Στο κέντρο των αστών ή τις συνοικίες των εργατών, ολημερίς χειμώνα καλοκαίρι, δούλευαν κείνες οι φοβερές χειροκίνητες μπετονιέρες, κάνοντας μεγάλο θόρυβο, και ξερνώντας τσιμέντο. Το χαρμάνι το έπαιρναν μετά τα μαστόρια με τους γκαζοτενεκέδες στον ώμο και το άδειαζαν στις πλάκες. Παντού στην πόλη άκουγες ένα συνεχές «γκάπα- γκούπα» από τα σφυριά και τα σκεπάρνια των σιδεράδων που καλούπωναν για να πέσει ο σκελετός και μετά να πιάσουν δουλειά οι «τουβλάδες». Όλη η ατμόσφαιρα, στο κέντρο και τις γειτονιές μύριζε τσιμέντο, ασβέστη, ελαιόχρωμα που ήταν τότε πολύ συνηθισμένο. Και ιδρωτίλα… Οικοδόμοι παλικάρια…
Και τα μεσημέρια, όλο αυτό το χαρούμενο και φωνακλάδικο λεφούσι, αναζωογονούσε τα ουζερί της εποχής, σβήνοντας ζέστη και καημούς σε μπίρες και τσίπουρα, με ποδοσφαιροσυζητήσεις για το κυριακάτικο ματς της ΑΕΛ και τη μουσική επιβράβευση της δικιάς μας Ελένης Ροδά:
«-Όσοι είναι παλικάρια τη ζωή τους την περνάν στις σκαλωσιέεεες... ».
Φτωχά χρόνια ωστόσο, και οι οικοδομές δεν τέλειωναν εύκολα. Τραπεζικά δάνεια; Τι είναι αυτό; Ανέκδοτο; Μοιραία πάρα πολλοί από μας, μέναμε σε σπίτια ημιτελή.
«- Να μπούμε και βλέπουμε… Σιγά – σιγά θα το φτιάξουμε…».
Περπατούσα έτσι για χρόνια σ’ ένα σπίτι που απλά είχε σοβατιστεί, και που θύμιζε τα πρώτα χρόνια μάντρα οικοδομικών υλικών. Χαρακτηριστικά θυμάμαι ότι στο ένα δωμάτιο διάβαζα για τις εισαγωγικές στο Γυμνάσιο, στο διπλανό δούλευαν οι ελαιοχρωματιστές.
Ήταν, παρ’ όλα αυτά γενικά μια ευτυχισμένη εποχή. Η ανοικοδόμηση, τα καινούργια σπίτια, οι καινούργιες πολυώροφες πολυκατοικίες επιδρούσαν θετικά στον ψυχισμό μας. Σου έδιναν γενικά μιαν αίσθηση δημιουργίας, μοντερνισμού και αποτελούσαν ένα δείγμα της οικονομικής άνεσης και οικονομικής ασφάλειας που είχε κατακτήσει η πόλη και ο πληθυσμός της τη χρυσή δεκαετία του ’ 70.
Το μεγάλο «όργιο» άρχισε μετά. Η έναρξη της αντιπαροχής αφ’ ενός και τα φράγκα που άρχισαν να πέφτουν από την τότε ΕΟΚ στους Δήμους από το ’80 και μετά έκαναν τη ζωή της πόλης πραγματική κόλαση. Τα πέντε στα δέκα οχήματα που κυκλοφορούσαν ήταν μπετονιέρες και μπουλντόζες. Η Λάρισα τράβηξε τότε πολλά για να κατασκευάσει το αποχετευτικό της σύστημα- και όχι μόνο. Ποιος ξεχνάει άραγε ότι «καλοκαίρια και χειμώνες» βαδίζαμε ακροβατώντας σε... σανίδες, ανάμεσα σε χωματόδρομους σ’ όλο το κέντρο που το καλοκαίρι σε έπνιγαν με τη σκόνη τους και που τον χειμώνα μετατρέπονταν σε λασπόδρομους; Ποιος ξεχνά τι τραβήξαμε μέχρι να γίνουν οι πεζόδρομοι, οι αναμορφώσεις των κεντρικών οδών (που τώρα... ξανα-αναμορφώνουμε), να διαμορφωθούν οι πλατείες και τα πάρκα, τα πεζοδρόμια και τόσα άλλα;
Τι να έκαναν οι δημοτικές ηγεσίες; Να άφηναν τα λεφτά να χαθούν; Όχι βέβαια. Κι έπειτα η πόλη τότε είχε – αναντίρρητα - πολύ μεγάλες ανάγκες…
Επί πλέον ο κόσμος της Λάρισας επέδειξε ιώβεια υπομονή καθώς γνώριζε και γνωρίζει τον γεμάτο χρονοτριβές και προσκόμματα τρόπο που γίνονται τα δημόσια έργα στην Ελλάδα. Ξέρουν οι πολίτες πόσο δύσκολο είναι να συνεννοηθούν τόσες υπηρεσίες (ΟΤΕ, ΔΕΥΑΛ, ΔΕΗ , Αρχαιολογική Υπηρεσία Δασαρχείο κ.α.) τα χίλια κακά της μοίρας δηλαδή του ελληνικού βιλαετίου που εμπλέκονται στην κατασκευή των δημοσίων έργων.
Πολλές φορές όλα αυτά τα χρόνια η αγανάκτηση ξεχείλισε. Οι διαμαρτυρίες στον τοπικό Τύπο συνεχείς. Υπήρξαν μάλιστα περιπτώσεις που κεντρικοί δρόμοι έμειναν για έναν και πλέον χρόνο ανοιχτοί (οδηγώντας μαγαζιά σε μαρασμό και τους περιοίκους σε νευρική κρίση) μόνο και μόνο επειδή κάποιες εμπλεκόμενες Υπηρεσίες στην Αθήνα δεν έστελναν ένα «χαρτί», παρά τις πιέσεις και τον ηρωικό αγώνα των δημάρχων που ταξίδεψαν πάμπολλες φορές ως την Αθήνα μήπως και το πάρουν νωρίτερα.
Με ένα τέτοιο... παρελθόν, ο ταλαιπωρημένος από αδιάκοπες οικοδομικές εργασίες κόσμος της Λάρισας , δεν έχει ιδιαίτερα καλή ψυχολογία έναντι των εκτενών έργων που έχει ξεκινήσει ξανά ο Δήμος Λαρισαίων το τελευταίο διάστημα. Πόσο μάλλον που, σε ορισμένες περιπτώσεις , όπως στη Μεγάλου Αλεξάνδρου, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών δεν έχει καταλάβει τι θέλουν και τι ακριβώς πάνε να φτιάξουν. Ιδιαίτερα σε έναν δρόμο που ανακατασκευάστηκε σχετικά πρόσφατα (άρα, πεταμένα λεφτά;) και ο οποίος είναι ο μοναδικός που απέμεινε στο κέντρο για να διοχετεύει την κυκλοφορία εκτός αυτού. Ότι η Μεγάλου Αλεξάνδρου είχε προβλήματα είναι φανερό. Αλλά αυτά πήγαζαν κυρίως από την ελλιπή αστυνόμευση, που οδηγούσε σε διπλά και τρίδιπλα παρκαρίσματα, και όχι από τη μορφή του δρόμου την οποία σήμερα αλλάζουν μήπως και πειθαναγκάσουν τους γενικά απείθαρχους Λαρισαίους να μην τον χρησιμοποιούν.
Ειδικοί δεν είμαστε, θα δούμε πώς θα εξελιχτεί και πώς θα λειτουργήσει το έργο και θα κρίνουμε. Αλλά σε κάθε περίπτωση οι πολίτες αυτής της πόλης δικαιούνται να απολαύσουν και μερικά χρόνια ηρεμίας και κανονικότητας σε μια πόλη που δεν της λείπουν πια τα έργα αλλά η καλή λειτουργία τους. Να ζήσουν σε μια πόλη οριστικά τακτοποιημένη και όχι σε μια πόλη –γιαπί εν εξελίξει. Συν τοις άλλοις, μάλλον είναι καιρός να πάψουμε να ασχολούμαστε με το κέντρο. Η νοοτροπία των εκάστοτε δημοτικών αρχών, ότι το κέντρο, η βιτρίνα είναι που δίνει ψήφους είναι μια κακή και παρωχημένη νοοτροπία. Προσωπικά, περισσότερο εκτιμώ ότι ασφαλτόστρωσαν όλους τους δρόμους της γειτονιάς μου παρά το ράβε-ξήλωνε στη Μεγάλου Αλεξάνδρου. Και θα εκτιμήσω ακόμη περισσότερο να δω πραγματικούς ποδηλατόδρομους, να δω μια τάξη στους χαοτικούς πεζόδρομους, με δυο λόγια έργα ουσίας κι όχι φιγούρας.
Με όλη την καλή διάθεση φίλοι του Δήμου, καταθέτω αυτήν την άποψη προς προβληματισμό…
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
alexiskalessis@yahoo.gr
