Αυτό που είναι γνωστό είναι ότι καταγόταν από αρχοντική οικογένεια της Ιθάκης, καθώς το επίθετο Γαλάτης είχε αναγραφεί στο Libro d’ Oro (Χρυσή Βίβλο) που είχε συντάξει το 1797 το Νobile Collegio Politico της νήσου. Μέλη της οικογένειας Γαλάτη ήταν εγκαταστημένα στη Λάρισα από τις αρχές του 19ου αιώνα όπως ο Χριστόδουλος Γαλάτης (1812-1813) και ο Ζαχαρός Γαλάτης (1856, 1870) [1]. Δραστηριοποιήθηκε στη Λάρισα από τα τέλη της δεκαετίας του 1860 ασχολούμενος με το εμπόριο των δημητριακών. Ο αδελφός του Γεώργιος είχε εγκατασταθεί στην Κωνσταντινούπολη [2].
Οι παλαιοί δημοσιογράφοι τον περιγράφουν ως ένα μειλίχιο και πράο άνθρωπο με ευγενικούς τρόπους και αρχοντική συμπεριφορά. Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας (1881) ασχολήθηκε με τα κοινά. Διετέλεσε μέλος της Εφορίας των Εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από όπου παραιτήθηκε τον Οκτώβριο του 1882. Τον Νοέμβριο του ιδίου έτους διορίσθηκε σύμβουλος της Τράπεζας Ηπειροθεσσαλίας μαζί με τους Αργύριο Διδίκα και Χρήστο Γεωργιάδη (μετέπειτα δημάρχους της Λάρισας). Τον Μάιο του 1884 εξελέγη πρόεδρος του Γεωργικού Συλλόγου Λαρίσης [3].
Στις βουλευτικές εκλογές του Απριλίου 1885 εξελέγη βουλευτής Λαρίσης μαζί με τους Κωνσταντίνο Ισχόμαχο, Κωνσταντίνο Μαρκίδη και Ιωάννη Φίλιο. Η Βουλή όμως ακύρωσε τις εκλογές των Γαλάτη, Ισχόμαχου και Μαρκίδη (συνεδρίαση 14ης Ιουνίου 1885), δεχόμενη ως μόνη έγκυρη την εκλογή Φίλιου [4]. Προκηρύχθηκαν επαναληπτικές εκλογές για τις 14 Ιουλίου 1885 στις οποίες δεν έλαβε μέρος ο Γαλάτης. Η άδικη ακύρωση της εκλογής του ως βουλευτή τον πίκρανε σε τέτοιο βαθμό που δεν θέλησε να ασχοληθεί ξανά με την πολιτική. Πείστηκε όμως από φίλους, γνωστούς και κυρίως από τον Τύπο της εποχής να διεκδικήσει τη δημαρχία στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές. Στις εκλογές της 5ης Ιουλίου 1887, εξελέγη πανηγυρικά δήμαρχος της Λάρισας. Παρέμεινε στη θέση αυτή για μία ολόκληρη τετραετία αφού στις επόμενες δημοτικές εκλογές (5 Ιουλίου 1891) εκλέχθηκε δήμαρχος ο Αχιλλέας Αστεριάδης.
Στις 3 Απριλίου 1888, το Δημοτικό Συμβούλιο της Λάρισας μετά από εισήγησή του, ενέκρινε τη λήψη δανείου 500.000 δραχμών από την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας. Τα χρήματα αυτά θα διατίθεντο για κοινωφελή έργα της πόλης (δρόμοι, πλατείες, υπόνομοι, αγορά νεκροταφείου, κατασκευή δημοτικών κτιρίων) [5]. Λίγο αργότερα το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την παραχώρηση ενός οικοπέδου στον Ιωάννη Αστερίου Κουτλιμπανά «ίνα ιδρύση επ’ αυτού φιλανθρωπικόν ξενώνα» [6].
Το 1888 ο Διονύσιος Γαλάτης αγόρασε έναντι 26.000 δρχ. μεγάλες αγροτικές εκτάσεις στο Βάναρη (Μαραθέα) της Καρδίτσας που ανήκαν στην κυριότητα της Χατιτζέ χανούμ, συζύγου του Σουκρή εφένδη και του Σαμδή Νασσήτ εφένδη (ήδη κατοίκων Σμύρνης) οι οποίες είχαν εκτεθεί σε πλειστηριασμό από την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας [7]. Περί τα τέλη του ιδίου έτους εξαγόρασε από κοινού με τον Ιωάννη Ν. Μακρή (50% έκαστος εξ’ αδιαιρέτου) την κυριότητα ενός πανδοχείου που βρισκόταν στη θέση Τσούγκαρη της συνοικίας του Αγίου Αχιλλίου από τον ξενοδόχο και κτηματία Αλκιβιάδη Σκανδέλλη και τη σύζυγό του Δομινίκη (Δόμνα) [8].
Στις 19 Ιουλίου 1889 μεταβίβασε στον Κωνσταντίνο Σκαλιώρα (ως εκπρόσωπο του Δήμου Λαρίσης) έναντι 20 χρυσών τουρκικών λιρών (450 δρχ.) ένα οικόπεδο εκτάσεως δύο στρεμμάτων στην συνοικία Καραγάτς με σκοπό την ανέγερση του ναού των Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης [9]. Το οικόπεδο είχε περιέλθει στην κυριότητα του Γαλάτη από δωρεά του πρώην Οθωμανού δημάρχου της Λάρισας Χασάν εφένδη Ετέμ αγά για τον ίδιο προαναφερθέντα σκοπό.
Στις 18 Οκτωβρίου 1894 σύστησε από κοινού με τους Δημήτριο Κοντογιάννη (έμπορο, κάτοικο Λαρίσης), Αρσένιο Μ. Τσολάκη (κτηματία, κάτοικο Αμπελακίων) και Νικόλαο Βενέτη (κτηματία, κάτοικο Τσάγεζι) την εμπορική εταιρεία «Δ. Γαλάτης και Συντροφία» με μετοχικό κεφάλαιο 6.000 δρχ. (25% έκαστος). Σκοπός της εταιρείας ήταν η εκμετάλλευση του εθνικού δάσους του Δήμου Ευρυμενών για την παραγωγή ξυλείας, και ξυλανθράκων [10]. Τo 1899 με υπουργική απόφαση (αρ. 78938/1899) διορίσθηκε μέλος επιτροπής «προς συλλογή εράνων υπέρ των απόρων Λαρίσης» (ΦΕΚ 282/Α/24-12-1899).
Με την έναρξη του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 ο Γαλάτης ανέστειλε τη λειτουργία των επιχειρήσεών του και κατέφυγε στην Αθήνα. Μετά την εκκένωση της Λάρισας, στην πολυτελή έπαυλή του στη συνοικία του Αγίου Αθανασίου εγκαταστάθηκε ο Σεϊφουλάχ πασάς και ο Γκαλήπ βέης [11]. Επιστρέφοντας στην πόλη το 1898, βρήκε την κατοικία του ερειπωμένη και τεράστια χρέη προς τράπεζες και ιδιώτες τα οποία κλήθηκε να διαχειριστεί μέσα από «ατέλειωτες» δικαστικές περιπέτειες.
Το 1904 τον συναντούμε ως μέλος της διαχειριστικής επιτροπής του Κουτλιμπάνειου Νοσοκομείου. Σύμφωνα με μαρτυρίες απεβίωσε στην Αθήνα περί τα τέλη της δεκαετίας του 1920. Ο Διονύσιος Γαλάτης δεν νυμφεύθηκε ποτέ. Παλαιότερα όμως είχε υιοθετήσει ένα μικρό κορίτσι, την Ελένη Βουλπιώτη (μετέπειτα Γαλάτη) η οποία απεβίωσε στις 26 Ιουλίου 1903 από φυματίωση [12]. Ο ίδιος είχε τιμηθεί από την Ελληνική Πολιτεία (1 Δεκεμβρίου 1886) με τον Αργυρό Σταυρό των Ιπποτών του Β. Τάγματος του Σωτήρος (ΦΕΚ 361/Α/30-12-1886).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Κώστας Σπανός, «Τα ονόματα και τα επώνυμα των Λαρισαίων στον κώδικα του ναού Άγιος Αχίλλιος (1811-1881)», Πρακτικά ημερίδας: Η Λάρισα της περιόδου 1810-1881 (13 Δεκεμβρίου 1988). Λάρισα 1994, σ. 111-176. Ειδικώς, σ. 144.
[2]. Απεβίωσε στις 20 Νοεμβρίου 1893. Βλ. «Γεώργιος Γαλάτης: Νεκρολογία», Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 209 (22 Νοεμβρίου 1893).
[3]. Ανεξαρτησία (Λάρισα), φ. 254 (10 Μαΐου 1884).
[4]. Επί συνόλου 162 βουλευτών οι 103 τάχθηκαν κατά της εκλογής, οι 58 υπέρ, ενώ υπήρξε και μία άρνηση ψήφου. Βλ. Πρακτικά Συνεδριάσεων Βουλής (από 9/5/1885 έως 18/7/1885). Εν Αθήναις: εκ του Εθνικού Τυπογραφείου 1885, σ. 57-62.
[5]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας (ΓΑΚ/ΑΝΛ). Πρακτικά Συνεδριάσεων Δημοτικού Συμβουλίου Λαρίσης (ΠΔΣΛ), φκ. 004 [1887-1889], 3 Απριλίου 1888, σ. 249-250.
[6]. ΠΔΣΛ, φκ. 004 [1887-1889], 21 Ιουλίου 1888.
[7]. ΓΑΚ/ΑΝΛ, Συμβολαιογραφικό Αρχείο Ιωαννίδη, φκ. 024 [1888], αρ. 7920 (19 Αυγούστου 1888).
[8]. Ο Σκανδέλλης μετά την πώληση εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Μοναστήρι (Βιτώλια) της Μακεδονίας. Βλ. Αλέξανδρος Χ. Γρηγορίου, Χάνια, πανδοχεία και ξενοδοχεία της Λάρισας 1423-1973 (υπό έκδοση).
[9]. Αρχείο Ιωαννίδη, φκ. 027 [1888], αρ. 8773 (19 Ιουλίου 1889).
[10]. Αρχείο Ιωαννίδη, φκ. 047 [1894], αρ. 17191 (18 Οκτωβρίου 1894).
[11]. Βλ. άρθρο «Φρικώδεις λεπτομέρειαι της υποχωρήσεως», Σωτηρία (Αθήνα), φ. 45 (23 Απριλίου 1897).
[12]. Βλ. «Νεκρολογία: Ελένη Δ. Γαλάτη», Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 693 (3 Αυγούστου 1903). Επίσης βλ. Όλυμπος (Λάρισα), φ. 298 (1 Αυγούστου 1903).
