Από τον Κώστα Χατζή
Η συζήτηση που ξεκίνησε για την αναδιάταξη του τηλεοπτικού τοπίου θα έχει και εντάσεις, αλλά και διάρκεια. Γι’ αυτό διατυπώνονται κάποιες θέσεις.
Α) Έχουν διατυπωθεί πολλές κατηγορίες για διαφθορά και διαπλοκή των ΜΜΕ με συμφέροντα. Ευτυχώς, όμως, υπάρχουν δημοσιογράφοι του έντυπου ή ηλεκτρονικού Τύπου που εργάζονται με μεράκι και ταλέντο, με υπευθυνότητα και επαγγελματική επάρκεια, ασκώντας έλεγχο στους φορείς της εκάστοτε εξουσίας. Ένα το κρατούμενο, το πρώτο.
Β)Η αρχική κατανομή των τηλεοπτικών συχνοτήτων ήταν συμφωνημένη από όλες, μα όλες, τις πολιτικές παρατάξεις εκείνης της εποχής. Με αυτήν την κατανομή, αν ανατρέξει κανείς πίσω, συναντά κυβερνήσεις που έπεσαν, αν και είχαν την υποστήριξη των ΜΜΕ. Και αντιπολιτεύσεις που δεν έγιναν κυβέρνηση, αν και είχαν την ίδια υποστήριξη.
Μόνο με την ισοπεδωτική σκανδαλολογία δεν αλλάζουν οι κυβερνήσεις. Αυτό γίνεται όταν αλλάξει η θέληση των πολιτών. Κοντολογίς, παρά τη σημαντική συμβολή των ΜΜΕ στην αποκάλυψη σκανδάλων και «σκανδάλων», η επιρροή τους δεν φτάνει μέχρι το σημείο να κυριαρχήσουν στις πολιτικές εξελίξεις. Θυμίζω πόσο αυστηρά και... «τραχιά» είχε χαρακτηρίσει τις θεωρίες «συνωμοσιών» ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Γ)Όλα τα Συντάγματα των κοινοβουλευτικών δημοκρατιών, άλλο λιγότερο άλλο περισσότερο, προβλέπουν διατάξεις που προστατεύουν την ελευθερία του Τύπου. Όπως και το δικό μας. Πολύ περισσότερο αφού αυτές ενισχύονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία (μας), η οποία συχνά υπερισχύει των εθνικών. Μη λησμονούμε την κατάληξη της υπόθεσης με τον «Βασικό Μέτοχο».
Και κρατώ στις σημειώσεις μου και μιαν απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, εκείνης της εποχής. Είναι άξια προσοχής γιατί με μια φράση προσδιόρισε τι είναι ελευθερία του Τύπου. «The Constitution makes no guarantee that the free press will always be right, only that it will always be free». Σε ελεύθερη μετάφραση: Το Σύνταγμα δεν εγγυάται ότι ο ελεύθερος Τύπος θα είναι πάντα σωστός, μόνον, ότι θα είναι πάντα ελεύθερος.
Ελπίζω και εύχομαι, αν και με κάποια ανησυχία, να μην επιδιωχθεί από κανέναν, μα από κανέναν, κηδεμόνευση του Τύπου, ηλεκτρονικού και γραπτού. Οι ανεγκέφαλοι που θα επιχειρούσαν κάτι τέτοιο μόνο ένα ελαφρυντικό θα είχαν: να μην έχουν υποστεί την... ΥΕΝΕΔ!
Δ) Ένας Καναδός εκδότης, ο Roy Herbert Thomson, μας έδειξε κάτι: «Η άδεια τηλεοπτικού σταθμού είναι άδεια να τυπώνεις χρήμα». Φαίνεται αυταπόδεικτη αλήθεια. Μένει να δούμε, αν φτάσουμε στις άδειες, ποιοι και πόσο χρήμα χρειάζονται... Και, αντιμετωπίζοντας ρεαλιστικά το θέμα, ας προσέξουμε δύο όπλα άμυνας. Το πρώτο είναι ότι, στο οικονομικό σύστημα που ζούμε, το αντίδοτο στον άπληστο που επιδιώκει συγκέντρωση πλούτου είναι ένας... ανταγωνιστής του, σε κανόνες παιχνιδιού που μπορούμε να διαμορφώσουμε. Και το δεύτερο είναι εξατομικευμένο, είναι το τηλε-κοντρόλ. Το on-off... Κάποια ώρα θα λυθεί η αντίφαση: Δεν εμπιστευόμαστε τα κανάλια, αλλά τα... παρακολουθούμε μανιωδώς.
Ε)Ως γατόφιλος, δια βίου διαρκώς γατόφιλος, ομολογώ ότι συναρπάστηκα από τη γάτα των Ιμαλάϊων, όπως την περιέγραψε το μαστόρικο, το δημοσιογραφικά μαστόρικο κείμενο στο «ΒΗΜΑ», για τις συναντήσεις Ψυχάρη-Τσίπρα. Και ανέτρεξα στον... Αϊνστάιν, ναι στον Αϊνστάιν. Ο οποίος χρησιμοποίησε μια παρομοίωση με γάτα, θέλοντας να εξηγήσει τη λειτουργία του τηλέγραφου. Είπε, λοιπόν: «Ο κανονικός τηλέγραφος είναι σαν μια πολύ μακριά γάτα. Τραβάς την ουρά της στη Νέα Υόρκη και νιαουρίζει στο Λος Άντζελες. Ο ασύρματος είναι το ίδιο αλλά χωρίς τη γάτα». Όταν πατήσουν την ουρά της γάτας από τον ΔΟΛ, θα νιαουρίζει στο Μέγαρο Μαξίμου... Αναμονή ενδιαφέρουσα!
Οι μέρες επιτρέπουν και μια διαφυγή αποκριάτικη, σαν... αντίθεση στη σοβαροφάνεια, κι ας είναι λίγο αθυρόστομη για τους σεμνότυφους. Γίνεται, λοιπόν, πολύς λόγος για τους νταβατζήδες των ΜΜΕ. Αυτό, η πιάτσα το αποτύπωσε ως εξής: «Όπου ακούς για πολλούς νταβατζήδες, υπάρχουν και πολλές πουτάνες». Αποδίδεται και ανάστροφα, αφού η σύζευξη είναι διαλεκτική...
Πολύ πιο εύστοχα, με χάρη και πολύ πιο κόσμια το σκιτσάρισε ο φίλος Ηλίας Μακρής, της ‘Καθημερινής’. Δυστυχώς, όμως, πριν από 14 χρόνια!(8-1-2004).
xatzis@hotmail.com