Η άποψή μου είναι ότι η συνύπαρξη του ποδηλάτου με άλλα μηχανοκίνητα οχήματα στον δρόμο είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για τον ποδηλάτη, είναι κυριολεκτικά μια ρώσικη ρουλέτα. Σε οποιαδήποτε περίπτωση πρόσκρουσης ή ακόμη και απλής επαφής με κάποιο όχημα ο ποδηλάτης δεν έχει καμία προστασία και οι πιθανότητες βαρύτατου ή θανατηφόρου τραυματισμού είναι συντριπτικά υπέρ του. Δυστυχώς, πολλοί συνάνθρωποί μας αυτό δεν το αντιλαμβάνονται, βλέποντας μόνο τη ρομαντική πλευρά της ποδηλασίας. Αν μπορούσαν να αντιληφθούν σε τι θανάσιμο κίνδυνο βρίσκονται κάθε φορά που ποδηλατούν δίπλα σε αυτοκίνητα και βαρέα φορτηγά πιθανώς να αναθεωρούσαν. Με τρόμο βλέπω πολλές φορές νεαρά παιδιά ή ηλικιωμένες κυρίες να ποδηλατούν δίπλα σε φορτηγά, νταλίκες, μπετονιέρες και πάσης φύσεως βαρέα οχήματα σε δρόμους αυξημένου κυκλοφοριακού φόρτου, όπως η οδός Βόλου και η Ηρώων Πολυτεχνείου.
Σκεφτείτε: Όλοι μας, όταν αγοράζουμε ένα αυτοκίνητο θέλουμε αυτό να έχει την υψηλότερη βαθμολόγηση (5 αστέρια) στην αξιολόγηση ασφάλειας της EURONCAP, για να είμαστε ασφαλείς, κατά το δυνατόν, στις μετακινήσεις μας.
Θα κυκλοφορούσατε ποτέ στον δρόμο με όχημα που έχει λάβει στη βαθμολογία του 0 αστέρια;
Ε, αυτό ακριβώς, και πιθανώς χειρότερο, είναι το ποδήλατο.
Στο Λονδίνο όπου εργαζόμουν για χρόνια συμβαίνουν ετησίως 15-20 θάνατοι ποδηλατών από τροχαία ατυχήματα και περίπου 400 βαρείς τραυματισμοί, οι περισσότεροι από τους οποίους καταλείπουν μόνιμες αναπηρίες. Η κατάσταση αυτή έχει ανοίξει έναν ευρύ κύκλο συζητήσεων μεταξύ των αρμόδιων φορέων σχετικά με τους τρόπους πρόληψης των περιστατικών αυτών. Σε έρευνα του BBC σε ποδηλάτες του Λονδίνου τον Δεκέμβριο του 2013, βρέθηκε ότι το ένα πέμπτο αυτών σταμάτησαν να χρησιμοποιούν το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης στη δουλειά τους λόγω της αύξησης των ποσοστών θανατηφόρων ατυχημάτων, άλλο ένα 20% δήλωσε ότι είχε βιώσει προσωπική εμπειρία πρόσκρουσης στον δρόμο, ενώ ένα 68% θεωρούσαν ότι οι δρόμοι του Λονδίνου δεν αποτελούν ασφαλές μέρος για να οδηγεί κανείς ποδήλατο.
Αραγε οι δρόμοι της Λάρισας είναι ασφαλείς για τους ποδηλάτες; Προσωπική μου άποψη είναι κατηγορηματικά όχι.Όχι επειδή έχουν κάποιο πρόβλημα συγκεκριμένα οι δρόμοι της Λάρισας, αλλά επειδή κανείς δρόμος, στον οποίο κυκλοφορούν μηχανοκίνητα οχήματα, δεν είναι ασφαλής για τους ποδηλάτες. Και αυτή η πραγματικότητα πρέπει να αναδειχθεί από αυτούς που έχουν την ευθύνη για την ασφάλεια των πολιτών. Πρέπει οι Δημόσιοι φορείς (Τροχαία. Δήμος, κ.λπ.) να αναδείξουν το πρόβλημα και να ενημερώσουν το κοινό, για τους δυνητικούς κινδύνους και πως μπορούν αυτοί να ελαχιστοποιηθούν.
Οι εκτεταμένοι πεζόδρομοι που έγιναν τα τελευταία 30 χρόνια στη Λάρισα, οι πολλές και μεγάλες πλατείες, και κάποιοι, έστω ατελείς ποδηλατόδρομοι, προσφέρουν πεδία ασφαλούς ποδηλασίας. Τα σχέδια της Δημοτικής αρχής για επέκταση και ενοποίηση των ποδηλατοδρόμων, και μετατροπή πολλών κεντρικών οδών της Λάρισας σε δρόμους ήπιας κυκλοφορίας είναι σίγουρα ενέργειες που θα βελτιώσουν σημαντικά την ασφάλεια των ποδηλατών και θα αποτελέσουν κίνητρο για τη μαζικοποίηση της χρήσης του ποδηλάτου.
Η ποδηλασία είναι μία δραστηριότητα που προσφέρει σημαντικά οφέλη, ψυχαγωγία, άθληση, βελτίωση της υγείας, και για αυτό πρέπει να ενθαρρύνεται και να υποστηρίζεται. Τα τελευταία χρόνια γνωρίζουμε μια εκρηκτική αύξηση της χρήσης του ποδηλάτου με αναγκαστική συνύπαρξή του στους δρόμους με βαρέα μηχανοκίνητα οχήματα. Αυτό είναι ένα μοντέλο που, κατά τη γνώμη μου, είναι πλήρως μη λειτουργικό και πρέπει να αλλάξει. Οι Δημόσιοι φορείς το έχουν αντιληφθεί και έχουν δρομολογήσει τα αναγκαία έργα υποδομής ώστε οι ποδηλάτες να κινούνται σε πιο ασφαλές περιβάλλον. Μέχρι όμως να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, έχουμε υποχρέωση να ενημερώσουμε και να προφυλάξουμε το κοινωνικό σύνολο. Θέλουμε λοιπόν ποδηλασία με κάθε κόστος; Σίγουρα όχι.
* Ο Απόστολος Καφετσούλης είναι χειρουργός ουρολόγος