Ο απολογισμός της ΕΘΕΜ με την παράλληλη προσέγγιση στόχων για τη νέα χρονιά αναφέρεται στο υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας εξετάζοντας τις τέσσερις βασικές πλευρές του, δηλαδή τον θεσμοθετημένο σχεδιασμό του, την υδροηλεκτρική ενέργεια (ΥΗΕ), τις αρδεύσεις και τέλος, την τεράστια περιβαλλοντική απειλή που βιώνουμε εδώ και δεκαετίες.
Συγκεκριμένα, στον απολογισμό της ΕΘΕΜ, που υπογράφει ο πρόεδρός της Ιωάννης Καλλές, αναφέρονται τα εξής:
«1. Το 2014 υπήρξε για το υδατικό ζήτημα μια κομβική χρονιά, δεδομένου ότι για πρώτη φορά η χώρα, με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, απέκτησε εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΥ) για κάθε υδατικό διαμέρισμα. Στη Θεσσαλία καταγράφηκε αξιόπιστα το υδατικό μας ισοζύγιο και αναδείχθηκε, θεσμικά πλέον, το μεγάλο υδατικό έλλειμμα, οι περιβαλλοντικές καταστροφές που αυτό προκαλεί, καθώς και τα απαραίτητα έργα, ώστε μεσο-μακροπρόθεσμα να οδηγηθούμε σε μια ουσιαστική βελτίωση της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης. Έως σήμερα δεν έγινε κανένα βήμα για την ωρίμανση μελετών και έργων, ούτε στη λεκάνη Πηνειού ούτε και σε εκείνη του Αχελώου, κάτι από το οποίο θα κριθεί αναλόγως και η κυβέρνηση της ΝΔ.
2. Η Θεσσαλία είναι, ως γνωστόν, πλούσια σε υδατικό δυναμικό για παραγωγή ενέργειας. Η Μεσοχώρα είναι ένα από τα έργα που προσφέρονται για την αξιοποίηση των υδάτων στον Άνω Αχελώο, ολοκληρώθηκε το 2001 και μετά από πολλές περιπέτειες (δικαστικές κ.ά) αδειοδοτήθηκε το 2017. Δυστυχώς, στη συνέχεια, το έργο έμεινε και πάλι στάσιμο, δεδομένου ότι η κεντρική διοίκηση κώφευσε στις προτροπές της Αυτοδιοίκησης και των φορέων της Θεσσαλίας να επιλύσει κατά προτεραιότητα το πρόβλημα των τιμών αποζημίωσης και αποκατάστασης των κατοίκων. Έτσι, παρότι δεν υπήρχε οικονομικό, νομικό ή τεχνικό πρόβλημα οι υποσχέσεις της τότε κυβέρνησης ότι το έργο θα λειτουργήσει σε δύο χρόνια (δηλαδή το 2019) παρέμειναν χωρίς αντίκρισμα.
Στην πρόσφατη επίσκεψή του ο Πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης έδωσε ακριβώς την ίδια υπόσχεση και ελπίζουμε να μην διαψευστεί.
Από τις πρώτες ενέργειες της νέας κυβέρνησης ήταν επίσης η κατά προτεραιότητα εκπόνηση νέου ενεργειακού σχεδιασμού (ΕΣΕΚ/2019), το οποίο έθεσε εκτός την ΥΗ Ενέργεια και (αρχικά) και τη Συκιά ! Ευτυχώς, με την ενεργοποίηση της ΕΘΕΜ και άλλων θεσσαλικών οργανώσεων, η απόφαση αυτή άλλαξε την τελευταία στιγμή και οι αρμόδιοι Υπουργοί δεσμεύτηκαν ότι, τουλάχιστον το ΥΗ Έργο Συκιάς, θα ολοκληρωθεί.
Φυσικά για το θέμα αυτό εκκρεμούν ακόμη να ληφθούν διάφορες πολιτικές αποφάσεις. Από τις επαφές που είχαμε την ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε διαπιστώσαμε περιορισμένη ενημέρωση και μία θετική μεν πολιτική βούληση, αλλά σε κατώτερη κλίμακα προτεραιότητας σε σχέση με άλλες επιλογές της σημερινής κυβέρνησης (π.χ. Ελληνικό, Μετρό Θεσσαλονίκης ). Ευχόμαστε η νέα κυβέρνηση να αποκτήσει το ταχύτερο τον απαραίτητο «ρυθμό» υλοποίησης των δεσμεύσεων του Πρωθυπουργού.
3. Σχετικά με το αρδευτικό ζήτημα, τα τεράστια υδατικά ελλείμματα και το γεγονός ότι οι καλλιεργητές εξ’ ανάγκης «στρέφουν» τις ελπίδες τους για νερό στους καταπονημένους υπόγειους υδροφορείς, αφενός επιβαρύνει υπέρμετρα το κόστος παραγωγής, αφετέρου οι συνεχείς αντλήσεις από τη μη ανανεώσιμα υδατικά αποθέματα, προκαλούν δυσανάλογη με τα οφέλη περιβαλλοντική καταστροφή.
Οι λύσεις είναι γνωστές: περισσότερες ταμιεύσεις επιφανειακού νερού, εξοικονόμηση αντί σπατάλης, υποκατάσταση των πολύ δαπανηρών και ενεργοβόρων γεωτρήσεων κ.ο.κ.
Από τη νέα κυβέρνηση ανακοινώθηκε ότι δεν υπάρχει πλέον η ιδεοληψία και ότι θα γίνει πράξη η μεταφορά υδάτων και από τον Αχελώο, ώστε να περιοριστούν τα ελλείμματα.
Παρόλα αυτά ο δρόμος για την ολοκλήρωση όλων των έργων είναι μακρύς και δύσβατος. Εκτός από τον ταμιευτήρα Συκιάς και τη μεταφορά των υδάτων από τον Αχελώο, χρειάζεται ο σχεδιασμός που προαναφέραμε και η υλοποίηση έργων και στη λεκάνη απορροής του Πηνειού, αλλιώς τα ελλείμματα θα παραμένουν.
Θεωρούμε ότι άμεσα η κυβέρνηση πρέπει να ανακοινώσει συνολικά τον σχεδιασμό της για το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και όλα τα αρμόδια Υπουργεία να αναλάβουν δημόσια την ευθύνη υλοποίησης αυτού του σχεδιασμού (Υποδομών, Γεωργίας, Ενέργειας, Περιβάλλοντος κ.λπ.).
Για την ώρα δεν διαπιστώσαμε την ύπαρξη ούτε ενιαίου σχεδιασμού, ούτε του ανάλογου συντονισμού. Δηλώνουμε καλοπροαίρετοι και ελπίζουμε να μην χαθεί και το επόμενο εξάμηνο της διακυβέρνησης χωρίς πρόοδο στο θέμα αυτό.
4. Κλείνουμε με το σοβαρότατο περιβαλλοντικό πρόβλημα κυρίως των υπογείων υδάτων.
Στο θέμα αυτό δεν υπάρχει αύριο. Για να πετύχουμε τους στόχους που τίθενται από τα ΣΔΥ και επιπλέον να «επιστρέψουμε» ύδατα αποκαθιστώντας σταδιακά την οικολογική ισορροπία των υδροφορέων της Θεσσαλίας, ο μόνος τρόπος είναι να χρησιμοποιήσουμε και μέρος των υδάτων από τον Αχελώο.
Άλλη ρεαλιστική λύση δεν υπάρχει. Και με την ευκαιρία αυτή ας ενημερώσουν οι αρμόδιοι τον Πρωθυπουργό ότι το ετήσιο υδατικό έλλειμα στη Θεσσαλία ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, δύο έως τρεις φορές μεγαλύτερο από την ποσότητα που ο Πρωθυπουργός έχει στον νου του να μεταφερθεί από τον Αχελώο (200 εκατ. κυβικά μέτρα).
Τέλος, καλούμε τους συμπολίτες μας στη Θεσσαλία (και όχι μόνο τους αγρότες) να επικεντρώσουν τους αγώνες και την προσπάθειά τους συνολικά στις προτάσεις επίλυσης του υδατικού και περιβαλλοντικού προβλήματος της Θεσσαλίας και όχι σε επιμέρους, επικοινωνιακού τύπου, ζητήματα».
