ΑΘΗΝΑ
Κανένα αντηλιακό δεν μπορεί να προσφέρει πλήρη προστασία από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία. Ακόμα και αυτά με τον μεγαλύτερο δείκτη επιτρέπουν ελάχιστη έκθεση, στις ακτινοβολίες UVA και UVB. Οι καταναλωτές πιστεύουν ότι οι υψηλοί δείκτες προστασίας παρέχουν ασφάλεια. Όμως, ένα αντηλιακό, με δείκτη 15, απορροφά το 93% της UVB ακτινοβολίας και ένα άλλο, με δείκτη 30, απορροφά το 97% της UVB ακτινοβολίας. Οι δείκτες προστασίας μεγαλύτεροι από 50, δεν αυξάνουν, ιδιαίτερα, την προστασία μας, από την ηλιακή ακτινοβολία. Ισχυρισμοί για πλήρη προστασία ενηλίκων, μωρών και μικρών παιδιών δεν ευσταθούν. Αντίθετα, όλα τα αντηλιακά πρέπει να φέρουν προειδοποιητική σήμανση ότι δεν παρέχουν 100% προστασία. Τα αντηλιακά δεν είναι σχεδιασμένα, για να αυξήσουν το χρόνο έκθεσης στον ήλιο, αλλά για να προστατεύουν και αποτελούν ένα μόνο από τα μέτρα προστασίας από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία.
Τα παραπάνω επισημαίνει το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕΠΚΑ), επικαλούμενο σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στοιχεία του ΕΟΦ.
Τα τελευταία χρόνια, η υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου θεωρείται επικίνδυνη για την υγεία μας. Η υπεριώδης ακτινοβολία UVΑ προκαλεί πρόωρη γήρανση του δέρματος, επηρεάζει το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα και αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο του δέρματος. Η ακτινοβολία UVB προκαλεί τα γνωστά μας εγκαύματα. Ωστόσο, ο αποκαλούμενος “συντελεστής ηλιακής προστασίας (SPF)” προστατεύει μόνο από τα εγκαύματα, από τον ήλιο (ακτινοβολία UVB).
Στην ετικέτα των αντηλιακών υπάρχει ο δείκτης προστασίας, αλλά κανένα δεν μπορεί να προσφέρει πλήρη προφύλαξη. Η ορθή επάλειψη του προϊόντος είναι εξίσου σημαντική, με την επιλογή του ίδιου του προϊόντος. Παραδείγματος χάριν, προκειμένου να επιτευχθεί η προστασία, που επισημαίνεται, με τον “συντελεστή ηλιακής προστασίας”, απαιτείται ποσότητα 2mg/cm². Η ποσότητα, για να καλυφθεί όλο το σώμα, μπορεί να ανέρχεται στο ένα τρίτο μιας μικρής φιάλης αντηλιακού.
Το ΚΕΠΚΑ συνιστά στους καταναλωτές, όταν επιλέγουν αντηλιακό, να προσέχουν τη σήμανση, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει προειδοποιήσεις, όπως:
- Μην μένετε στον ήλιο, πολλή ώρα, ακόμα κι αν φοράτε αντηλιακό.
- Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο αποτελεί απειλή για την υγεία. Κρατάτε τα μωρά και τα μικρά παιδιά, μακριά από τον ήλιο.
- Η χρήση μειωμένης ποσότητας αντηλιακού μειώνει την προστασία.
- Η σήμανση πρέπει να περιλαμβάνει, επίσης, την τυποποιημένη σφραγίδα UVA, δηλώνοντας ένα ελάχιστο όριο προστασίας, από την ακτινοβολία UVA, το οποίο αυξάνεται, παράλληλα με την αύξηση του δείκτη ηλιακής προστασίας και βασίζεται, σε τυποποιημένη μέθοδο δοκιμής.
Οι καταναλωτές πρέπει, οπωσδήποτε να χρησιμοποιούν αντηλιακά προϊόντα, τα οποία αποτελούν ένα μόνον από τα μέτρα, για την προστασία, από την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου.
Έτσι, πρέπει:
- Να προτιμούν αδιάβροχα αντηλιακά, ειδικά, αν παραμένουμε αρκετή ώρα, μέσα στη θάλασσα ή στην πισίνα.
- Να χρησιμοποιούν αρκετή ποσότητα αντηλιακού, σε τακτά χρονικά διαστήματα.
- Να επαναλαμβάνουν τη χρήση αντηλιακού, μετά την κολύμβηση, το σκούπισμα του σώματος με πετσέτα, ύστερα από παιχνίδι ή άσκηση, ακόμα και αν είμαστε κάτω από την ομπρέλα.
- Να αυξήσουν την ποσότητα, τη συχνότητα και το δείκτη προστασίας, για τα παιδιά, τα οποία έχουν πιο ευαίσθητη επιδερμίδα.
- Να βάζουν αντηλιακό, 30 λεπτά, προτού “βγουν” στον ήλιο.
- Να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο, από τις 10 π.μ. μέχρι τις 4 μ.μ., ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Επίσης θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά την έκθεση στον ήλιο όσοι έχουν ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα και ανοιχτόχρωμα μάτια, όσοι μένουν πολλή ώρα σε ανοιχτούς χώρους, όσοι έχουν υποβληθεί πρόσφατα σε θεραπεία για καρκίνο του δέρματος, όσοι έχουν κληρονομική προδιάθεση για καρκίνο του δέρματος, ιδιαίτερα μελάνωμα, όσοι εργάζονται σε κλειστούς χώρους καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας (οι πολλές συνεχόμενες ώρες ηλιοθεραπείας το Σαββατοκύριακο θα βλάψουν), όσοι ζουν ή κάνουν διακοπές, σε μεγάλα ύψη, όπως βουνά, όσοι πάσχουν από κάποιες συγκεκριμένες ασθένειες, όπως “ερυθηματώδης λύκος” και όσοι κάνουν κάποια θεραπευτική αγωγή, που περιλαμβάνει έστω ένα από τα παρακάτω φάρμακα: Παρασκευάσματα για την ακμή, αντιβιοτικά, που περιέχουν τετρακυλίνη, αντισταμινικά, αντισυλληπτικά που περιέχουν οιστρογόνο, μη στεροειδή, αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ηρεμιστικά ή παρασκευάσματα για τη ναυτία, φάρμακα που περιέχουν σουλφαμιδίνη, αγχολυτικά, διουρητικά και φάρμακα για τον διαβήτη.
Επειδή το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει αρχίσει μια συζήτηση ότι η έκθεση στον ήλιο καθημερινά, για 10-15 λεπτά, βοηθάει τον οργανισμό μας να παράγει την αναγκαία ποσότητα βιταμίνης D, και λόγω παρερμηνείας θεωρήθηκε ότι δεν απαιτείται χρήση αντηλιακού, κατά την καθημερινή έκθεση στον ήλιο, για αυτό το χρονικό διάστημα, το ΚΕΠΚΑ ζήτησε τη γνώμη του ΕΟΦ, ο οποίος επιβεβαίωσε τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χρήση αντηλιακού, πριν από κάθε έκθεση στον ήλιο.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΚΕΠΚΑ, “ο ΕΟΦ ενημέρωσε ότι, σύμφωνα με κείμενο της Αρμόδιας Γαλλικής Αρχής για τα φάρμακα και τα καλλυντικά, η έκθεση του προσώπου, των μπράτσων, των χεριών και της πλάτης, στην ηλιακή ακτινοβολία, για 10-15 λεπτά, χωρίς αντηλιακό, δύο φορές την εβδομάδα, είναι αρκετή για τη σύνθεση ικανοποιητικής ποσότητας βιταμίνης D. Αμέσως μετά, πρέπει να βάλουμε αντηλιακό, με δείκτη προστασίας, τουλάχιστον, 15, για να προστατέψουμε το δέρμα μας. Δεν πρέπει, λοιπόν, να βγάζουμε αυθαίρετα συμπεράσματα και να βάζουμε την υγεία μας, σε κίνδυνο. Ειδικά, στην Ελλάδα, με την ηλιοφάνεια που έχουμε, τα 20-30 λεπτά την εβδομάδα, τα καλύπτουμε, όταν κάνουμε βόλτα, ακόμα και μέσα στην πόλη”.
ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ
Στο ίδιο μήκος κύματος, Βρετανοί επιστήμονες έδειξαν, κάνοντας πειράματα με πειραματόζωα, ότι κανένα αντηλιακό, ακόμη και αυτό με δείκτη προστασίας (SPF) 50, δεν παρέχει απόλυτη προστασία από τις εν δυνάμει καρκινογόνες ακτίνες του Ήλιου.
Γι' αυτό, όπως τονίζουν, πρέπει κανείς να παίρνει κι άλλες προφυλάξεις, όπως να φοράει καπέλο ή ένα φανελάκι και να μην κάθεται πολλή ώρα στον ήλιο.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, με επικεφαλής τον καθηγητή Ρίτσαρντ Μαρέ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature» σύμφωνα με το BBC και τη «Γκάρντιαν» μελέτησαν τις βιολογικές επιπτώσεις που έχει η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία (UV) στο δέρμα των ποντικιών και την πιθανότητα αυτά να εμφανίσουν μελάνωμα, την πιο επιθετική και θανατηφόρα μορφή δερματικού καρκίνου.
Η νέα μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει τις συστάσεις των αρμοδίων Αρχών ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να επαναπαύονται στα αντηλιακά και να νομίζουν ότι, χάρη σε αυτά, μπορούν να κάθονται στον ήλιο όσο θέλουν. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να κάνει ζημιά στα ίδια τα γονίδια, ο ρόλος των οποίων είναι να προστατεύουν τον οργανισμό από τις επιβλαβείς επιπτώσεις της και από τις γενετικές βλάβες γενικότερα. «Αυτό δείχνει πόσο επικίνδυνος είναι αυτός ο καρκινογόνος παράγων (σ.σ. της ηλιακής ακτινοβολίας)» δήλωσε ο κ. Μαρέ.
Οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι μερικοί άνθρωποι πιστεύουν πως έγιναν «ανίκητοι» επειδή έβαλαν αντηλιακό και έτσι μένουν πολύ περισσότερο χρόνο στον ήλιο, αντί να καταφύγουν στη σκιά, με αποτέλεσμα το δέρμα τους να εκτίθεται τελικά πιο πολύ. Επίσης επισήμαναν πως όταν το δέρμα «καίγεται» λόγω του ήλιου, αυτό αποτελεί ξεκάθαρο σημάδι πως το DNA στα κύτταρα του δέρματος έχει υποστεί βλάβη, πράγμα που, με το πέρασμα του χρόνου, μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο.
