Από τον Απόστολο Γερόπουλο
-Συμπληρώνονται σήμερα 106 χρόνια ακριβώς από το έπος του Κιλελέρ του 1910. Ήταν ημέρα Σάββατο, 8.30 το πρωί, όταν μερικές εκατοντάδες αγροτών από το Κιλελέρ και τα γύρω χωριά συγκεντρώθηκαν στο Σ. Σ. του χωριού, για να ταξιδέψουν με το τρένο στη Λάρισα, όπου θα γινόταν το Πανθεσσαλικό Συλλαλητήριο, με μοναδικό αίτημα την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών της Θεσσαλίας. Ο επικεφαλής της αμαξοστοιχίας δεν επέτρεψε την επιβίβαση των αγροτών στο τρένο, με το πρόσχημα ότι αρνούνταν να καταβάλουν το αντίτιμο του εισιτηρίου. Αγανακτισμένοι οι αγρότες άρχισαν να λιθοβολούν το τρένο, προκλήθηκε πανικός και ο επικεφαλής του στρατιωτικού αγήματος, που συνόδευε την αμαξοστοιχία, έδωσε εντολή στους στρατιώτες να πυροβολήσουν. Ο απολογισμός της συμπλοκής ήταν δύο νεκροί αγρότες και δεκάδες τραυματίες. Στον επόμενο Σ.Σ. σταθμό του Τσουλάρ επαναλήφθηκε το ίδιο σκηνικό με έναν νεκρό και 15 τραυματίες. Η τρίτη πράξη του δράματος παίχτηκε στην οδό Φαρσάλων. Εκεί μια μονάδα ιππικού δεν επέτρεπε στους αγρότες από τα γύρω χωριά να μπουν στην πόλη. Στη συμπλοκή που επακολούθησε, από τα πυρά των στρατιωτών, τραυματίστηκε θανάσιμα ο Απ. Μπατάλας από τη Νίκαια και ελαφρότερα κάποιοι αγρότες. Το απόγευμα της ίδιας μέρας ο νομάρχης Λάρισας αναγκάστηκε να παραλάβει το Ψήφισμα της Συντονιστικής Επιτροπής των διαδηλωτών, που συνέταξε ο Δ. Χατζηγιάννης, και το έστειλε στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού του «αίματος» Στέφανου Δραγούμη. Με το αίμα των 4 νεκρών αγροτών και των δεκάδων τραυματιών αυτής της αποφράδας ημέρας έκλεισε ο βαρύς φόρος του αίματος της αγροτιάς και άνοιξε ο δρόμος για τη λύση του Αγροτικού Προβλήματος της Θεσσαλίας. Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι (1912-1913), ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-1918), ο Εθνικός Διχασμός (1915-1917) και ο Μικρασιατικός Πόλεμος (1919-1922), που ακολούθησαν μετά τα γεγονότα του Κιλελέρ, δεν επέτρεψαν τη λύση του Αγροτικού Προβλήματος. Ο πρωθυπουργός της δεκαετίας αυτής Ελευθέριος Βενιζέλος απαλλοτρίωσε μόνο 1.060.000 στρέμματα και τα διένειμε σε 4.898 οικογένειες αυτόχθονων καλλιεργητών και 2.624 οικογένειες προσφύγων. Την οριστική όμως λύση στο Αγροτικό Πρόβλημα έδωσε ο Νικόλαος Πλαστήρας με το Διάταγμα της 15ης Μαρτίου του 1923 «περί καθολικής απαλλοτριώσεως των τσιφλικιών της Θεσσαλίας». Εν τέλει, κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου απαλλοτριώθηκαν 472 τσιφλίκια εκτάσεως 2.734.340 στρεμμάτων και αποκαταστάθηκαν σ’ αυτά 38. 117 οικογένειες. Τα ευεργετικά όμως για τη Θεσσαλία αποτελέσματα των απαλλοτριώσεων των τσιφλικιών φάνηκαν τη δεκαετία του 1950, όταν ο θεσσαλικός κάμπος είχε μετατραπεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο. Το ΑΕΠ τα πρώτα χρόνια αυτής της δεκαετίες κυμάνθηκε στο 5-7%. Αυτό βελτίωσε σημαντικά το βιοτικό επίπεδο των αγροτών της Θεσσαλίας αλλά σε μεγάλο βαθμό και το βιοτικό επίπεδο όλης της χώρας.
-Το έπος του Κιλελέρ επηρέασε καταλυτικά τη ζωή των αγροτών του θεσσαλικού κάμπου. Οι κολίγοι έγιναν πια ιδιοκτήτες των χωραφιών που καλλιεργούσαν και αφεντικά στα σπίτια τους. Όριζαν το βιος τους και τις οικογένειές τους και λυτρώθηκαν οριστικά από τις αφόρητες αδικίες και τις επώδυνες ταπεινώσεις των τσιφλικάδων. Και πάνω από όλα απαλλάχτηκαν από το επαίσχυντο φεουδαρχικό έθιμο του jus primae noctis, δηλαδή το δικαίωμα του τσιφλικά να κοιμάται την πρώτη νύχτα του γάμου με τη γυναίκα του κολλήγου. Γι’ αυτό οι Έλληνες αγρότες τιμούν το Κιλελέρ ως σύμβολο των αγώνων τους.
