Βέβαια, οι αποκριάτικες εκδηλώσεις στη Νίκαια δεν είναι φαινόμενο των τελευταίων ετών. Η Νίκαια ήταν ένα μικρό χωριό όταν πριν 30 περίπου χρόνια όρθωνε το ανάστημά της μπροστά σε οικισμούς με μεγαλύτερο πληθυσμό και οργάνωνε αποκριάτικες εκδηλώσεις με άρματα, παρέλαση καρναβαλιστών, φαγητό, γλέντι, χορό και ξεφάντωμα, αλλά και με συμμετοχή πλήθους κόσμου τόσο από την περιοχή, όσο και από πιο μακρινούς προορισμούς. Σε συζητήσεις που γίνονται αυτές τις ημέρες σε χώρους προετοιμασίας των απόκρεων, αναβιώνουν μνήμες και θύμησες που έχουν να κάνουν με το μεράκι, την όρεξη, αλλά και το φιλότιμο κατοίκων της Νίκαιας που έπαιρναν την πρωτοβουλία να συμμετέχουν πιο ενεργά και να οργανώνουν δράσεις που έδιναν μια ιδιαίτερη δυναμική στο χωριό και έκαναν τη Νίκαια γνωστή στο Πανελλήνιο. Το αποκορύφωμα, οι αποκριάτικες εκδηλώσεις που οργανώθηκαν και υλοποιήθηκαν τα χρόνια της δεκαετίας του 1980 οι οποίες στέφθηκαν από απόλυτη επιτυχία και με τη συμμετοχή κάποιων χιλιάδων επισκεπτών που διασκέδασαν με τα δρώμενα, τα άρματα και τις δράσεις που αναπτύχθηκαν.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων είχε διαμορφωθεί για πολλά χρόνια ως ακολούθως: την Κυριακή – πριν την Καθαρή Δευτέρα – οι κάτοικοι της Νίκαιας άναβαν φωτιές σε διάφορα σημεία περιφερειακά του χωριού και καθώς χόρευαν για πολλές ώρες γύρω από αυτήν, εξιστορούσαν πολυάριθμα σκωπτικά ανέκδοτα, τραγουδούσαν, και απολάμβαναν εδέσματα που είχαν ετοιμάσει οι γυναίκες της γειτονιάς και τα πρόσφεραν με πολύ γλυκιά διάθεση στους παρευρισκομένους.
Την επομένη, την Καθαρά Δευτέρα, το πρόγραμμα ξεκινούσε νωρίς το πρωί. Οι συγχωριανοί μας έβαζαν τα καζάνια στη φωτιά για να μαγειρέψουν τις φακές – προϊόν που παρήγαγε ανέκαθεν σε αφθονία η Νίκαια – και να βράσουν τις πατάτες. Όταν αυτά ήταν έτοιμα, τα πρόσφεραν, μαζί με άφθονο κρασί και ελιές. Ο κόσμος διασκέδαζε με ορχήστρα που έπαιζε παραδοσιακή μουσική, χόρευε και γλεντούσε, ενώ το μεσημέρι στις 3 σταματούσαν όλες δράσεις για να ξεκινήσει η παρέλαση των αρμάτων και των καρναβαλιστών. Για κάποια χρόνια η Νίκαια κατάφερνε να παρελάσει με τέσσερα μεγάλα άρματα και με μεγάλο αριθμό καρναβαλιστών από τους φορείς, τους συλλόγους και τις παρέες των παιδιών και των ενηλίκων που συμμετείχαν συνοδεύοντας τα άρματα. Τελευταίος στην παρέλαση έβγαινε ο καρνάβαλος, ο οποίος στο τέλος της διαδρομής του τοποθετούνταν στο μέσο της πλατείας για να πέσει στην πυρά και να καεί, συμβολίζοντας τη μετάβαση της φύσης από τον χειμώνα στην άνοιξη, το «ξύπνημα» της φύσης από τον λήθαργο του χειμώνα, καθώς και τη λύτρωση των ανθρώπων από τα μίση, τις κακίες και τα πάθη.
Τα τελευταία τρία χρόνια η Δημοτική Κοινότητα Νίκαιας επιχειρεί μια προσπάθεια αναβίωσης των προαναφερόμενων ηθών και εθίμων που δίνουν τη δυνατότητα σε όλους τους συλλόγους και τους φορείς να συμμετέχουν ενεργά και να πλαισιώνουν με τις δράσεις τους τις αποκριάτικες εκδηλώσεις. Την Κυριακή το βράδυ γίνεται το άναμμα μιας μεγάλης κεντρικής φωτιάς στον αύλειο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Νίκαιας, συνοδευτικά με άλλες δράσεις και δρώμενα, και την Καθαρά Δευτέρα το φαγητό και ο παραδοσιακός χορός πλαισιώνονται με αναβίωση του παραδοσιακού γάμου και με άλλα δρώμενα που ευχαριστούν και διασκεδάζουν τον κόσμο.
Βέβαια, όπως γίνεται αντιληπτό, σε αυτές τις δυναμικά εξελισσόμενες διαδικασίες κρίνεται απαραίτητη η συμμετοχή όλων των φορέων και των συλλόγων (γυναικών, φιλανθρωπικών, νεολαίας, αθλητικών, πολιτιστικών κ.λπ.) των εθελοντών δημοτών και γενικότερα όλων όσοι υποστηρίζουν τον σχεδιασμό, την οργάνωση και την υλοποίηση δράσεων της μορφής που προαναφέρθηκαν. Η Νίκαια συνεχίζει να είναι μια δυναμικά αναπτυσσόμενη περιοχή, φημίζεται για το αγωνιστικό και συνάμα φιλόξενο πνεύμα της, την προσφορά και τη βοήθεια προς το συνάνθρωπο, σέβεται τον άνθρωπο και την ανθρώπινη οντότητα, διεκδικεί δικαιώματα και διακρίνεται από δημοκρατικά ιδεώδη που επιτρέπουν τελικά την εμφάνιση του εθελοντισμού και την ενίσχυσή του μέσα από ουσιαστικές διαδικασίες συζήτησης, συνεργασίας, αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας.
Από τη Βασιλική Πιλάτου
* Η Βασιλική Πιλάτου είναι πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Νίκαιας
