* Από τον Ηρακλή Τσιάμαλο
Δεν είναι όλοι οι Ολλανδοί σαν τον κ. Ντάιζεμπλουμ. Ευτυχώς. Οι περισσότεροι είναι ανήσυχα πνεύματα με αγάπη για τα μακρινά ταξίδια και την αναψυχή στη θάλασσα, ( η λέξη «γιότ» προέρχεται από τα Ολλανδικά) με ιδιαίτερο ταλέντο στο εμπόριο και τα οικονομικά και με έντονη ροπή προς την καινοτομία και το διαφορετικό τρόπο σκέψης. Αλήθεια ποιος άλλος λαός σκέφτηκε να διώξει το νερό από τμήματα της θάλασσας για να κερδίσει έδαφος; Οι Ολλανδοί βρίσκονται στην πρωτοπορία της έρευνας και της παραγωγής στα κτηνοτροφικά και κηπευτικά προϊόντα. Έχουν βαριά βιομηχανία ενώ ταυτόχρονα καταφέρνουν να προσελκύουν ένα αξιόλογο αριθμό τουριστών, παρόλο που έχουν μια πεδινή χώρα με ελάχιστες φυσικές ομορφιές. Δυστυχώς ο κ. Ντάιζεμπλουμ, μολονότι προέρχεται από ένα τόπο με μεγάλη παράδοση στις ανθρωπιστικές σπουδές και στις τέχνες , στους τομείς της κοινωνικής και συναισθηματικής νοημοσύνης όχι απλώς δεν πέρασε τις εξετάσεις αλλά επιπλέον αποδεικνύεται και αναποτελεσματικός, αφού έφυγε από τη χώρα μας αφήνοντας την κατάσταση (που υποτίθεται ότι διερευνά την επίλυσή της) σε χειρότερη θέση από αυτή που τη βρήκε. Αντίθετα, πήρε άριστα στην αγένεια και στο σνομπισμό που τροφοδοτούνται από το γεγονός ότι είναι εκπρόσωπος των δανειστών και απευθύνεται σε ένα λαό χρεωμένο μέχρι το λαιμό. Ενάμιση εκατομμύριο άνεργοι και άλλοι τόσοι πάμφτωχοι φωνάζουν «δε πάει άλλο» και αυτός δηλώνει «συνεχίζουμε ό,τι συμφωνήθηκε». Το ερώτημα «εταίροι ή εχθροί;» δεν είναι φιλοσοφικό ούτε ρητορικό. Είναι πραγματικό και απευθύνεται σε όλα τα μέλη της Ε.Ε όχι μόνο από την κυβέρνηση του Σύριζα αλλά από ένα ολόκληρο λαό.
Από τις απαντήσεις στην ερώτηση θα εξαρτηθούν πολλά. Αν συμφωνήσουμε στο «εταίροι» ξεκινούν ένα σωρό θέματα. Στη δύσκολη στιγμή, θα βοηθηθεί ο εταίρος που βρίσκεται σε κίνδυνο; Εταίροι σημαίνει ότι στηρίζουν τη χώρα που βρίσκεται στα νοτιοανατολικά σύνορα της Ε.Ε, ότι εγγυώνται για την άμυνά της, ότι τη βοηθούν έμπρακτα να σταθεί στα πόδια της και να ξαναβρεί το βηματισμό προς την ανάπτυξη. Ευρωπαίοι εταίροι επίσης σημαίνει ότι βλέπουν το μέλλον της ηπείρου με ενιαίο σύστημα εκπαίδευσης και υγείας, με μια τιμή στα καύσιμα, με ενιαίους κανόνες φορολογίας και τέλος ένα ευρωστρατό που εγγυάται την ασφάλεια των ανατολικών της συνόρων. Ποια αλήθεια Ένωση στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν ήταν ταυτόχρονα και στρατιωτική δύναμη;
Αν υπερτερήσει το «εχθροί», και ξεκινήσουν τα κτυπήματα κάτω από τη ζώνη, η σύγκρουση είναι δυνατό να αποκτήσει μια δυναμική με μη προβλέψιμα και μη ελέγξιμα χαρακτηριστικά. Την ίδια στιγμή ,μνήμες ενός όχι και τόσου μακρινού παρελθόντος, όταν η ναζιστική Γερμανία αφάνιζε ένα ολόκληρο λαό που της αντιστάθηκε, θα ξαναβγούν στην επιφάνεια. Τη λύση την κρατάει η Γερμανία η οποία φέρει σε μεγάλο βαθμό την ευθύνη της κατάστασης για όσα γίνονται στην νότια και δυτική Ευρώπη. Όμως και η νέα ελληνική κυβέρνηση οφείλει να διακρίνει πού βρίσκονται τα όρια της υποχώρησης των δανειστών και σ’ αυτά να κλείσει μια συμφωνία χρηματοδότησης για τη χώρα. Ένας μαξιμαλισμός του τύπου «όλα ή τίποτα» δε πρόκειται να ωφελήσει κανέναν. Η Ε.Ε και το ευρώ παραμένουν ακόμη στην πρώτη θέση των επιλογών του ελληνικού λαού. Και αυτό το στοιχείο πρέπει να το λάβουν υπόψη τους οι διαπραγματευτές όλων των πλευρών. Η Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα θα βγει βαθύτατα τραυματισμένη, σε συμβολικό κυρίως επίπεδο. Το μήνυμα που θα περάσει σε όλους τους λαούς του νότου θα είναι πως όσοι διαφωνούν τιμωρούνται με οικονομική ασφυξία. Από την άλλη, η Ελλάδα χωρίς την Ευρώπη, θα μείνει μετέωρη, χωρίς πυξίδα, προσανατολισμό και συμμάχους. Ίσως να ζούμε την πιο κρίσιμη στιγμή στην ιστορία της μεταπολεμικής Ευρώπης, όπου η Γερμανία καλείται να παίξει έναν ακόμη ηγετικό ρόλο. Το μεγάλο στοίχημα είναι αν θα οδηγήσει την γηραιά ήπειρο στο δρόμο μιας συνομοσπονδίας με ενιαίους δημοσιονομικούς κανόνες, ή στην πολυδιάσπαση, όπου ο καθένας με το νόμισμά του, το στρατό του, και την εθνική του οικονομία θα προσπαθεί να βρει το δρόμο του. Έτσι ήταν το τοπίο στην Ευρώπη πριν δημιουργηθεί η Ε.Ε . Η παρούσα κρίση ή θα τη βγάλει πιο ενισχυμένη και δυνατή ή θα τη διαλύσει αργά, βασανιστικά και επώδυνα.
* Ο Ηρακλής Τσιάμαλος είναι φιλόλογος
