Παρότι πρόκειται για ένταξη ΜΕΛΕΤΩΝ (προσοχή όχι έργων) που θα παραδοθούν το 2023 (!). Να δηλώσουμε ευθύς εξαρχής ότι πρόκειται μεν για μία θετική και ελπιδοφόρα εξέλιξη για τις συγκεκριμένες περιοχές που δοκιμάζονται από προβλήματα εξασφάλισης αρδευτικού νερού (και όχι μόνο), αλλά για να έχει συνέχεια πρέπει να εξασφαλιστεί και χρηματοδότηση των έργων (ορισμένες δεκάδες εκατομμύρια ευρώ). Ο χώρος δεν επιτρέπει τη διατύπωση και τεκμηρίωση επιφυλάξεων που σχετίζονται με το κόστος λειτουργίας (λόγω των πολλών αντλήσεων) καθώς και τα προβλήματα διαχείρισης του νερού.
Για να φρεσκάρουμε όμως τη μνήμη όσων επαίρονται ότι τώρα ξεκινούν τα έργα που θα λύσουν το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας (!), θα θυμίσουμε ότι τις δύο αυτές μελέτες - ήδη από τα μέσα της δεκαετίας 2000 - προωθούσαν αποτελεσματικά οι υπηρεσίες της τότε Περιφέρειας και της Νομαρχίας Λάρισας και διεκδικούσαν σθεναρά οι τοπικοί φορείς. Ειδικότερα το 2005 η Περιφέρεια Θεσσαλίας χρηματοδότησε ερευνητική μελέτη με θέμα: «Δυνατότητες εφαρμογής τεχνητού εμπλουτισμού στις περιοχές Χάλκης-Κιλελέρ και στην καρστική περιοχή Μύρων-Καλού Νερού Λάρισας». Η μελέτη (Γ. Σούλιου) παρουσιάστηκε στη Χάλκη (Νοέμβριος 2007) και προέβλεπε αντλιοστάσιο, αγωγό μεταφοράς 15.000.000 μ3 νερού ετησίως, ανόρυξη 15 γεωτρήσεων (εμπλουτισμού) και κάποια συμπληρωματικά έργα.
Επίσης η Νομαρχία Λάρισας από το 2007 διερευνούσε τη δυνατότητα παραχώρησης έκτασης για κατασκευή έργων αποθήκευσης νερού σε συνεργασία με τους Δήμους Κοιλάδας και Κραννώνα. Όταν η προσπάθεια αυτή ευοδώθηκε, η Δ/νση Εγγείων Βελτιώσεων προχώρησε το 2009 στην εκπόνηση ορισμένων μελετών (τεχνικών, περιβαλλοντικών) που προέβλεπαν αντλιοστάσιο στον Πηνειό, αγωγούς μεταφοράς - διανομής νερού και 2 ταμιευτήρες (Κοιλάδα, Αγ. Αναργύρους χωρητικότητας 1.200.000 και 1.100.000 μ3). Την ακρίβεια των παραπάνω μπορούν εύκολα να διαπιστώσουν οι συμπολίτες μας από τα δημοσιεύματα της εποχής (δες «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»: 29/6/2005 και 22/7/2009 για τεχνητό εμπλουτισμό Χάλκης, 6/9/2007 & 3/5/2009 για ταμιευτήρες Κοιλάδας, κ.λπ.).
Θα συμφωνήσουμε συνεπώς με τον κ. Φάμελλο ότι το ΣΔΥΘ «αποτελεί πλέον βασικό εργαλείο προγραμματισμού για τους υδατικούς πόρους της Θεσσαλίας», αν και όπως διαπιστώνεται ο σχεδιασμός αυτός σε περιφερειακό επίπεδο υπήρξε και πριν πολλά χρόνια. Αρκεί, θα προσθέταμε εμείς, να υπάρχει και η σχετική χρηματοδότηση των έργων !
Θα διαφωνήσουμε όμως με τον κ. Φάμελλο ότι πρόκειται για «…πλάνο βιώσιμης ανάπτυξης της Θεσσαλίας, το οποίο περιλαμβάνει ισχυρά έργα υποδομής σε όλη την Περιφέρεια ... αλλαγή του τρόπου άρδευσης με σύγχρονες μεθόδους, εξοικονόμηση και επαναχρησιμοποίηση του νερού και αποκατάσταση των υδατικών πόρων» που δημιουργούν προσδοκίες και ελπίδες ότι θα «ξεδιψάσει» ο θεσσαλικός κάμπος. Σε κάθε περίπτωση οι μελέτες αυτές είναι περιορισμένης εμβέλειας, δεν αντιμετωπίζουν το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και φυσικά δεν «ξεδιψούν» τον κάμπο! Και αυτό γιατί τα 10-15 εκατ. κυβικά μέτρα νερού (ετήσιος εμπλουτισμός Χάλκης) αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,5% από το συσσωρευμένο έλλειμμα των 3 δισ. κυβικών μέτρων υπόγειου νερού (που πρέπει να επιστραφεί στους υδροφορείς), ενώ τα 2,3 εκατ. μ3 νερού των ταμιευτήρων της Κοιλάδας – Αγ. Αναργύρων αντιπροσωπεύουν μόνο το 0,4% από το ετήσιο έλλειμα των 600 εκατ. κυβικών μέτρων νερού στη Θεσσαλία που διαπιστώνει το αναθεωρημένο από τον κ. Φάμελλο ΣΔΥΘ του 2017.
Δυστυχώς το ΣΔΥΘ κινδυνεύει να μείνει «σχέδιο επί χάρτου», όταν τα 2,6 εκατ. ευρώ (για τις 2 αυτές μελέτες) αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,22% του συνολικού προϋπολογισμού (ύψους πάνω από 1,2 δισ. ευρώ) για τα δεκάδες έργα, μέτρα και δράσεις που προβλέπονται στην λεκάνη Πηνειού.
Πιστεύει κανείς από τους Θεσσαλούς αγρότες και τους φορείς τους ότι με «ασπιρίνες» μπορεί να αντιμετωπιστεί μία χρόνια «σοβαρή ασθένεια»;
Μπορούν άραγε να αισθάνονται αισιόδοξοι για την επίλυση του υδατικού προβλήματος, όταν μάλιστα με παρέμβαση του κ. Φάμελλου (προς τους μελετητές και τον ΕΓΥ κ. Γκανούλη) το 2007, αποκλείστηκαν τα ημιτελή έργα του Άνω Αχελώου (που με 300 εκατ. ευρώ) μπορούσαν να ολοκληρωθούν σε 5 χρόνια και να ενισχύσουν τη λεκάνη του Πηνειού; Ποιο είναι το πλάνο εφαρμογής (ωρίμανση μελετών, ένταξη, χρηματοδότηση κ.λπ.) όλων όσων προβλέπονται στο ΣΔΥΘ; Ποιο από τα μεγάλα έργα (Πύλη, Μουζάκι, Νεοχωρίτη, Ενιπέα, Ελασσόνα, κ.λ.π.) έχουν «ωριμάσει» από πλευράς μελετών οι υπηρεσίες του κ. Φάμελλου και του κ. Σπίρτζη; Κανένα!
Από τον Κώστα Γκούμα,
γεωπόνο, πρ. δ/ντή Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρο ΓΕΩΤΕΕ/ΚΕ
