βιώσει συχνά επιθετικότητα, πειράγματα, ειρωνίες και θα παρουσιάσει τις περισσότερες φορές επιθετικότητα, κατάθλιψη, απομόνωση, έλλειψη φίλων. Άλλοτε θα προσπαθήσει να αλλάξει την εικόνα του φτάνοντας σε ακραίες καταστάσεις. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει για κοπέλες που έχασαν τη ζωή τους λόγω νευρικής ανορεξίας;
Ζούμε σε μια κοινωνία που κατηγοροποιεί τους ανθρώπους με βάση την εμφάνισή τους. Μια κοινωνία που με τη βοήθεια της τεχνολογίας βομβαρδίζει τους νέους ότι για να έχουν φίλους, για να έχουν παρέες και για να θεωρούνται επιτυχημένοι επιβάλλεται να προσέξουν την εμφάνισή τους. Μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχουν και τα πρότυπα που προβάλλονται σήμερα. Πρότυπα διάσημων ηθοποιών και μοντέλων εκθαμβωτικής εξωτερικής ομορφιάς, κενού όμως περιεχομένου τις περισσότερες φορές.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν είναι κατ’ ανάγκη κακό να προσπαθεί κάποιος να βελτιώσει χαρακτηριστικά του σώματός του. Αρκεί να μην φτάνει σε υπερβολές και να μην γίνεται εμμονή και αυτοσκοπός. Επίσης, να έχουμε στο μυαλό μας ότι η εξωτερική ομορφιά πρέπει να συμβαδίζει με την εσωτερική πληρότητα. Μπορούμε να αλλάξουμε τα πάντα στην εμφάνισή μας, αλλά κανένας πλαστικός χειρουργός δεν θα αλλάξει τα εσωτερικά μας χαρακτηριστικά και την προσωπικότητά μας.
Τελικά κάθε ένας είναι τόσο όμορφος, όσο όμορφα αισθάνεται με τον εαυτό του και κάθε άνθρωπος είναι όμορφος γιατί είναι μοναδικός, ξεχωριστός, με τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Όπως σωστά έχει ειπωθεί: η ομορφιά ξεκινά από τη στιγμή που θα αποφασίσεις να είσαι ο εαυτός σου.
Νίκος Τάχατος,
φιλόλογος
