* Από τον Μιλτιάδη Δεληχά
«Με τα ρούχα ματωμένα, ξέρω ότι έβγαινες συχνά,
να γυρεύεις εις τα ξένα, άλλα χέρια δυνατά.
Μοναχή το δρόμο πήρες και ξανάρθες μοναχή,
δεν είναι εύκολες οι πόρτες, αν η ανάγκη τις χτυπά»
Εθνικός Ύμνος (9η-10η στροφή)
Η ταυτότητα του ελληνισμού, έχει συνδεθεί με τις έννοιες ελευθερία, αυθορμητισμό και ατομική βούληση, παρά με τις έννοιες οργάνωση και πειθαρχία που χαρακτηρίζουν τη λατινογενή Ευρώπη. Έχει επίσης συνδεθεί με την αυτοθυσία που δεν υπόκειται σε κώδικες διπλωματικής αναμονής. Πράγματι, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, η επανάσταση του 1821 δεν ήταν η μοναδική επιλογή για τη σύσταση ελληνικού κράτους, δεδομένου ότι υπήρχαν διπλωματικές προοπτικές οι οποίες ωστόσο συνδέονταν με την ύπαρξη ευνοϊκών συγκυριών και απαιτούσαν χρόνο. Ο εκρηκτικός χαρακτήρας του ελληνικού λαού όμως, ώθησε στην ιστορική επιλογή μιας αυθόρμητης εξέγερσης που εμπνεύστηκε από τις αρχές της γαλλικής επανάστασης. Το ιδεολογικό μανιφέστο εκφράστηκε από τη Φιλική Εταιρεία, η οποία επέμενε στο ότι οι Έλληνες έπρεπε να στηριχθούν αποκλειστικά στις δικές τους δυνάμεις.
Η εθνικοαπελευθερωτική εξέγερση του 1821 τελείωσε νικηφόρα και αποτέλεσε θρίαμβο της ελευθερίας ενάντια σ’ έναν κατακτητή συντριπτικά ισχυρότερο. Τον θρίαμβο όμως, ακολούθησε η τραγωδία των αλλεπάλληλων εμφυλίων πολέμων. Η έκρηξη που έπνιξε με τη λάβα της τον οθωμανικό ζυγό, στράφηκε εναντίον των Ελλήνων. Η τραγωδία επαναλήφθηκε έναν αιώνα μετά, με το διχασμό που οδήγησε στη μικρασιατική καταστροφή και ολοκληρώθηκε μ’ έναν ακόμα χειρότερο εφιάλτη: τον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε το έπος του ’40. Έτσι, η ανοικοδόμηση του κράτους καθυστέρησε πολύ σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη ενώ η αποκατάσταση της δημοκρατίας έγινε θυσιάζοντας τη μισή Κύπρο στους νεότουρκους. Στη συνέχεια ο κομματισμός, η κακοδιαχείριση και η πλασματική ευημερία των δανεικών, οδήγησαν στην ελεγχόμενη χρεοκοπία αφήνοντας τη χώρα εκτεθειμένη στη λαίλαπα του διεθνούς τραπεζικού συστήματος...
Η επανάσταση του 1821, ήταν μια ιστορική επιλογή που κληρονομήσαμε κι αποτελεί μέρος της υπόστασής μας, με τα θετικά και τα αρνητικά της. Είναι η εθνική μας ταυτότητα που καθόρισε μια πορεία μοναχική, όπου οι επιτυχίες σφραγίζονταν από τάσεις αυτοκαταστροφής. Έτσι, η ιστορία οφείλει να μας διδάσκει επικεντρώνοντας περισσότερο στα λάθη που οδήγησαν στην μετέπειτα παρακμή των φατριών, του πλιάτσικου, των εμφυλίων, της διαφθοράς, του δανεισμού και της πτώχευσης. Στο πλαίσιο αυτό, ο εθνικός μας επαναπροσδιορισμός επιτάσσει την αποβολή κάθε οθωμανικού κατάλοιπου σε νοοτροπίες και πρακτικές και κυρίως την ενότητα που θα μας βγάλει από την εθνική εσωστρέφεια, για να γίνουμε ξανά πρωταγωνιστές. Με τους εταίρους μας στην Ευρώπη μπορεί να μας συνδέουν κοινές αξίες, κοινή θρησκεία και πολιτισμός, η ιστορία έχει ωστόσο αποδείξει ότι οι δεσμοί αυτοί χαλαρώνουν όταν βρισκόμαστε σε ανάγκη ή αδυναμία. Οι στροφές του εθνικού ύμνου εξάλλου, αποτυπώνουν απαράμιλλα αυτή την εθνική μας μοναξιά…
Δεν υπάρχει λοιπόν άλλη διέξοδος από το να γίνουμε ισχυροί σε μια Ευρώπη ενωμένη απέναντι στη σύγχρονη απειλή του τζιχαντισμού της Ανατολής που εξέθρεψε ο τυχοδιωκτισμός της Άγριας Δύσης. Το ημίφως της ισλαμικής ημισελήνου δεν πρέπει ποτέ ξανά να σκιάσει το φως της Αναγέννησης που γεννήθηκε στη δική μας πατρίδα. Το οφείλουμε σε όλους εκείνους τους ανώνυμους κι επώνυμους Έλληνες και φιλέλληνες, που το 1821 θυσιάστηκαν για να κρατήσουν ζωντανή την εθνική μας ταυτότητα.
* Ο Μιλτιάδης Γ. Δεληχάς είναι διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ.
