Γράφει ο Ηλίας Κανέλλης
Πέρυσι τέτοιον καιρό, και ενώ η λεγόμενη διαπραγμάτευση Βαρουφάκη με τους θεσμούς φαινόταν ότι οδηγεί τη χώρα στα βράχια της καταστροφής, μέσω του Διαδικτύου φτιάχτηκε ένα κίνημα πολιτών, οι οποίοι άφησαν στην άκρη τις κομματικές ταυτότητες (όσοι είχαν) και αποφάσισαν να κινητοποιηθούν. Με συγκεντρώσεις διεκδίκησης της ευρωπαϊκής ταυτότητας, της δυνατότητας της Ελλάδας να ανήκει στη μεγάλη ενότητα των προηγμένων κρατών του δυτικού κόσμου, όπου προστατεύονται τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των πολιτών κι όπου η δυνατότητα ατομικής και συλλογικής προόδου είναι συνάρτηση των προσόντων και της εργατικότητας των ανθρώπων. Και τόσα άλλα...
Κάπως έτσι, σχεδόν από το πουθενά, από τους διαδικτυακούς προβληματισμούς δηλαδή ορισμένων πολιτών, απογοητευμένων από το πολιτικό σύστημα και φοβισμένων από τους χειρισμούς της αριστεροδεξιάς πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα, συγκροτήθηκε μια κίνηση πολιτών που στα τέλη Ιουνίου έκανε μια εντυπωσιακά μεγάλη, ειρηνική και πολιτισμένη διεκδικητική συγκέντρωση στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα (και ανάλογες συγκεντρώσεις σε άλλες πόλεις), με κεντρικό και μοναδικό σύνθημα «Μένουμε Ευρώπη».
Η συγκέντρωση εκείνη είχε πολεμηθεί όσο καμία άλλη. Όχι μόνο από το σύστημα της διακυβέρνησης, αλλά και από καλοπροαίρετους πολίτες, που φοβούνταν πολλά. Ότι θα είναι μικρή και, άρα, θα εγκλώβιζε το κύμα της οργής σε μια απλή διαμαρτυρία. Ότι θα μπορούσε να εκτραχυνθεί σε βίαιη σύγκρουση με κουκουλοφόρους προβοκάτορες. Ότι θα επιχειρούσαν να την καπελώσουν κόμματα ή μηχανισμοί για το συμφέρον τους. Ότι το πολύ γενικό σύνθημα δεν έδινε προοπτικές για την επόμενη μέρα. Ότι η γλώσσα που χρησιμοποιείτο από το κίνημα δεν ήταν πολύ πολιτική. Ότι η αισθητική των «Μένουμε Ευρώπη» ήταν «αστική». Ότι την οργάνωσαν οι πλούσιοι που οχυρώνονταν πίσω από τη μεσαία τάξη («Δεν θα μας καταστρέψουν τα ορφανά του Τρότσκι, γεμίστε τις Λουί Βιτόν μολότωφ με Σβαρόφσκι», έλεγε ένα έξυπνο αντιμενουμευρωπαϊκό σύνθημα). Και μύρια άλλα.
Ωστόσο, η συγκέντρωση έγινε, πέτυχε και το κίνημα «Μένουμε Ευρώπη» ήταν το αξιοπρεπές όχημα πάνω στο οποίο συγκροτήθηκε το ρεύμα του Ναι, στο αιφνιδιαστικό δημοψήφισμα που προκάλεσε ο Αλέξης Τσίπρας όταν οι δήθεν διαπραγματεύσεις κατέρρευσαν και η χώρα βρέθηκε στον αέρα, αντιμέτωπη με το φάσμα της κανονικής χρεοκοπίας και της οριστικής καταστροφής. Υπό την αιγίδα του κινήματος «Μένουμε Ευρώπη» μίλησαν και οι πολιτικοί αρχηγοί στο αιφνιδιαστικό δημοψήφισμα, που έβγαλε μεν στην κάλπη «Όχι», ασχέτως αν μετά μετατράπησε σε «Ναι» και στο πιο σκληρό μνημόνιο – το πρώτο μνημόνιο της Αριστεράς.
Οι «Μένουμε Ευρώπη» έκαναν τη δουλειά των πολιτικών κομμάτων – μακάρι και τα κόμματα να είχαν ανταποκριθεί στη συνθετότητα των πολιτικών πραγμάτων, ίσως σήμερα να μην είχαμε αυτή την κυβέρνηση κι ίσως να μην έπρεπε να υποστούμε κι άλλη οικονομική καθίζηση, για να μπορέσει ο Τσίπρας να οικοδομήσει την κομματική πελατεία του σε ένα μοντέλο κρατισμού ανάλογου των προ του 1989 κομμουνιστικών καθεστώτων της ανατολικής Ευρώπης. Κι ήταν τόσο αποτελεσματική η δραστηριότητά τους, ώστε ακόμα και σήμερα οι υποτίθεται αθυρόστομοι της κυβέρνησης (όπως ο Γιώργος Κυρίτσης) να τα έχουν μαζί τους.
Διότι μόνοι αυτοί, ανεξάρτητοι και μόνοι, τους χάλασαν τη μανέστρα.
***
Σχεδόν ένα χρόνο μετά, με την ίδια περίπου διαδικασία, συνασπίζονται ακόμα μια φορά εναντίον της κυβέρνησης ενεργοί πολίτες που ζουν τη νέα άγρια απαξίωση της χώρας, σε συνθήκες πλέον άγριας εκπτώχευσης της μεγάλης πλειονότητας των πολιτών. Μια απαξίωση, μάλιστα, σε συνθήκες τραγελαφικές. Με την κυβέρνηση να ψεύδεται συστηματικά για τις επιδόσεις της. Με τους Ευρωπαίους να έχουν διασφαλίσει, μέσω των εφαρμοστικών νόμων του Τρίτου Μνημονίου, του επικουρικού «κόφτη» και του Υπερταμείου τα συμφέροντά τους και τους Έλληνες να κατρακυλούν στην πιο άγρια φτώχεια που είχαν ποτέ, προκειμένου, με φόρους και εκχώρηση ζωτικών λειτουργιών του κράτους στους δανειστές, Τσίπρας και Καμμένος να παραμείνουν στη διακυβέρνηση. Και με την αβεβαιότητα να επιστρέφει πάνω από την Ελλάδα, ιδίως αν το επικείμενο δημοψήφισμα στη Βρετανία για την παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή όχι έχει αρνητική κατάληξη και δρομολογήσει το Brexit.
Και η φετινή απάντηση των διαμαρτυρομένων έχει την ίδια συνταγή με πέρυσι: μια μεγάλη, ακομμάτιστη συγκέντρωση στο Σύνταγμα, με τη συμμετοχή όσων θέλουν, και με μοναδικό σύνθημα μια λέξη: «παραιτηθείτε». Μια κυβέρνηση που δεν τίμησε τον λόγο της, που έκανε τα αντίθετα απ’ όσα είχε υποσχεθεί, που έχει επιβαρύνει τους πολίτες με νέους φόρους και νέες εισφορές, που έχει μετατρέψει την εθνική υπερηφάνεια σε κλοτσοσκούφι, μια κυβέρνηση που κατρακυλάει δημοσκοπικά, δεν έχει λόγο ύπαρξης σε μια χώρα που καταστρέφεται.
Ε, όπως ήταν αναμενόμενο, το σύνθημα «παραιτηθείτε» δεν αρέσει σε πολλούς – και όχι μόνο στο εξουσιαστικό σύστημα ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Πολλοί το θεωρούν απολίτικο. Άλλοι πιστεύουν ότι μπορεί να συγκεντρώσει μέχρι και χρυσαυγίτες – διότι αντικειμενικά κι αυτοί το ίδιο επιδιώκουν από την κυβέρνηση. Κάποιοι ενοχλούνται από την αισθητική, κάποιοι άλλοι ενοχλούνται από μερικές διατυπώσεις ορισμένων οργανωτών, που τις θεωρούν ακραίες (ενώ τα συριζαϊκά τρολ βρήκαν ήδη κομματικές σχέσεις κάποιων διοργανωτών με το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι, τους φιλελεύθερους, τη ΝΔ).
Μεγάλη αναταραχή, ωραία κατάσταση, που έλεγε κι ένας διακεκριμένος αριστερός. Που σημαίνει ότι η συγκέντρωση έχει ρεύμα, ότι η απαίτηση «παραιτηθείτε», «φύγετε», «δρόμο» κ.λπ. έχει λαϊκό έρεισμα. Ο λαός θα κάνει το χρέος του, η συγκέντρωση της 15ης Ιουνίου (στο Σύνταγμα, αλλά και όπου αλλού στην Ελλάδα) θα είναι πετυχημένη, η κυβέρνηση θα ξέρει ότι απέναντί της βρίσκεται ένα ισχυρό κίνημα που την αμφισβητεί και, αν χρειαστεί, θα πολεμήσει τυχόν αυταρχικά σχέδιά της. Και τα κόμματα θα γνωρίζουν ότι έχουν υποχρέωση να ανταποκριθούν στη λαϊκή απαίτηση. Χρειάζεται να είναι έτοιμα για την επόμενη μέρα, χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ. Κι αυτή η μέρα πρέπει να σημάνει το τέλος των ψεμάτων.
