Η λήξη του Εκατονταετούς Πολέμου μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας (1453), έφερε στον αγγλικό θρόνο τα μέλη του ηγεμονικού οίκου των Τυδώρ (Tudor), τα οποία έμελλε να κυβερνήσουν για 150 συνεχή χρόνια.
Ο ουσιαστικός ιδρυτής της δυναστείας Ερρίκος Ζ` και οι επόμενοι βασιλείς, παρά τις όποιες παλινωδίες και αντιπαλότητες «κατάφεραν να συγκεράσουν» από τη μία την πολιτική των ήπιων και ανώδυνων λύσεων, κι απ` την άλλη, την πολιτική της αυθαιρεσίας, της αυταρχικότητας και των ανοιχτών συγκρούσεων, που οδήγησαν σε αποτρόπαια εγκλήματα, ακόμα και μελών της οικογένειας.
Ο Ερρίκος Ζ` ως μη οπαδός των ακραίων λύσεων, βοήθησε το εμπόριο, ισχυροποίησε το ναυτικό και το στρατό, ενώ ο γιος του που τον διαδέχτηκε, ο Ερρίκος Η`, δεν άρχισε καλά. Παντρεύεται την χήρα του αδελφού του, Αικατερίνη της Αραγωνίας, διαφωνεί με τους βασικούς συνεργάτες του, συγκρούεται με τους πολιτικο-θρησκευτικούς επιτελείς του και ενώ αγαπάει τις καλές τέχνες (ζωγραφική-μουσική-θέατρο), καταδιώκει τους αντιπάλους του, μέχρι θανάτου. Το 1536, κλείνει 800 μοναστήρια, διώχνει 10.000 μοναχούς και μοναχές, δημεύει τα μοναστηριακά κτήματα, για να τα εντάξει στη βασιλική περιουσία και διατάσσει την εκτέλεση του Αρχιεπισκόπου-Πρωθυπουργού Τόμας Γούλσι, λίγο αργότερα, του επόμενου Πρωθυπουργού Τόμας Μορ και της συζύγου του Άννας Μπόλεϋν, με την κατηγορία της …μοιχείας.
Για το «Μεγάλο ζήτημα του βασιλιά», όπως έμεινε στην ιστορία, δηλαδή, το θέμα του άρρενος διαδόχου και η εγκυρότητα του γάμου του με την Αικατερίνη της Αραγωνίας, που δεν είχε αίσια έκβαση γι` αυτόν τον ίδιο, όπως και για την απόσχιση της Αγγλικής Εκκλησίας από τον Παπισμό, ενοχοποιήθηκε ο Πρωθυπουργός Τόμας Κρόμγουελ (1485-1540), τον οποίο ο Ερρίκος εκτέλεσε… Το 1547 πεθαίνει χωρίς να μπορεί να τον διαδεχθεί στο θρόνο ο ανήλικος γιος του, που απέκτησε με μία από τις επόμενες 4 συζύγους του, αφού πέθανε από ευλογιά.
Η νέα βασίλισσα Ελισάβετ Α` (1533-1603), κόρη του Ερρίκου από το γάμο του με την Άννα Μπόϋλεν και τελευταία της δυναστείας των Τυδόρ, για να μην έλθει σε ρήξη με τις αντιμαχόμενες θρησκευτικές παρατάξεις, εφάρμοσε την αρχή της «Μέσης οδού», του κατευνασμού των παθών, εγκαθιδρύοντας την Αγγλικανική Εκκλησία, ως «σφήνα», ανάμεσα στον Καθολικισμό και τον Προτεσταντισμό.
Η χαλκέντερη Ελισάβετ (βασίλεψε επί 45 χρόνια), αυταρχική αλλά και αποφασιστική, έβαλε ως στόχους την επέκταση της κυριαρχίας και της επιρροής της χώρας της «πέρα από τις θάλασσες», την προώθηση του εμπορίου με ένα αξιοθαύμαστο και ασυναγώνιστο ναυτικό και την πολιτιστική άνοδο του λαού της.
Το 1603 ανεβαίνει στο θρόνο ο εξάδελφός της Ιάκωβος Α` της δυναστείας των Στιούαρτ (Stewart). Στην προσπάθειά του να ενώσει τη Σκωτία με την Αγγλία, συνάντησε ζωηρές αντιδράσεις, που ενισχύθηκαν και γιγαντώθηκαν, όταν έβαλε μπροστά το σχέδιο της συμφιλίωσης Καθολικών – Αγγλικανών – Προτεσταντών (Πουριτανών). Η κάθε πλευρά πρόβαλε τις δικές της θέσεις, όπως οι Πουριτανοί, που ζητούσαν την κατάργηση της «ομοιόμορφης αμφίεσης των κληρικών, την κατάργηση του τελετουργικού της λειτουργίας και άλλων λεπτομερειακών διαδικασιών του Παπισμού»… Και το χάσμα μεταξύ τους όλο και μεγάλωνε, αφού οι τελευταίοι επιδίωκαν με επίμονο τρόπο να αλλάξουν ή να απλοποιήσουν τις κατεστημένες θρησκευτικές παραδόσεις.
Οι Καθολικοί αξιωματούχοι του Κράτους ανησύχησαν και ένιωθαν πως απειλούνταν, όσο κι αν ο Ιάκωβος πάσχιζε να βρει στο … σκοτάδι το δρόμο της ειρήνευσης. Αρκετοί απ` αυτούς, αποφασισμένοι για δυναμική λύση των διαφορών τους, έριξαν την ιδέα της βίαιης επέμβασης, ακόμα και με όπλα. Εν όψει της ψήφισης από το Κοινοβούλιο του διατάγματος για τη λήψη πειθαρχικών μέτρων κατά Ρωμαιοκαθολικών ιερέων, οι συνωμότες πήραν την απόφαση να επέμβουν…
Στην τελετή έναρξης των εργασιών του Κοινοβουλίου, της 5ης Νοεμβρίου 1605, παρουσία όλων των βουλευτών και των δύο Βουλών (Λόρδων – Κοινοτήτων) και του Βασιλιά, μια ομάδα αποφασισμένων συνωμοτών, θα κρύβονταν στις υπόγειες στοές του Κοινοβουλίου, περιμένοντας το σύνθημα από τον αρχηγό. Με τη βοήθεια του ειδικού πυροτεχνουργού Γκάϋ Φοξ (Guido Fawkes), είχαν μεταφέρει νύχτα, πολλά βαρέλια με πυρίτιδα, συνολικού βάρους δύο τόνων… Κάποιος όμως από τους συνωμότες, νιώθοντας προφανώς τύψεις και αναλογιζόμενος τις συνέπειες του εγχειρήματος, ειδοποίησε τον γαμπρό του, που ήταν βουλευτής, να μην πάει στη συνεδρίαση. Αυτό αναφέρθηκε στις Αρχές, έγινε έρευνα στα υπόγεια του Κοινοβουλίου και ο Φοξ συνελήφθη. Ενώ η συνεδρίαση αναβλήθηκε, ο Φοξ τραβούσε τα πάνδεινα στο θάλαμο των βασανιστηρίων, κι όταν κατέρρευσε, και αποκάλυψε τα ονόματα των συνεργών του, εκτελέστηκε.
Η ίδια τύχη με τον Φοξ περίμενε και τους επτά συνεργούς του.
Έτσι, τελείωσε ένα ιστορικό γεγονός, το οποίο αν πετύχαινε, πέρα από τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και τις υλικές καταστροφές, θα είχε και απρόβλεπτες συνέπειες για την ειρήνη σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Βοηθήματα
Παγκόσμια Ιστορία. Οι απόλυτες Μοναρχίες τ. 14ος Καπόπουλος
Μεγ. Ιστ. Εγκυκλ. τ. 5ος Μοντ. Καιροί
Ιστορία της Ανθρωπότητος. Καθολικοί – Προτεστάντες. UNESCO
