Από τον Γιάννη Μήτσιου
Συχνά - πυκνά ακούγεται να αναφέρεται από πολλούς ότι ζούμε στην ωραιότερη χώρα του κόσμου που κατοικείται από τον εξυπνότερο λαό της οικουμένης. Γι’ αυτό τον λόγο πολλοί και διάφοροι μας φθονούν, μας εχθρεύονται και μας δημιουργούν ένα σωρό προβλήματα. Αυτή η μεγάλη ιδέα που έχουμε για τους εαυτούς μας ενισχύθηκε και από τα υμνολόγια πολλών επιφανών ξένων. Ενδεικτικά, μπορούν να αναφερθούν οι ακόλουθοι:
- Ο Κικέρων είχε πει ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο ανθρώπινο και ιερό από την Ελλάδα.
- Ο Βολταίρος: Στην Ελλάδα οφείλουμε τα φώτα μας και το σύνολο των αρετών μας.
- Ο Λαμαρτίνος: Η Ελλάδα είναι το βάθρο πάνω στο οποίο οι αιώνες έστησαν το άγαλμα της ανθρωπότητας. Ο Γκαίτε:
- Ο,τι είναι η καρδιά και ο νους για τον άνθρωπο είναι η Ελλάδα για την ανθρωπότητα.
- Ο Νίτσε: Οι Έλληνες ανακάλυψαν τους βασικότερους τύπους της φιλοσοφικής διανόησης στους οποίους οι μεταγενέστερες γενιές δεν πρόσθεσαν τίποτα ουσιαστικότερο.
Ύστερα από όλα αυτά θα ήταν έκπληξη αν δεν έπαιρναν τα μυαλά μας αέρα και αν δεν μεθούσαμε από τόσο κρασί επαίνων. Η απώλεια του μέτρου έρχεται σαν φυσικό επακόλουθο φέρνοντας στη θέση του έπαρση και εγωισμό. Κοινό φυλετικό μας γνώρισμα το ευερέθιστο των Ελλήνων με την εύκολη εναλλαγή της χαράς με τη λύπη, την ηρεμία με την οργή και με κυρίαρχο στοιχείο ο ψυχικός αναβρασμός. Εκείνο βέβαια που λησμονούμε είναι ότι οι έπαινοι αυτοί έγιναν την εποχή της αρχαίας Ελλάδας, τότε όταν η Ελλάδα αποτελούσε μια, ίσως την ισχυρότερη, υπερδύναμη του κόσμου. Τότε, όταν σε κάθε ελεύθερο Έλληνα πολίτη αντιστοιχούσαν 10 δούλοι.
Όλα αυτά, δυστυχώς, τελείωσαν το 168 π.Χ. και μετά τη μάχη της Πύδνας όταν ηττήθηκαν οι Μακεδόνες από τους Ρωμαίους και μέχρι το 1821, επί 2000 σχεδόν χρόνια το ελληνικό κράτος δεν υπήρχε. Οι Έλληνες μετατρέπονται από ελεύθεροι πολίτες σε υπόδουλους και ραγιάδες πολλών και διαφόρων κατακτητών. Ιδιαίτερα, τα τελευταία 400 χρόνια της Τουρκοκρατίας, η κατάσταση επιδεινώνεται. Κυριαρχεί το ρουσφέτι, το μπαχτσίσι και ο κοτσαμπασισμός. Όλα αυτά τα χρόνια οι κρατούσες συνθήκες ήταν φυσικό να επηρεάσουν και να διαμορφώσουν νέα ήθη και συμπεριφορές των Ελλήνων πολιτών πολύ διαφορετικές από τους προγόνους της αρχαίας μεγάλης Ελλάδας.
Ίσως, το μόνο που διατηρήσαμε ήταν η αρχή του «πας χειρώναξ βάρβαρος». Και σήμερα θεωρούμε απαξιωτικό να ασχολείται κάποιος με χειρωνακτικές εργασίες. Αυτές τις εργασίες τις αναλαμβάνουν οι μετανάστες και οι λαθρομετανάστες ενώ εμείς προτιμούμε την ανεργία. Κυριάρχησε παντού η αρχή της ήσσονος προσπάθειας, από τα Σχολεία και τις Πανελλήνιες εξετάσεις μέχρι τις εργασιακές υποχρεώσεις, ιδιαίτερα στο Δημόσιο. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολλές φωτεινές εξαιρέσεις.
Εκείνο, επίσης, που ξεχνάμε από τις υποθήκες που μας άφησαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι είναι το «γνώθι σαυτόν» που διατύπωσε ο μεγαλύτερος, ίσως, φιλόσοφος όλων των αιώνων, ο Σωκράτης, δηλαδή την αυτογνωσία. Να μάθουμε, επιτέλους, ποιοι είμαστε, τι θέλουμε και τι μπορούμε, όχι μόνο ως άτομα αλλά και ως λαός. Να μάθουμε και να τηρούμε τις βασικές αρχές και τις αξίες όπως τις διατύπωσαν οι αρχαίοι Έλληνες. Για παράδειγμα: Πειθαρχία χωρίς δημοκρατία είναι τυραννία, αλλά και δημοκρατία χωρίς πειθαρχία είναι αβάσταχτη αναρχία, η δημοκρατία για να ευδοκιμήσει χρειάζεται συνείδηση χρέους. Δηλαδή, σεβασμός των θεσμών, τήρηση των νόμων και των υποχρεώσεων απέναντι στις κρατικές αρχές. Λεονταρισμοί και νταηλίκια του τύπου «ξέρεις ποιος είμαι εγώ» και «άκου να δεις» δεν δηλώνουν παλληκαριά και ανδρεία αλλά θρασυδειλία. Κάποτε, επί γερμανικής κατοχής η αναγραφή συνθημάτων στους τοίχους ήταν ηρωισμός επειδή η ποινή ήταν η επιτόπου εκτέλεση. Σήμερα είναι, απλά, μουτζούρωμα των τοίχων. Στην αρχαία Ελλάδα ίσχυε η αρχή του «έργον ουδέν όνειδος, αεργίη δε τ’ όνειδος», δηλαδή η οκνηρία και η τεμπελιά είναι ντροπή. Αν δεν το θυμόμαστε αυτό τουλάχιστον ας θυμόμαστε ένα λαϊκό τραγούδι που τόνιζε «εγώ με την αξία μου και όχι με ξένες πλάτες περήφανα περπάτησα μεσ’ τη ζωής τις στράτες». Ναι, η δουλειά και η αυτοδημιουργία προσφέρει αξιοπρέπεια, αυτοεκτίμηση και αίσθηση λεβεντιάς. Όλα αυτά και κάποια άλλα είναι απαραίτητα, στο πλαίσιο της σημερινής πραγματικότητας, για τον σύγχρονο Έλληνα σαν πιστοποιητικά καταγωγής από τους αρχαίους Έλληνες.
Ο Γιάννης Μήτσιου είναι Φυσικός - Νομικός
