Η φωτογραφία αναπαρήχθη πολλάκις στο διαδίκτυο με τη σοβαρότητα ή με τη διακωμώδηση που αρμόζει πολλές φορές στα πολιτικά πρόσωπα, κέρδισε επάξια τη θέση που της αναλογεί στη γνωστή πλέον virility συνθήκη της επαναληψιμότητας που δημιουργεί πια τις εικονικές αναπαραστάσεις που παίζονται και ξαναπαίζονται εν είδει μαζικής εικονικής κουλτούρας. Η φωτογραφική στιγμή αποτυπώνει μοναδικά αυτό που εντέλει κατέληξε να προκαλεί τόση εντύπωση: τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εν πλήρει αντιθέσει με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται.
Θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για τη στάση σεβασμού και προσοχής απέναντι στο μέγεθος της μανίας που επέλασε και σάρωσε ό,τι βρήκε μπροστά της, ανεξαιρέτως. Και δεν απέχει από αυτό που μάλλον πραγματικά συνέβη εκείνη τη στιγμή της φωτογράφισης. Οι φωτογράφοι εξάλλου αναζητούν πάντα την πιο ιδιαίτερη στιγμή για να απαθανατίσουν εκείνη την εικόνα που προκάλεσε σε αυτούς την ανάλογη εντύπωση, ώστε να μεταβιβάσουν ανάλογα την ίδια εντύπωση και στους «αναγνώστες» της φωτογραφίας. Εδώ, ωστόσο, πρόκειται για μια φωτογραφία με πολλές αναγνώσεις που δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο στην ευαισθησία του Προέδρου της Δημοκρατίας για τις πληγείσες περιοχές, η οποία δεν μπορεί παρά να είναι αδιαμφισβήτητη, ούτε μόνο στην ιδιαίτερη μέριμνα που έδειξε για το Λύρειο Παιδικό Ίδρυμα, το οποίο σημειωτέον δεν γνώριζα – όπως φαντάζομαι και πολλοί από εμάς – και έρχονται, δυστυχώς, κάποια τέτοια τραγικά γεγονότα να μας θυμίσουν την παρουσία τους. Η παιδική, σχεδόν αθώα στάση που κρατά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με το βλέμμα στραμμένο σε θέση απλανούς θέασης, δείχνει το σύμβολο της εξουσίας εν πλήρει αδυναμία και περιστολή μπροστά σε μια φυσική καταστροφή, ασύλληπτης έντασης. Δείχνει την περίσκεψη απέναντι σε μία νέα κατάσταση την οποία ατενίζει με ματιά μακροπρόθεσμη με έντονο προβληματισμό, δείχνει ευχή για αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων, δείχνει τη μηδαμινότητα και την εκθετικότητα του εαυτού μπροστά σε απρόβλεπτες καταστάσεις που επίκεινται, δείχνει την περισυλλογή μπροστά στις πράξεις που έγιναν και στις πράξεις που δεν έγιναν. Δείχνει συμβολικά την απομόνωση που έχει υποστεί η εξουσία πια, την οργή που η κοινωνία έχει συσσωρεύσει απέναντι στα όργανα εξουσίας, δείχνει την κατάρρευση του πολιτικού ορθολογισμού, δείχνει συμβολικά ίσως το τέλος μιας άλλης εποχής και την αρχή μιας νέας.
Όλες οι παραπάνω ιδέες διατηρούν την επισφάλεια της προσωπικής ερμηνείας, αυτής που πολλές φορές μετέρχεται όλων των αναγκαίων μέσων για να εξηγήσει τα φαινόμενα και παράλληλα εμπλέκει την ιδεολογική φόρτιση (ιδεολογική όπως ιδέες, σκέψεις, όχι πολιτικές απόψεις) η οποία δεν είναι πάντοτε αθώα και καλοπροαίρετη. Η στάση αυτή του Προέδρου της Δημοκρατίας δείχνει, πάνω από όλα, πιστεύω, ένα πράμα: πως τα λόγια περίσσεψαν και τα έργα δεν αναβάλλονται. Πως οι σκέψεις στέρεψαν και η κοινωνία χρειάζεται νέα έργα για να μπορεί να δομήσει ένα νέο κεφάλαιο, ένα κοινωνικό κεφάλαιο που θα στηρίζεται στην πολιτική αλήθεια και συνέπεια, στην κοινωνική μέριμνα και αλληλεγγύη, στην εφαρμογή των νόμων από όλους προς όλους ανεξαιρέτως, στην ανάκτηση δηλαδή μιας εμπιστοσύνης, ανάμεσα στην εξουσία και στην κοινωνία. Γιατί, το πραγματικό στοίχημα δεν είναι μια ευαίσθητη εξουσία, αλλά μια αληθινή εξουσία. Το πραγματικό στοίχημα δεν είναι μια εξουσία που επουλώνει πληγές αλλά που προλαμβάνει τις πληγές, φροντίζοντας για την πρωτοβάθμια πολιτική και κοινωνική «περίθαλψη», που «κοστίζει» από κάθε άποψη λιγότερο στην κοινωνία, που περισώζει ζωές, που σκέφτεται ανθρώπινα!
Η φωτογραφία του Προέδρου της Δημοκρατίας θα απασχολήσει τα μέσα δικτύωσης και θα αναπαραχθεί. Το στοίχημα που επαφίεται στην κοινωνία πια – αρκετά με την εξουσία – είναι να ενθυμείται και να πράττει, να πράττει όσα της αναλογούν. Να πράττει ανθρώπους!
* Από τον Δημήτρη Νεοφώτιστο, φιλόλογο
