Σήμερα θ` αναφερθούμε σε κάποιο περιστατικό, που αποδεικνύει καθ` υπερβολή μάλιστα, την αγάπη τους για τη Δημοκρατία. Περί το 640π.Χ. έζησε στην Αθήνα ο Κύλων. Ξεχωριστός άνθρωπος, Ευπατρίδης και Ολυμπιονίκης. Όλα τα είχε. Και χρήμα και δόξα. Αλλά μωραίνει Κύριος όν βούλεται απωλέσει. Ζήλεψε την εξουσία. Να γίνει κι αυτός Τύραννος των Αθηναίων. Εκμεταλλεύτηκε μάλιστα και λάθη εξουσίας των Αρχόντων και Αριστοκρατικών κυβερνούντων τότε, κατά τρόπο να προκαλέσουν τη λαϊκή αγανάκτηση. Χρησιμοποιώντας την καταγωγή και τη δόξα του, βάζοντας και το αλατοπίπερο του λαϊκισμού, συγκέντρωσε ένα πλήθος οπαδών και ανέβηκαν στην Ακρόπολη. Από εκεί διεκήρυξε την υφαρπαγή της εξουσίας.
Αλλά λίγες οι ώρες της έπαρσής του και της επιτυχίας του πραξικοπήματός του.
Ο λαός βαθιά Δημοκρατικός με αισθήματα φιλελεύθερα και πίστης στα Δημοκρατικά ιδεώδη, ξεσηκώθηκε αστραπιαία και αντέδρασε δυναμικά κατά των πραξικοπηματιών. Πώς έπνευσε έτσι η πνοή της συλλογικής αντίδρασης; Χωρίς facebook, αφίσες και Τ.V. με μόνο το Δημοκρατικό ένστικτο, τους οδήγησε την ίδια μέρα στην κατάλυση του εγχειρήματος του Κύλωνα. Άφησαν ζώα και άροτρα στα χωράφια και έσπευσαν στο καθήκον τους. Οι έμποροι έκλεισαν τα καταστήματά τους. Τα σπίτια άδειασαν και πλήθη Αθηναίων έτρεξαν στο καθήκον τους.
Οι πραξικοπηματίες τα έχασαν προ της οργής του λαού και παραδόθηκαν αφού πήραν την υπόσχεση, να δικασθούν μεν, αλλά κανείς να μη θανατωθεί. Ο Κύλων, συνήθως έτσι γίνεται, σαν πρωτεργάτης του κινήματος απέδρασε και χάθηκε. Οι οπαδοί του όμως, όσοι δεν εκτελέστηκαν, κατέφυγαν ως Ικέτες των θεών μέσα στο Ναό.
Δυστυχώς όμως οι μαινόμενοι Αθηναίοι, παρέβησαν την υπόσχεσή τους, ότι δεν θα τους σκότωναν. Οι Ικέτες ξεθάρρεψαν και βγαίνοντας από τους Ναούς κατεσφάγησαν.
Τότε οι θεοί οργίστηκαν κατά των Αθηναίων, γιατί αθέτησαν την υπόσχεσή τους και τους έστειλαν ένα λοιμό. Θανατική νόσο. Ο λοιμός αυτός παρέμεινε γνωστός ως «Κυλώνειο Άγος» (Άγος σημαίνει την κατάρα, το μίασμα, την αμαρτία, τη βέβηλη πράξη, το ανοσιούργημα).
Αυτή ήταν μια αξιέπαινη αντίδραση των Αθηναίων. Αλλά και μια αξιόποινη πράξη, για τα Δημοκρατικά τους φρονήματα γιατί αθέτησαν μια ιερή υπόσχεση. Λέκιασαν τη Δημοκρατία τους με αίμα.
Με ένα άλμα χρονικό περίπου 2.500 χρόνια, ερχόμαστε στα δικά μας. Από την αναγέννηση του κράτους μας, μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πάμπολες Κυβερνήσεις, και επιχειρήθηκαν επίσης πολλά πραξικοπήματα. Θα παρακάμψουμε όλες αυτές τις αθέμιτες πρακτικές των εκάστοτε πραξικοπηματιών. Θα σταθούμε μόνο σε ένα, για να φανεί έντονη η διαφορά με το πραξικόπημα του Κύλωνα και τη σημερινή Δημοκρατία μας. Αλλά και γιατί χρονολογικά είναι πιο κοντά μας. Πιο πρόσφατο.
Το 1967 τρεις συνταγματάρχες, ο Παπαδόπουλος, ο Μακαρέζος και ο Παττακός, σε μια νύχτα κατέλυσαν τη Δημοκρατία και επέβαλαν τη Δικτατορία. Και μάλιστα άνευ αποχρώντος λόγου. Αυτόκλητοι σωτήρες, από ανύπαρκτους κινδύνους. Άμεση κατάλυση της Ελευθερίας, της Ελευθεροτυπίας, της Ελευθεροφροσύνης. Η μόνη φωνή που ακουγόταν ήταν από το κανάλι της Υ.Ε.Ν.Ε.Δ. Κατήργησαν την αξιοκρατία, αντικαθιστώντας άξια στελέχη, με δικούς τους κεκράκτες. Γεμίσαμε από καταδότες και καρφιά. Απαγόρευσαν την έξοδο από τη χώρα. Λίγοι πολιτικοί κατάφεραν να φύγουν στο εξωτερικό. Όλοι εγκλωβίστηκαν στην παράλογη, τρελή θα έλεγα,μέγκενη του μαύρου καθεστώτος. Άνοιξαν φυλακές, βασανιστήρια, εξορίες και θανατώσεις. Τα γνωρίζουμε όλοι.
Ποια ήταν όμως η αντίδραση του «Δημοκρατικού» μας λαού; Καμία. Πανεπιστημιακοί, η Εκκλησία, οι Ακαδημαϊκοί, άνθρωποι μορφωμένοι, γκισέμια του κράτους, χειροκροτούσαν τον Παπαδόπουλο, την ώρα που ο Παπαδόπουλος τους είχε μαντρωμένους και τους έκανε κατήχηση, με τις θεωρίες περί «γύψου» κλπ.
Ναι ήμασταν Δημοκράτες. Αλλά ποιά ήταν η αντίδρασή μας στη λαίλαπα της Χούντας; Ποιο ήταν το χρέος μας απέναντι στη Δημοκρατία μας; Όλοι λουφάζαμε. Όλοι τρέχαμε ξοπίσω τους. Φωνή διαμαρτυρίας δεν ακούστηκε εφτά ολόκληρα χρόνια, ώσπου καταλύθηκε. Φοβόμασταν τα τανκς. Κι έπρεπε να περάσουν εφτά χρόνια (1967-1974), για να τα σταματήσουν με τα κορμιά τους τα παιδιά του Πολυτεχνείου.
Να λοιπόν ποιο είναι το άκρατο πνεύματης Δημοκρατίας των προγόνων μας, σε αντίθεση με την ψευδεπίγραφη σημερινή μας Δημοκρατία.
Του Κων/νου Ι. Παπακωνσταντίνου
