Τα επιχειρήματα που εξέθεσε συνοπτικά είναι τα εξής:
1ο επιχείρημα: Σε 3 χώρες (Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ελλάδα) τους τελευταίους 6 μήνες πριν βγούνε από το μνημόνιο το ύψος των επιτοκίων των 10ετών ομολόγων τους κυμαινόταν περίπου στα εξής επίπεδα:
-6 μήνες πριν την υποτιθέμενη έξοδότους: επιτόκιο Πορτογαλίας 6%, Ιρλανδίας 4%, Ελλάδας 6%.
-4 μήνες πριν την υποτιθέμενη έξοδό τους: επιτόκιο Πορτογαλίας 5%, Ιρλανδίας 3,7 %, Ελλάδας 7%.
-2 μήνες πριν την υποτιθέμενη έξοδο τους: επιτόκιο Πορτογαλίας 4%, Ιρλανδίας 3,5%, Ελλάδας 8%.
-Άρα, σύμφωνα με τη συλλογιστική του κυρίου Χουλιαράκη, Πορτογαλία και Ιρλανδία όδευαν προς έξοδο από το μνημόνιο, γιατί το επιτόκιο τους έπεφτε, ενώ η Ελλάδα δεν θα έβγαινε, γιατί το επιτόκιο της ανέβαινε. Σημείωσε μάλιστα, πως η πορεία των επιτοκίων δείχνει το βαθμό εμπιστοσύνης του δανειστή στην πορεία της δανειζόμενης οικονομίας.
2ο επιχείρημα: Πριν βγει από το μνημόνιο η Πορτογαλία είχε αποθεματικά για την κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών στη μετά-μνημόνιο εποχή επαρκή για 1 έτος, η Ιρλανδία ύψους 20δις., ενώ η Ελλάδα είχε την Πιστοληπτική Γραμμή Στήριξης που εξασφάλιζε τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για 3 μήνες. Συνεπώς, κατέληξε ο κύριος Χουλιαράκης , η Ελλάδα δε θα έβγαινε από το μνημόνιο.
Απάντηση στο 1ο επιχείρημα: Σύμφωνα με τη Eurostat το 2014 η Ελλάδα παρουσίασε ανάπτυξη μετά από 6 χρόνια ύφεσης, ενώ το γ΄ τρίμηνο του 2014 η ελληνική οικονομία είχε τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρωζώνη!
Συνεπώς, τα αυξανόμενα επιτόκια δεν δικαιολογούνται από την εικόνα της ελληνικής οικονομίας καθώς αυτή είχε ανοδικές τάσεις!
Πιστεύω πως τα επιτόκια ανέβαιναν διότι τους δανειστές μας τούς τρόμαζε η προς διαμόρφωση πολιτική κατάσταση της χώρας . Ο ΣΥΡΙΖΑ ευρισκόμενος στην αντιπολίτευση, είχε κερδίσει τις Ευρωεκλογές, κρατούσε σκληρή γραμμή έναντι των δανειστών, υποστήριζε πως θα καταργήσει το μνημόνιο, όταν αναλάβει την εξουσία και η ηγεσία του δήλωνε ρητά πως δεν θα ψηφίσει Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να προκαλέσει Εθνικές Εκλογές στις αρχές του 2015. Αντίθετα, σε Πορτογαλία και Ιρλανδία οι τότε δυνάμεις της αντιπολίτευσης διακρίνονταν από περισσότερη μετριοπάθεια και συναίνεση.
Απάντηση στο 2ο επιχείρημα: Δεν υπάρχει καμία οικονομική θεωρία που να ορίζει πόσα αποθεματικά πρέπει να διαθέτει μία οικονομία για να βγει με ασφάλεια από ένα μνημόνιο.
Γιατί η κάλυψη 3 μηνών είναι μικρή, ενώ η ενός έτους είναι επαρκής;
Σημειωτέον, η ελληνική οικονομία είχε υψηλό ρυθμό ανάπτυξης, άρα ίσως είχε μικρότερη ανάγκη για αποθεματικά σε σχέση με κάποια άλλη χώρα που στόχευε και αυτή σε έξοδο από το δικό της μνημόνιο.
Παραμένω, λοιπόν, θιασώτης της άποψης πως η ελληνική κοινωνία μπορούσε να απαλλαγεί από τη μέγγενη των μνημονίων, εάν δεν είχε ανακοπεί η πορεία της οικονομίας από τις πολιτικές εξελίξεις στις αρχές του 2015.
* Ο Φώτης Τζατζάκης, είναι οικονομολόγος - καθηγητής Οικονομικών, απόφοιτος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχ/σεων του Παν/μιου Μακεδονίας, κάτοχος μεταπτυχιακού MBA
