« - Ανεβάζω Πολωνούς τουρίστες από το Κόκκινο Νερό», είπε, «αν θες ακολούθα μας».
Είναι πραγματικά ενθαρρυντικό. Οι ντόπιοι επιχειρηματίες του τουρισμού, θέλοντας να ικανοποιήσουν τους πελάτες τους, προσπαθούν να προσφέρουν κάτι παραπάνω από το «ήλιος, θάλασσα, ούζο και γκρηκ σάλαντ».
Γενικά, ξέρω πολύ κόσμο στο Ν. Λάρισας που θα ήθελε να εξερευνήσει τα βουνά μας, τον Όλυμπο, τον Κίσσαβο, το Μαυροβούνι, τον Κόζιακα, το Πήλιο, αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα οργάνωσης. Με εξαίρεση δυο – τρεις ορειβατικούς συλλόγους που διοργανώνουν εξειδικευμένες ορεινές εξορμήσεις, δεν υπάρχουν πολλές ευκαιρίες. Κι έπειτα, δεν έχουμε καν την κουλτούρα της πεζοπορίας, χάσαμε το «έθιμο» του πικ – νικ στη φύση. Οι έξοδοί μας έχουν περιοριστεί ως την πλατεία Ταχυδρομείου, τον Λόφο και μερικά ακόμη στέκια με πολυτελή καφέ. Μπορεί επίσης να έχουμε ταξιδέψει ως την Αμερική, την Κίνα ή τη… Γη του Πυρός κι όμως, πολλοί από μας δεν έχουμε ανέβει στον Κίσσαβο. Αρκούμαστε να κοιτάμε από μακριά την αγέρωχη, σε σχήμα πυραμίδας, κορφή του.
Κίσσαβος… Μυθικό βουνό, χιλιοτραγουδισμένο κι αυτό, το αντίπαλο δέος του Ολύμπου… Και οι Θεσσαλοί πραγματικά τυχεροί που ζούμε στη σκιά βουνών με παγκόσμια αναγνωρισιμότητα. Το γεγονός αυτό βέβαια υπήρξε ευλογία αλλά και κατάρα μαζί. Ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες τής… «αναπτυξιολογίας» του δώσαμε και κατάλαβε. Έχοντας κατά νου τα φράγκα που εξασφάλιζαν τα διάφορα -τύπου ΕΣΠΑ- προγράμματα, μπήκαμε σε μια αδιέξοδη συζήτηση για την «αξιοποίηση» των δυο βουνών. Συνέδρια, ημερίδες, διημερίδες, ειδικοί και μη, εκπρόσωποι Υπουργείων, Περιφερειών, Δήμων και λοιπών (συμ)φορέων, αλλά και ο Τύπος και η τοπική κοινωνία, πέσαμε με τα μούτρα να συζητάμε περί της «ανάπτυξης των ορεινών όγκων». Τι σήμαινε αυτό, ο καθείς και η ψυχή του. Για άλλους, σήμαινε ξενοδοχεία, χιονοδρομικά κέντρα και ανάπτυξη τύπου «Αράχωβας», διότι, όσο να πεις, ο καθαρός αέρας ανοίγει την όρεξη και το εκδράμον πόπολο τα θέλει τα παϊδάκια και τα κοντοσούβλια του. Άλλοι ονειρεύονταν Θεματικά Πάρκα με… θεούς και λοιπά μυθολογικά στοιχεία. Και άλλοι μιλούσαν για μια «ήπια τουριστική ανάπτυξη» που ακούγεται μεν καλό ως έκφραση, αλλά τρέχα γύρευε τώρα να καταλάβεις τι σημαίνει ακριβώς αυτός ο… σουρεαλισμός, ο τόσο αγαπητός στους πολιτικούς.
Κι όμως εγώ ήμουν καθ’ οδόν προς το Φαράγγι της Καλυψούς. Μετά την Καρίτσα, πήραμε έναν χωματόδρομο, χοροπηδούσαμε θέλοντας και μη στην καρότσα ενός αγροτικού αμαξιού, κάνοντας τρελά γέλια με τους Πολωνούς… συνταξιδιώτες. Στο τέλος του κακοτράχαλου δασικού δρόμου συνεχίσαμε με τα πόδια στο ορειβατικό μονοπάτι… Μπήκαμε στο δάσος κι εκεί χάσαμε τον ήλιο. Αρχαίοι πλάτανοι, πυκνόφυλλες φλαμουριές, και ρωμαλέες καστανιές, μας έκρυψαν από τον ανελέητο «ηλιάτορα» του Ιουλίου και μας παρέδωσαν στον Μύθο… Αφέθηκα συνειδητά σε ένα ονειροπόλημα, όπως αξίζει σε τούτα δω τα μέρη… Σαν αρχαίος ποιητής, ή σαν ζωγράφος των χρόνων του κλασικισμού έβλεπα παντού νύμφες, σάτυρους και ξωτικά να πετάγονται από δένδρο σε δένδρο, από κλαδί σε κλαδί. Λαπίθες τρέχουν στις πλαγιές και γυμνάζονται στην πολεμική τέχνη, έχοντας να αντιμετωπίσουν τους αιώνιους εχθρούς τους, τους Κένταυρους του γειτονικού Πηλίου. Και στο βάθος το Αιγαίο, γελαστό, φωτεινό, χρυσίζον από την αντανάκλαση του ηλίου, μας χαιρετά, καθώς με τα κύματα του σπρώχνει τα πλοία των Μυρμιδόνων και τον Αχιλλέα προς την Τροία…
Αν η έκσταση που βίωνα ήταν προσωπική, συνειδητή και ηθελημένη, η ομορφιά του τοπίου δεν ήταν καθόλου προσωπικό θέμα. Η βλάστηση του Κισσάβου, οι ρεματιές και τα φαράγγια είναι μια ονειρική πραγματικότητα που θαμπώνει τον επισκέπτη. Εκεί λες πως, ναι, το έζησα κι αυτό, μέχρι που ξεδιπλώνεται μπροστά σου η άλλη μεγάλη έκπληξη, οι λίμνες και οι καταρράκτες… Εξήντα πέντε μέτρα ύψος, οι ψηλότεροι στην Ελλάδα, σύμφωνα με τους ταξιδιωτικούς οδηγούς…
Μα εγώ δεν είμαι εδώ για ταξιδιωτικές εντυπώσεις ή για να σου περιγράφω τοπία που φωτογραφικά έχουν αποτυπωθεί και μπορείς να βρεις στο Διαδίκτυο. Είμαι για να σου πω πολύ απλά ότι έκανα μια πανέμορφη διαδρομή, μια εξόρμηση μαγική που ολοκληρώθηκε με μια βουτιά στα παγωμένα νερά του φαραγγιού, κι όλα αυτά μια ώρα μακριά από τον τόπο κατοικίας μου, τη Λάρισα. Για να σου πω ότι όλα αυτά τα περί ανάπτυξης του Ολύμπου, του Κισσάβου είναι ιδεολογήματα και υλικό για «αναπτυξιακές ημερίδες» που συνήθως καταλήγει στο Αρχείο αφού δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα.
Μια απόφαση είναι ο Κίσσαβος και τα άλλα τα βουνά μας άνθρωπε…
Μια απόφαση απέχει η μιζέρια του καναπέ από την πραγματική ζωή και τους ζωτικούς μας μύθους.
Μια απόφαση είναι το πέρασμα σε έναν άλλο τρόπο ζωής, μακριά από τις θεωρίες των συνεδρίων. Η απόφαση να πάρει κανείς τα παιδιά και να τα μπολιάσει με τη φύση και την ιστορία της περιοχής διαμορφώνοντας πολίτες που θα αντιλαμβάνονται τη ζωή στη διαχρονικότητά της ως ένα σύνθετο και πολυεπίπεδο φαινόμενο και όχι ως «συρμό» και μόδα.
Μια απόφαση… Κι αν είσαι τυχερός και η... έκστασή σου προχωρήσει, ποιος ξέρει μπορεί και να συναντήσεις τη νύμφη Καλυψώ… Και σαν άλλος Οδυσσέας να βρεις κοντά της την ομορφιά και τη γαλήνη της ψυχής…
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
alexiskalessis@yahoo.gr
ΥΓ. Θερμές ευχαριστίες στον κ. Μάρκο Βαρδάτσικο, από το Κόκκινο Νερό, που μας ταξίδεψε στον Κίσσαβο και στον μύθο…