Έχω όμως την πεποίθηση ότι όλο και περισσότεροι αγρότες και ανεξαρτήτως των κομματικών τους πεποιθήσεων αντιλαμβάνονται ότι χωρίς ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο παραγωγικής αναδιάρθρωσης, χωρίς ριζικές αλλαγές, χωρίς ένα συνολικό σχέδιο για την ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή που θα εφαρμόζεται με συνέπεια, η έξοδος από την κρίση θα αργεί και η καλύτερη προοπτική θα παραμένει ζητούμενο για την ύπαιθρο.
Πρέπει να γίνει κοινή πεποίθηση ότι με αυταπάτες, με συνεχή παραπομπή στο μέλλον των αναγκαίων τομών, με προεκλογικές υποσχέσεις που αθετούνται μετά τις εκλογές, με ανούσιες αντιπαραθέσεις για κρίσιμες μάχες που χάνονται στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διότι πηγαίνουμε στον πόλεμο χωρίς την απαραίτητη προετοιμασία, χωρίς ανάληψη της ευθύνης που αναλογεί στον καθένα, χωρίς ειλικρίνεια και αλήθεια, θα βλέπουμε το τρένο της ανάπτυξης και της καλύτερης προοπτικής για τους αγρότες να μας προσπερνά.
Για να μην είναι το Εθνικό Σχέδιο μία απλή διακήρυξη προεκλογικών υποσχέσεων που μένουν στα χαρτιά, πρέπει να απαντηθούν με απόλυτη σαφήνεια τα εξής κρίσιμα ερωτήματα:
1. Ποια προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και σε ανταγωνιστικές τιμές θα παράγουμε τα επόμενα χρόνια με μείωση του κόστους παραγωγής, χωρίς εκπτώσεις σε θέματα ποιότητας, υγιεινής και ασφάλειας για να καλυφθεί το μεγάλο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο των αγροτικών προϊόντων και να αυξηθούν οι εξαγωγές διασφαλίζοντας όμως συγχρόνως αξιοπρεπές εισόδημα για τους γεωργούς, τους κτηνοτρόφους και τους αλιείς;
2. Με ποια χρηματοδοτικά εργαλεία και ποιες αλλαγές στις πρακτικές των τραπεζών θα μειωθεί το κόστος του χρήματος, θα αντιμετωπιστεί το μεγάλο έλλειμμα ρευστότητας και η έλλειψη χρηματοδότησης για τις επενδύσεις προκειμένου να προχωρήσει ο απαραίτητος εκσυγχρονισμός των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων;
3. Πώς θα αξιοποιηθούν έγκαιρα, αποτελεσματικότερα και καλύτερα οι πόροι των διαφόρων προγραμμάτων, έργων, ενεργειών και δράσεων που συγχρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να μειωθεί το κόστος παραγωγής, να βελτιωθεί η ποιότητα των προϊόντων, να δημιουργηθούν δίκτυα διακίνησης και εμπορίας, να αυξηθούν οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού των εκμεταλλεύσεων και να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των αγροτών;
4. Πώς θα εξυγιανθεί η αγορά, θα παταχθούν οι παράνομες ελληνοποιήσεις, οι πρακτικές των εναρμονισμένων τιμών και του αθέμιτου ανταγωνισμού για να κλείσει η ψαλίδα μεταξύ των τιμών στο χωράφι και των τιμών στο ράφι, ώστε να προκύψει όφελος και για τους παραγωγούς και για τους καταναλωτές;
5. Πώς θα καταρτιστεί και θα υλοποιηθεί ένα πολυετές επιχειρησιακό σχέδιο ριζικών αλλαγών στις οργανώσεις των αγροτών, ώστε οι σύγχρονοι συνεταιρισμοί και οι ομάδες παραγωγών να αποτελούν, όπως συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αναπτυξιακά εργαλεία για την ύπαιθρο και τους αγρότες, παρεμβαίνοντας δυναμικά στην προμήθεια των εφοδίων, στην εμπορία της παραγωγής, στην επεξεργασία και τυποποίηση των προϊόντων, στην ενημέρωση και εκπαίδευση των αγροτών και να μην εξαντλούν τη δραστηριότητά τους στη διαχείριση των κοινοτικών ενισχύσεων.
6. Ποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στους εποπτευόμενους οργανισμούς ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΛΓΑ, ΕΦΕΤ, ΕΛΓΟ και τις Περιφερειακές Υπηρεσίες για να μπορούν να είναι πραγματικά εργαλεία υποστήριξης των αγροτών και της αγροτικής δραστηριότητας, να παρεμβαίνουν δυναμικά και αποτελεσματικά στους υπερεθνικούς οργανισμούς, να πληρώνουν έγκαιρα τις κοινοτικές ενισχύσεις και αποζημιώσεις, να καλύπτουν με το λιγότερο δυνατό κόστος από διάφορους κινδύνους τη φυτική και ζωική παραγωγή, να προωθούν σύγχρονα προγράμματα εκπαίδευσης και έρευνας.
7. Θα υπάρξει μετατόπιση του κέντρου λήψης των αποφάσεων από την Αθήνα προς την Περιφέρεια, ώστε με ισχυρή αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων να ενισχυθούν η Τοπική, η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και οι άλλοι περιφερειακοί φορείς για να μπορέσουν να υλοποιήσουν γρήγορα και αποτελεσματικά τα διάφορα αναπτυξιακά προγράμματα;
8. Θα δημιουργηθεί ένα σύστημα δια βίου εκπαίδευσης των αγροτών ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες που προκύπτουν λόγω των διαρκών αλλαγών και εξελίξεων στην τεχνολογία, τις επιστήμες, την έρευνα, τις γνώσεις και τις πληροφορίες;
9. Με ποια συγκεκριμένα κίνητρα και ποιες εγγυήσεις θα γίνει ελκυστικό για τους νέους το αγροτικό επάγγελμα για να αντιμετωπιστεί το μεγάλο πρόβλημα της γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού.
10. Δεν είναι λογικό προκειμένου κάποιος να επιλέξει το αγροτικό επάγγελμα και να παραμείνει στην ύπαιθρο, ότι χρειάζεται καλά αγροτικά ιατρεία, κέντρα υγείας, νοσοκομεία και κοινωνικές υποδομές που θα του εξασφαλίσουν καλές υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης, καλά σχολεία, παιδικούς σταθμούς, αθλητικές εγκαταστάσεις και πολιτιστικές υποδομές προκειμένου ο κάτοικος της υπαίθρου να μην αισθάνεται πολίτης δεύτερης κατηγορίας;
Ύστερα από αρκετά χρόνια κρίσης που για τους αγρότες επιδεινώθηκε πολύ τα τελευταία 2 χρόνια, ακόμα και αγρότες που στήριξαν την κυβέρνηση στις εκλογές δεν έχουν πλέον ψευδαισθήσεις, διαπιστώνουν ότι από την κυβέρνηση δεν υπάρχει επεξεργασμένο σχέδιο να απαντηθούν τα συγκεκριμένα ερωτήματα συνολικά και ολοκληρωμένα και να δοθούν λύσεις, ώστε ο αγροτικός τομέας να ξεπεράσει την κρίση.
Υπάρχει πλέον η βεβαιότητα στη Λάρισα, στη Θεσσαλία, στο σύνολο της ελληνικής υπαίθρου ότι η κυβέρνηση «αρμενίζει» πολύ στραβά και αυτό δεν είναι πρόβλημα μόνο για τους αγρότες, δυστυχώς είναι μεγάλο πρόβλημα για τη χώρα.
Σε κάθε περίπτωση όσοι θέλουμε να συμβάλλουμε στην επιβίωση του αγροτικού τομέα και στην ανάπτυξη της υπαίθρου, οφείλουμε να μην βλέπουμε την κατάσταση μέσα από τους παραμορφωτικούς φακούς των μικροκομματικών σκοπιμοτήτων και αναγνωρίζοντας λάθη και παραλείψεις αλλά και δυνατότητες και ευκαιρίες με καλόπιστο διάλογο και συνεννόηση πρέπει να προτείνουμε, να διεκδικούμε, να απαιτούμε λύσεις. Αυτό έχει ανάγκη ο τόπος, αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση και σε αυτή την πρόκληση οφείλουμε να ανταποκριθούμε.
* Από τον Βασίλη Έξαρχο
* Ο Βασίλης Έξαρχος είναι διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ, πρώην βουλευτής
