Γράφει ο Α. Γιουρμετάκης
ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ ή απαισιόδοξοι για την έκβαση των διαπραγματεύσεων της νέας κυβέρνησης με τους δανειστές; Το ερώτημα κυρίαρχο στα χείλη της κοινής γνώμης, τα τελευταία εικοσιτετράωρα… Και αρκετά ακόμη, ανάλογα ερωτήματα... Όπως: μπλοφάρουν με τις εξαγγελίες που κατήργησαν το μισό (και βάλε... ) μνημόνιο από την πρώτη στιγμή της εγκατάστασής τους στους θώκους, οι υπουργοί της νέας κυβέρνησης; Ή επιχειρούν να διαπραγματευτούν από μηδενική βάση, αναλαμβάνοντας το ρίσκο να «σπάσουν» τα μούτρα τους; Έγινε άλλη διαπραγμάτευση πριν απ’ αυτή που ξεκίνησε χθες, ή ισχύει η δήλωση του κ. Σούλτς ότι «πρώτη φορά συζητήσαμε επί της ουσίας» με ελληνική κυβέρνηση; Θα της «βγει» η στροφή προς τη Ρωσία της κυβέρνησης, ή το παράδειγμα της Κύπρου θα καταστεί και πάλι επίκαιρο;
ΟΛΑ αυτά θ’ απαντηθούν εν καιρώ... Αν μη τι άλλο, γιατί, παρά την προσπάθεια της προηγούμενης κυβέρνησης να δημιουργήσει την αίσθηση ότι όλα πρέπει να τελειώσουν ως τις 28 Φεβρουαρίου, ο χρόνος είναι εκείνος που θα καθορίσει το τελικό σκορ της διαπραγμάτευσης... Κι όπως έγραψε η βρετανική εφημερίδα Independent την περασμένη Τετάρτη, «η κωλυσιεργία στις Βρυξέλλες είναι τρόπος ζωής»!
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ αυτό; Ότι μπορεί να «σέρνεται» η διαπραγμάτευση μέχρι και τον Ιούνιο; Ίσως ναι, ίσως όχι... Μπορεί να φθάσει ως τον Ιούνιο, μπορεί να τελειώσει και νωρίτερα, με μια συμφωνία που – όπως σημειώνουν οι Βρετανοί – «θα είναι μόνον ένα επιφανειακό μέσο εξοικονόμησης», δια της οποίας η «θέση της Ελλάδας δεν θα βελτιωθεί, αλλά ο νέος πρωθυπουργός της, θα είναι σε θέση να δηλώσει «νίκη» και να συνεχίσει»!...
ΕΛΛΗΝΙΚΗ υποχώρηση; Ναι... Αυτό προβλέπουν οι Βρετανοί... Μα, με μια ελληνική κυβέρνηση τόσο αποφασισμένη; Και πάλι ναι... Πως το τεκμηριώνουν; Μέσω μιας επιχειρηματολογίας οκτώ σημείων: 1. Οι λαϊκές εντολές – που ο ΣΥΡΙΖΑ επικαλείται – δε σημαίνουν τίποτα. Ή, τουλάχιστον, όχι στην σκληρό κόσμο της διεθνούς οικονομίας. Όταν τα πράγματα φτάσουν στα όρια, πραγματικά δεν έχει τόση σημασία αν η κυβέρνηση σου κέρδισε το 35% των ψήφων ή το 65% των ψήφων στις εκλογές. Το χρέος παραμένει – οφείλεις να το εξοφλήσεις, όπως έχει συμφωνηθεί. Είναι κάτι που θα ακούσει ο Αλέξης Τσίπρας και το νέο του υπουργικό συμβούλιο πολύ σύντομα. 2. Αν διαγραφεί το χρέος της Ελλάδας όλοι θα θέλουν την ίδια μεταχείριση. Έτσι, κάθε χώρα που βρίσκεται σε σχέδιο διάσωσης θα θέλει την ίδια μεταχείριση, και αν δεν την αποκτήσει, τότε απλώς θα κάνει εκλογές και θα βάζει στην εξουσία ένα κόμμα στο αριστερό στυλ του ΣΥΡΙΖΑ που θα λέει «δεν έχω, δεν πληρώνω». Σύντομα όλη η Ευρώπη θα διοικείται από κυβερνήσεις που δεν θα τιμούν τις υποχρεώσεις τους. Δεν είναι κάτι που πρέπει να ενθαρρύνεται. 3. Πριν από μερικά χρόνια, στην οξεία φάση της ατελείωτης κρίσης της Ευρωζώνης, η ιδέα της εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ήταν αρκετή για να αποσταθεροποιηθούν οι χρηματοπιστωτικές αγορές όλου του κόσμου. Σήμερα έχουμε συνηθίσει την ιδέα, και οι αγορές είναι πιο ήρεμες. Είναι πολύ πιο απίθανο να μεταδοθεί η ελληνική κρίση και να εξαπλωθεί στην Ιταλία, στην Ισπανία και στην Πορτογαλία. 4. Οι Έλληνες δεν έχουν καμία διαπραγματευτική δύναμη. Αν δεν μπορούν να τρομάξουν τους Γερμανούς τόσο, ώστε να χαλαρώσουν τα μέτρα επειδή είναι σε θέση να απειλήσουν όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, τότε δεν έχουν τίποτα άλλο για να χρησιμοποιήσουν ως μοχλό. Έχουν κάποια καλά επιχειρήματα και φαίνονται πιο λογικοί από όσο πίστευαν κάποιοι, αλλά αυτά είναι όλα στα οποία μπορούν να βασίζονται. 5. Η Ελλάδα θα μπορούσε να υπάρξει εκτός ευρώ. Φυσικά αυτό θα σήμαινε περισσότερες δυσκολίες και περισσότερη λιτότητα, αλλά ίσως μια μέρα θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν την ελευθερία του δικού τους νομίσματος ώστε να ανοικοδομήσουν μια πιο ανταγωνιστική οικονομία. Αυτό δούλεψε για τη Βρετανία. Βεβαίως έτσι το χρέος, το οποίο είναι σε ευρώ, θα αυξανόταν άμεσα και η χρεοκοπία θα είναι αναπόφευκτη – όπως ίσως είναι έτσι κι αλλιώς. 6. Ακόμη και αν το χρέος διαγραφεί εντελώς, όλα θα ξεκινούσαν σύντομα από την αρχή. Αυτό είναι το βασικότερο σημείο. Μετά την εισαγωγή του ευρώ, η Ελλάδα ζούσε πέρα από τις δυνατότητες της, εκμεταλλευόμενη τα φτηνά επιτόκια του ευρώ, που έχουν κατοχυρωθεί από την ιδιότητα του ισχυρού νομίσματος που υποστηρίζεται από τη Γερμανία. Έκαναν ένα μεγάλο πάρτυ, αγοράζοντας όλα αυτά τα ωραία γερμανικά αυτοκίνητα και τα καταναλωτικά θαύματα εκείνης της δεκαετίας. Τώρα το «χάνγκοβερ» είναι ακόμη δύσκολο να ξεπεραστεί. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστέψουμε ότι οι μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει ως τώρα στην Ελλάδα είναι αρκετές ώστε να επιτρέψουν στους Έλληνες να ζουν άνετα εντός των οικονομικών τους δυνατοτήτων. Τα χρέη θα συσσωρεύονται και η κρίση θα επιστρέψει. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει σχέδιο για να κάνει την Ελλάδα ανταγωνιστική με, ας πούμε, τους Σλοβάκους ή τους Πολωνούς, πόσο μάλλον με την Κορέα και την Κίνα. 7. Οι Γερμανοί έχουν απηυδήσει. Έτσι κι αλλιώς ημι-απρόθυμοι για το ευρώ, που τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν το αγαπημένο τους γερμανικό μάρκο, οι Γερμανοί φορολογούμενοι αρχίζουν να κουράζονται από τα σχέδια διάσωσης και τους νότιους γείτονες τους που συχνά θεωρούν τεμπέληδες. Φοβούνται ότι, η «εκτύπωση» χρήματος για να λυθούν αυτά τα προβλήματα θα πυροδοτήσει τον πληθωρισμό, ένας εθνικός φόβος που δημιουργήθηκε μετά το 1923 και στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Τα δεξιά κόμματα διαμαρτυρίας κερδίζουν όλο και περισσότερη υποστήριξη. Η Άνγκελα Μέρκελ πρόσφατα εμπόδισε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αναλάβει την ευθύνη για χρέη άλλων κυβερνήσεων. 8. Οι Γερμανοί δεν μπορούν να αντέξουν άλλα μέτρα διάσωσης. Πριν από λίγα χρόνια, η Γερμανία ήταν δυνατή – τώρα δεν είναι πια το ίδιο. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης χτυπάει την οικονομία. Η επιβράδυνση των εξαγωγών σε σύγκριση με την Κίνα βλάπτει επίσης τα οικονομικά της χώρας. Ακόμη και αν ήθελαν, δεν θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους άλλους, αφού μόνο οι Φινλανδοί και οι Ολλανδοί είναι σε θέση να ενωθούν μαζί τους για να λυθεί το θέμα του χάσματος στην Ευρώπη.
ΥΠΟΜΟΝΗ... Ίσως και μέχρι τον Ιούνιο... Ο χρόνος είναι εργαλείο της διαπραγμάτευσης... «Γιατρεύει ό,τι η λογική δεν μπορεί» κατά τον Σενέκα...
