Aρουραίοι κατά του παράνομου εμπορίου άγριας ζωής

Εμαθαν να ανιχνεύουν λέπια παγκολίνου, ελεφαντόδοντο και άλλα αντικείμενα από ζωικά είδη που κινδυνεύουν

Ένα νέο είδος πράκτορα θα μπορούσε σύντομα να κάνει περιπολία σε αφρικανικά λιμάνια και να μυρίζει παράνομα εμπορεύματα που διακινούνται λαθραία μεταξύ των χωρών. Πρόκειται για γίγαντες αρουραίους της Γκάμπια που φορούν μικροσκοπικά κόκκινα γιλέκα, όπως περιγράφονται στο επιστημονικό περιοδικό «Frontiers in Conservation Science».

Η ερευνήτρια του Πανεπιστημίου Duke δρ Kate Webb μέσω του μη κερδοσκοπικού οργανισμού APOPO, καθοδήγησε την υψηλού επιπέδου εκπαίδευση 11 αφρικανικών γιγάντων αρουραίων να μυρίζουν λέπια παγκολίνου, ελεφαντόδοντο, κέρατο ρινόκερου και αφρικανικό μαυρόξυλο.
«Οι αρουραίοι, όπως και άλλα τρωκτικά, έχουν εξαιρετική όσφρηση και επομένως είναι ιδανικοί για ανίχνευση οσμών. Ο παγκολίνος ήταν ο πρώτος στόχος άγριας ζωής στους οποίους εκπαιδεύτηκαν οι αρουραίοι, καθώς είναι το ζώο με τη μεγαλύτερη παράνομη διακίνηση στον κόσμο», είπε η δρ Γουέμπ.
Οι λαθρέμποροι άγριας ζωής «διαταράσσουν τη βιοποικιλότητα του εδάφους κυνηγώντας συγκεκριμένα είδη», λέει η Isabelle Szott, μια οικολόγος που βοήθησε στην εκπαίδευση των αρουραίων στο Morogoro της Τανζανίας. «Είναι πολύ βάναυσο». Οι λαθροθήρες μπορεί να κόψουν τα κέρατα από ρινόκερους, ενώ είναι ζωντανοί ή να αφήσουν νεκρούς ελέφαντες να σαπίσουν στο δάσος.
Ορισμένα λιμάνια χρησιμοποιούν σκύλους για την ανίχνευση λαθραίων εμπορευμάτων, αλλά οι αφρικανικοί αρουραίοι σε σάκους (Cricetomys ansorgei) έχουν, επίσης, δυνατότητες. Τα πλάσματα έχουν απίστευτη όσφρηση. Επιπλέον, είναι ευκίνητα και σχετικά φθηνά στη φροντίδα τους. Άλλοι αρουραίοι που έχουν εκπαιδευτεί στην APOPO μπορούν να μυρίσουν νάρκες ξηράς και να ανιχνεύσουν τη φυματίωση σε δείγματα βλέννας.
Η ερευνητική ομάδα δίδαξε τους 11 εκπαιδευόμενους αρουραίους πώς να διαφοροποιούν τις οσμές των «στόχων», αλλά και άλλων αντικειμένων. Το εργαστήριό τους ήταν ένα γιγάντιο κουτί εξοπλισμένο με 10 μικρούς θαλάμους, όπου οι ερευνητές τοποθέτησαν διαφορετικά δείγματα «στόχων». Επιβραβεύοντας τους αρουραίους όταν κρατούσαν τη μύτη τους για τρία δευτερόλεπτα πάνω από τη μυρωδιά του στόχου, οι ερευνητές τους δίδαξαν να δίνουν σήμα και να παίρνουν σνακ.
Τελικά, οι οκτώ αρουραίοι που ολοκλήρωσαν το έργο μπορούσαν να διακρίνουν τις τέσσερις μυρωδιές από 146 άλλες μυρωδιές που χρησιμοποιούνται συνήθως από τους λαθρέμπορους για να κρύψουν τα λαθραία εμπορεύματά τους, όπως χαρτόνι, ηλεκτρικά καλώδια και συνθετικές περούκες.
Ωστόσο, η εκπαίδευση των αρουραίων στο εργαστήριο για την ανίχνευση μυρωδιών είναι μόνο η αρχή. Τα τρωκτικά που εκπαιδεύτηκαν έχουν ενεργήσει από τότε σε εικονικές αποθήκες, ενώ μερικοί έχουν αναπτυχθεί ακόμη και σε αληθινά λιμάνια, λέει η Szott, η οποία τώρα είναι στο Ίδρυμα Okeanos στο Darmstadt της Γερμανίας.
Προχωρώντας προς τα εμπρός, οι ερευνητές είπαν ότι έφτιαξαν στους αρουραίους ένα ειδικά κατασκευασμένο γιλέκο για να αρχίσουν να κλιμακώνουν την εκπαίδευσή τους. Οι αρουραίοι θα μπορούν να τραβήξουν μια μικρή μπάλα που είναι προσαρτημένη στο κέντρο του γιλέκου τους με τα μπροστινά τους πόδια για να εκπέμπουν έναν ήχο και να επικοινωνούν με τους εκπαιδευτές τους. Ο ήχος θα ειδοποιεί τα αφεντικά τους όταν εκείνα εντοπίζουν έναν στόχο.
«Τελικά, αυτό το γιλέκο θα μας επιτρέψει, επίσης, να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο της χρήσης ενός προσαρμοσμένου σακιδίου πλάτης που διαθέτει ενσωματωμένη βιντεοκάμερα», είπε η δρ Webb.