Ο μέσος όρος της ολικής γονιμότητας έπεσε στο 1,26 ανά γυναίκα, όταν απαιτείται τουλάχιστον 2,1 για τη σταθερότητα ενός συνόλου. Το 2017, οι θάνατοι ήταν σχεδόν 36.000 περισσότεροι από τις γεννήσεις. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε με τη φυγή πλέον των 300 χιλιάδων νέων μας, υψηλού μορφωτικού επιπέδου αλλά και αναπαραγωγικής ηλικίας, στο εξωτερικό. Αν αυτοί δεν επιστρέψουν στην επόμενη δεκαετία και κάνουν οικογένεια στα ξένα, είναι πολύ δύσκολος ο επαναπατρισμός τους.
Οι προβλέψεις για το μέλλον άκρως δυσοίωνες! Από τα 11 εκατομμύρια που ήμασταν το 2013, θα περιοριστούμε σε 8,3 το 2050, 2,5 εκ. λιγότεροι, και πρωταθλητές στους ηλικιωμένους. Μια χώρα γηρασμένη με περισσότερους παππούδες από εγγόνια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε εθνικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο! Οι συνέπειες του δημογραφικού θα είναι καταλυτικές για την οικονομική ανάπτυξη, το ασφαλιστικό, αλλά και το σύστημα υγείας της χώρας.
Ως εκ τούτου, απαιτείται άμεσα μια συνεκτική δέσμη μέτρων σε κάθε τομέα της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, με στόχο σε πρώτη φάση την ανάσχεση της δημογραφικής συρρίκνωσης.
Η ΝΔ, με αίσθημα ευθύνης, κατέθεσε στην αρμόδια Διακομματική Επιτροπή της Βουλής, μια δέσμη προτάσεων που κατανέμονται σε 6 άξονες:
1. Μείωση του κόστους απόκτησης παιδιού.
2. Στήριξη των εργαζομένων γονέων και κυρίως των γυναικών.
3. Θεσμικά μέτρα για τη γενικότερη προετοιμασία της κοινωνίας και της πολιτείας στις δημογραφικές εξελίξεις και την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων.
4. Μέτρα προώθησης της ενεργού γήρανσης και της διαγενεακής αλληλεγγύης.
5. Στήριξη των μεγάλων οικογενειών.
6. Αντιστροφή του brain drain, της φυγής των νέων.
Τα σημαντικότερα από τα προτεινόμενα σημεία αφορούν στη δυνατότητα των ζευγαριών να αποκτήσουν παιδιά, με μέτρα οικονομικού χαρακτήρα, ενίσχυση προς τις μεγάλες οικογένειες και αποφάσεις που θα σταματήσουν το φαινόμενο της φυγής των νέων και, ει δυνατόν, θα δρομολογήσουν την επιστροφή όσων έφυγαν.
Όσον αφορά στη μείωση του κόστους απόκτησης παιδιού προτείνουμε, μεταξύ άλλων, την αύξηση του αφορολογήτου για κάθε παιδί της οικογένειας, ειδικό οικονομικό βοήθημα, σε περίπτωση γέννησης επόμενου παιδιού εντός 30 μηνών από την προηγούμενη γέννα, την υπαγωγή των βρεφικών ειδών πρώτης ανάγκης και ειδών γυναικείας υγιεινής στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ.
Για να στηριχθούν οι εργαζόμενοι γονείς, μεταξύ άλλων, προτείνουμε για κάθε παιδί που δεν βρίσκει θέση σε δημοτικό παιδικό σταθμό, η οικογένειά του να λαμβάνει κουπόνι ύψους 180 ευρώ τον μήνα, το όποιο θα εξαργυρώνεται σε βρεφονηπιακό σταθμό της επιλογής της. Επίσης, σταδιακή εφαρμογή της διετούς υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής και καθιέρωση του θεσμού «Νταντά της γειτονιάς», ώστε οι ενδιαφερόμενοι/-ες να μπορούν να πιστοποιούνται, και να αναλαμβάνουν οι ίδιοι την φύλαξη παιδιών προσχολικής ηλικίας. Επιπλέον, επέκταση του ωραρίου των παιδικών σταθμών και ολοήμερα σχολεία.
Επιβεβλημένη είναι η στήριξη στις μεγάλες οικογένειες. Δεσμευόμαστε για την επαναφορά των επιδομάτων πολυτέκνων στα προ του ν. 4512/2018 επίπεδα, και την αύξηση του αφορολογήτου για την αγορά πρώτης κατοικίας, με δεδομένη την ανάγκη μεγαλύτερου εμβαδού για την πολυμελή οικογένεια.
Τέλος, για το brain drain, την επιστροφή των νέων που μετανάστευσαν, εκτός από μέτρα προσέλκυσης επενδύσεων και μείωση των φορολογικών συντελεστών, συνιστούμε στήριξη στις νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις, που θα δημιουργήσουν ποιοτικές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Βασική προϋπόθεση για την αντιμετώπιση του δημογραφικού, για να δημιουργήσουν οι νέοι οικογένεια και να κάνουν παιδιά, είναι η αίσθηση της ασφαλείας, οικονομικής και κοινωνικής, αλλά και η αισιοδοξία για το μέλλον της χώρας. Αναγκαία, λοιπόν, είναι μια πολιτική που θα επανεκκινήσει την οικονομία με τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης και συνθηκών επανόδου της χώρας στην κανονικότητα.
Του Μάξιμου Χαρακόπουλου
* Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι αντιπρόεδρος της Διακομματικής Επιτροπής για το Δημογραφικό, βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας.