Από τον Γιώργο Κύρτσο
Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα το δημοψήφισμα που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 23 Ιουνίου στο Ηνωμένο Βασίλειο για να αποφασίσουν οι πολίτες την παραμονή ή την αποχώρηση της χώρας από την Ε.Ε., θα αποτελέσει αφετηρία εξελίξεων για ολόκληρη την Ε.Ε.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις οι υποστηρικτές της εξόδου της χώρας του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. απέκτησαν ένα μικρό προβάδισμα ύστερα από αρκετές εβδομάδες στη διάρκεια των οποίων οι υποστηρικτές της παραμονής στην Ε.Ε. προηγούνταν.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΗΡΑΝΣΗ
Ολοένα περισσότεροι πολιτικοί του κεντροδεξιού και του κεντροαριστερού χώρου καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η Ε.Ε. πάσχει από πολιτική γήρανση. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει είναι εντελώς διαφορετικές από ό,τι τις προηγούμενες δεκαετίες και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι κυβερνήσεις των 28 μένουν συχνά πολύ πίσω από τις εξελίξεις.
Η αδυναμία της Ε.Ε. να απαντήσει θετικά στις προκλήσεις των καιρών εξηγεί και την πολιτική άνοδο των αριστερών και κυρίως των δεξιών λαϊκιστών. Οι λαϊκιστές εκμεταλλεύονται τα προβλήματα χωρίς φυσικά να μπαίνουν στον κόπο να προτείνουν αξιόπιστες λύσεις. Από την άλλη πλευρά η κεντροδεξιά και η κεντροαριστερά δυσκολεύονται να εκφραστούν με μία πολιτική γλώσσα την οποία θα καταλάβουν και θα αποδεχτούν οι πολίτες.
Σε περίπτωση επικράτησης του Brexit η Ε.Ε. θα περάσει μια μεγάλη κρίση εφόσον θα στερηθεί τη δεύτερη σημαντικότερη οικονομία της. Υπάρχουν όμως πολιτικοί ηγέτες που θεωρούν την κρίση που θα εκδηλωθεί σε περίπτωση Brexit σαν τη μεγάλη ευκαιρία που χρειάζεται η Ε.Ε. για να προχωρήσει στις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές. Μάλιστα δεν αναφέρονται τόσο σε μεταρρυθμίσεις όσο σε ριζικές αλλαγές στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
ΑΛΛΑΓΗ ΣΕ ΔΥΟ ΚΙΝΗΣΕΙΣ
Εάν επικρατήσουν στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου οι υποστηρικτές της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. η τελευταία θα αντιδράσει, σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες με δύο βασικές κινήσεις.
Σε πρώτη φάση θα ενεργοποιήσει τη διαδικασία εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. η οποία θα είναι αρκετά σύνθετη και θα χρειαστεί δύο έως τρία χρόνια για να ολοκληρωθεί. Η Ε.Ε. θα θελήσει όμως να στείλει το μήνυμα του οριστικού αποχωρισμού από την πρώτη ημέρα και είναι πολύ πιθανό να ζητηθεί από τους Βρετανούς ευρωβουλευτές και τον Βρετανό Επίτροπο να σταματήσουν να ασχολούνται με ευρωπαϊκά θέματα που δεν έχουν σχέση με το Brexit.
Στη συνέχεια θα εκδηλωθεί πρωτοβουλία επιτάχυνσης και εμβάθυνσης της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ενοποίησης στην οποία θα πρωταγωνιστήσουν οι 19 χώρες της ευρωζώνης. Η γερμανική κυβέρνηση θα προετοιμάσει ένα πρόγραμμα δραστικών αλλαγών το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί και να τεθεί σε εφαρμογή αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στη Γαλλία τον Απρίλιο του 2017.
Το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι η επικράτηση του κεντροδεξιού υποψήφιου – του Αλέν Ζιπέ ή του Νικολά Σαρκοζί – επί της Μαρίν Λεπέν στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών με τον Φρανσουά Ολάντ, σημερινό πρόεδρο και ηγέτη του Σοσιαλιστικού Κόμματος, να μην τα καταφέρνει να περάσει στον δεύτερο γύρο.
Η πολύ πιθανή επικράτηση της κεντροδεξιάς στη Γαλλία θα δώσει τη δυνατότητα της ενεργοποίησης του γαλλογερμανικού άξονα σε νέα βάση για να υπάρξει δυναμική προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μετά την ενδεχόμενη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Θα παρθούν σημαντικές αποφάσεις για την επιτάχυνση και την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης που μπορεί να φέρουν σε δύσκολη θέση την Ελλάδα εάν μέχρι τότε δεν έχει αντιμετωπίσει βασικές εκκρεμότητες και δεν έχει επιστρέψει σε σταθερή πορεία οικονομικής ανάπτυξης. Οι ισχυροί της ευρωζώνης μπορεί να θεωρήσουν την Ελλάδα «βαρίδι» στη νέα προσπάθεια και μπορεί να μας οδηγήσουν στο περιθώριο των εξελίξεων εάν κρίνουν ότι δεν μπορούμε να προσαρμοστούμε στο νέο περιβάλλον.
Ακόμη και σε περίπτωση που οι Βρετανοί αποφασίσουν να παραμείνουν στην Ε.Ε. θα υπάρξουν πρωτοβουλίες για να φύγουν μπροστά όσοι έχουν τη δυνατότητα στην Ε.Ε. και να δημιουργηθεί με αυτόν τον τρόπο η δυναμική που θα την βγάλει από το τέλμα. Δεν είναι υπερβολή να υποστηρίξουμε ότι το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου έχει τεράστια σημασία για την Ε.Ε. και ιδιαίτερα για την Ελλάδα.
Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής της ΝΔ.
