Και τι θα γίνει με το πληθυσμιακό πρόβλημα στον πλανήτη μας, αν επιτευχθεί εντυπωσιακή παράταση στη ζωή του ανθρώπου χάρη στη δραματική βελτίωση της Ιατρικής Επιστήμης; Η Personal Assistance (SIRI) είναι εδώ. Μιλάς σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή και αυτός σου λύνει όλα τα προβλήματα απαντώντας στη γλώσσα σου. Η Ιmage Recognition (αναγνώριση προσώπου) είναι άλλη μια εφαρμογή που χτυπά την πόρτα μας.( στην Κίνα π.χ. δε χρειάζεσαι πιστωτική κάρτα για να πληρώσεις. Το κάνεις με την αναγνώριση του προσώπου σου). Όπως και τα καταστήματα χωρίς υπαλλήλους.
Η επίπτωση της βιομηχανικής και της ψηφιακής (πληροφορικής) επανάστασης, αναμφίβολα έχει επηρεάσει όλες τις πτυχές της κοινωνίας , της ζωής μας, τις επιχειρήσεις και την αγορά εργασίας. Η επερχόμενη επανάσταση της Artificial Intelligence ( Τεχνητή Νοημοσύνη. ΑΙ. Artificial Intelligence στα Αγγλικά) πιστεύεται πως θα έχει ακόμα μεγαλύτερη επίδραση, καθώς αναμένεται να ενταθεί παγκοσμίως ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις επιχειρήσεις.
Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν συχνά ηλεκτρονικούς υπολογιστές, και είναι έτοιμοι να πάρουν αρκετά ρίσκα στην επιχειρηματικότητα, χάρη στις εκτεταμένες εφαρμογές της ΑΙ θα μπορούν να αγοράζουν αγαθά και να αποκτούν υπηρεσίες από οποιανδήποτε γωνιά του πλανήτη μας. Η μεγαλύτερη πρόκληση των κοινωνιών και των επιχειρήσεων θα είναι η χρήση των πλεονεκτημάτων που θα προσφέρονται από τις τεχνολογίες της ΑΙ , οι οποίες θα παρέχουν τεράστιες ευκαιρίες για νέα προϊόντα και υπηρεσίες, όπως επίσης τεράστια βελτίωση στην παραγωγικότητα, αποφεύγοντας παράλληλα τους κινδύνους και τα μειονεκτήματα, που σχετίζονται με την αύξηση της ανεργίας και τις μεγαλύτερες ανισότητες στον πλούτο.
Δεν υπάρχουν όρια σύμφωνα με τους αισιόδοξους της τεχνολογίας. Ένας νέος κόσμος θα αναδειχθεί γύρω στο 2045, όταν οι υπολογιστές και τα ρομπότ θα έχουν αποκτήσει τουλάχιστον ίση νοημοσύνη με τον άνθρωπο. Οι Αισιόδοξοι προβλέπουν πως τα ρομπότ θα κάνουν όλες τις δουλειές, ενώ οι άνθρωποι θα ασχολούνται με αυτά που πραγματικά τους αρέσουν. Οι Απαισιόδοξοι θεωρούν πως η ρομποτική και άλλες τεχνολογίες του 21ου αιώνα θα απειλήσουν να μετατραπεί ο άνθρωπος σε είδος που κινδυνεύει. Οι Πραγματιστές πιστεύουν πως οι τεχνολογίες ΑΙ μπορούν να ελεγχθούν, ενώ οι Αμφισβητίες δεν πιστεύουν πως είναι δυνατή η εφαρμογή της ΑΙ , καθώς όπως λένε, ο ανθρώπινος νους δε μπορεί να αναπληρωθεί από τις μηχανές και τα ρομπότ.
Παρόλα αυτά, καθώς όλοι αναγνωρίζουν τις τεράστιες αλλαγές που έχει επιφέρει τα 20 τελευταία χρόνια στην κοινωνία η ψηφιακή (digital) επανάσταση στη ζωή μας και την εργασία μας, πολλοί θεωρούν πως η ΑΙ επίσης θα αλλάξει πολλά και θα είναι σε πλήρη εφαρμογή μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, ενώ θα έχει ακόμα μεγαλύτερη επίπτωση από αυτήν της ψηφιακής. Αυτό που ακόμα δεν είναι σίγουρο, είναι ο ρόλος της στη δημιουργία ουτοπικού ή δυστοπικού (κοινωνία που είναι ανεπιθύμητη) μέλλοντος, ή κάτι ανάμεσα στα δύο. Ιδιαίτερα οι Απαισιόδοξοι προειδοποιούν πως όταν οι μηχανές ΑΙ γίνουν εξυπνότερες από εμάς, θα παίρνουν όλες τις αποφάσεις για λογαριασμό μας, από την οδήγηση ενός αυτοκινήτου ως τη λειτουργία ενός πυρηνικού εργοστασίου.
Η μεγάλη πρόκληση για τον άνθρωπο θα είναι να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από τη χρήση τεχνολογιών ΑΙ, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις αρνητικές συνέπειες τους. Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πως νέες τεχνολογικές μέθοδοι, όμοιες με αυτές του Internet και του Smartphone της ψηφιακής τεχνολογίας, θα αναδειχθούν προφανώς στα ερχόμενα 20 χρόνια, ενώ θα έχουν τεράστια επίπτωση στις κοινωνίες μας, τις ζωές μας και τις εργασιακές σχέσεις μας γενικά. Η πρόκληση είναι να προσδιορίσουμε αυτές τις εξελίξεις το ταχύτερο δυνατό ώστε να εκμεταλλευτούμε τα πλεονεκτήματα τους.
Από τον Σπύρο Μακριδάκη
* Ο Σπύρος Μακριδάκης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Διευθυντής του Ινστιτούτου για το Μέλλον.
