* Από τον Γιάννη Μυλόπουλο
Οι σφοδρές αντιδράσεις με τις οποίες υποδέχθηκαν την εφαρμογή κανόνων στην κατανομή των ραδιοτηλεοτπικών συχνοτήτων όσοι επιμένουν να υπερασπίζονται ιδιωτικά προνόμια σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος, θύμισαν τα όσα συνέβηκαν το 1987.
Ήταν τότε που ένας μεταρρυθμιστής πολιτικός, ο Αναστάσης Πεπονής, προχώρησε στη θεσμοθέτηση κανόνων για την κατανομή των δικαιωμάτων χρήσης των πηγών του νερού. Ο νόμος αυτός έθετε τέλος σε μια εποχή- Φαρ Ουέστ, στην οποία όποιος ήθελε μπορούσε, χωρίς κανόνες και χωρίς προϋποθέσεις, να ανοίγει πηγάδια στην ιδιοκτησία του και να αντλεί όσο νερό ήθελε, στερώντας το πολύτιμο αγαθό από τους κατάντη χρήστες του. Όποιος μάλιστα έβρισκε νερό πρώτος, το πουλούσε σε εκείνους από τους οποίους το στερούσε, ως εάν η φύση να ήταν ιδιοκτησία του.
Ο γνωστός πια νόμος Πεπονή, ο οποίος σήμερα θεωρείται ως μία από τις πιο σημαντικές μεταρρυθμιστικές τομές στη σύγχρονη ιστορία, πολεμήθηκε τότε αγρίως και κατά τον ίδιο τρόπο που και σήμερα πολεμάται ο νόμος για τις τηλεοπτικές άδειες, από όλους εκείνους που υπερασπίζονται ιδιωτικά προνόμια και εκπροσωπούν κατεστημένα συμφέροντα.
Δημόσια γη, νερό, ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες είναι κοινόχρηστα αγαθά τα οποία πρέπει να κατανέμονται από το κράτος με κανόνες που υπαγορεύονται από τις αρχές της διαφάνειας, της αντικειμενικότητας και της ισονομίας. Η χωρίς άδεια και κανόνες χρήση των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων είναι της ίδιας τάξης παράβαση με την αυθαίρετη δόμηση, την καταπάτηση δημόσιας γης ή την καταχρηστική εκμετάλλευση δημόσιων αγαθών.
Ο πρώτος μύθος που χρησιμοποιήθηκε στον πόλεμο για την αποδόμηση του νόμου για τις ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες, αφορά στο επιχείρημα περί δήθεν οικοδόμησης νέου καθεστώτος διαπλοκής και ελέγχου των ΜΜΕ από πλευράς κυβέρνησης. Ένα επιχείρημα έωλο, αφού εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι οι άδειες δόθηκαν κατά τρόπο αδιάβλητο και αντικειμενικό, σε όσους πλειοδότησαν για την απόκτησή τους.
Για να σπείρουν μάλιστα αμφιβολίες για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, οι γνωστές... μονταζιέρες εφηύραν και δεύτερο μύθο, σύμφωνα με τον οποίο η αδειοδότηση ενός εκ των καναλιών που αντιπολιτεύονται σφόδρα την κυβέρνηση, του ΣΚΑΙ, παρουσιάστηκε όχι ως απόδειξη μιας αδιάβλητης και αντικειμενικής διαδικασίας, αλλά αντίθετα, σαν πολιτική ήττα της κυβέρνησης...
Ο τρίτος μύθος που επιστρατεύτηκε παρουσιάζει τη θεσμοθέτηση του κλειστού αριθμού των τεσσάρων καναλιών, ως δήθεν εκδήλωση ολοκληρωτισμού και προσπάθεια ελέγχου των ΜΜΕ. Αποκρύπτεται έτσι έντεχνα η αλήθεια, ότι τα κανάλια πανελλήνιας εμβέλειας δεν θα είναι τέσσερα, αλλά επτά συνολικά, αν συνυπολογιστούν και τα τρία δημόσια. Και αυτό σε μια χώρα μικρή, με διαφημιστική αγορά με αντικειμενικά περιορισμένες δυνατότητες, όταν αντίστοιχου πληθυσμού άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως π.χ. η Αυστρία, έχουν και εκείνες αντίστοιχα περιορισμένο αριθμό τηλεοπτικών σταθμών.
Έτσι, με μύθους και με ψέματα παραπλανάται η κοινή γνώμη, καθώς αποκρύπτεται εντέχνως η αλήθεια, ότι δηλαδή ο νόμος προβλέπει ότι θα υπάρξουν και άλλες διαδικασίες αδειοδότησης και για τα λεγόμενα θεματικά κανάλια, (ειδησεογραφικά, ψυχαγωγικά, αθλητικά ή παιδικά), καθώς και για τα περιφερειακά, με αποτέλεσμα το πλήθος των αδειοδοτημένων σταθμών να είναι τελικά το ίδιο περίπου με το σημερινό.
Αυτή η τελευταία αλήθεια δίνει και την απάντηση στο ψέμα περί απώλειας θέσεων εργασίας, αφού οι συνολικές θέσεις εργασίας στην τηλεοπτική αγορά στο τέλος της ημέρας, θα παραμείνουν στα ίδια με τα σημερινά επίπεδα.
Αυτό που θα μείνει στην ιστορία από την υπόθεση της αδειοδότησης των καναλιών, είναι το ίδιο με αυτό που έμεινε τελικά και με τις προσπάθειες αντιμετώπισης των φαινομένων καταπάτησης δημόσιας γης ή καταχρηστικής εκμετάλλευσης πηγών νερού. Και δεν είναι άλλο από τον έπαινο για όσους τόλμησαν να τα βάλουν με τα οργανωμένα επιχειρηματικά συμφέροντα που νέμονται τον τόπο, καθώς και τον κόλαφο για όσους πολέμησαν τη μόνη μεταρρύθμιση των τελευταίων ετών που ωφέλησε το δημόσιο συμφέρον.
* Ο καθηγητής Γιάννης Α. Μυλόπουλος είναι πρόεδρος της «Αττικό Μετρό ΑΕ»
