Tου Δημήτρη Ψύχα*
Πολλοί ήχοι, απόρροια του σύγχρονου τρόπου ζωής, επιδρούν αρνητικά στην ανθρώπινη υγεία.
Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο, εκτός της ηχορρύπανσης που γίνεται αντιληπτή μέσω της ακοής, υπάρχoυν κι άλλοι ήχοι που γίνονται αντιληπτοί από τα αισθητήρια όργανα και επιδρούν αρνητικά στις αισθήσεις.
Έτσι, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για οπτικό θόρυβο, οσφρητικό θόρυβο, για θόρυβο που "περνά" στον οργανισμό μέσω της γεύσης και της αφής. Η επίδραση του σημερινού περιβάλλοντος, ατμοσφαιρική ρύπανση, επιβλαβείς ακτινοβολίες, βίαια θεάματα, τεχνολογική εξέλιξη, κουλτούρα της βίας, δυσάρεστες ή και έντονες οσμές, καπνός, συνθετικές μυρωδιές, ανθυγιεινή διατροφική κουλτούρα, είναι καταλυτική στη δημιουργία αυτών των θορύβων.
Η ηχορρύπανση αποτελεί, αληθινά, αιτία θανάτου και το σύγχρονο περιβάλλον είναι γεμάτο από θορύβους υψηλών εντάσεων, συνεχών ή διακοπτώμενων. Ακόμη, τα περισσότερα είδη μουσικής ναι μεν εκφράζουν το άγχος, την αγωνία και τα προβλήματα της σύγχρονης ζωής, αλλά απέχουν πολύ από αυτό που κατά γενική ομολογία ονομάζουμε αρμονία.
Η ένταση, την ίδια ώρα, παίζει καταλυτικό ρόλο. Η μουσική βιομηχανία, τα τελευταία χρόνια, επιδίδεται στον λεγόμενο “πόλεμο της έντασης” (loudness war), σύμφωνα με τον οποίο το πιο δυνατά σημαίνει πιο απολαυστικά.
Ένα άλλο είδος σύγχρονου θορύβου είναι ο ηλεκτρομαγνητικός θόρυβος. Πρόκειται για τον θόρυβο που παράγεται από τις εφαρμογές της σύγχρονης τεχνολογίας, από το ηλεκτρικό ρεύμα, μέχρι την κινητή τηλεφωνία ή και ασύρματα δίκτυα παντός τύπου.
Αν και πάλι η σύγχρονη επιστήμη, δεν ερευνά τις επιπτώσεις όσο θα έπρεπε, υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξη και τις δυσμενείς επιπτώσεις αυτού του είδους θορύβου...
Πώς θα μειώσουμε τους επιβλαβείς ήχους με απλές κινήσεις
Αντίδοτο θα μπορούσε να αποτελέσει η μείωση της έντασης των ήχων του περιβάλλοντός μας.
Θα μπορούσαμε να μειώσουμε σημαντικά τα επίπεδα θορύβου στο σπίτι ή τη δουλειά μας με απλές κινήσεις, με άμεσα αποτελέσματα στην ψυχική μας υγεία, την απόδοση, τη δημιουργικότητα και παραγωγικότητά μας.
- Η συνειδητή παραμονή στη σιωπή είναι ένας ακόμη τρόπος επανάκτησης της ακουστικής ισορροπίας.
- Η εξάσκηση σε τεχνικές ακρόασης, χαλάρωσης και διαλογισμού σε καθημερινή βάση, βοηθούν στην αποτελεσματική μείωση των επιπέδων θορύβου, στη διαχείριση του άγχους που προκαλείται από αυτόν, και την ενεργειακή μας εξισορρόπηση.
- Μια ήσυχη ακροθαλασσιά, μία βόλτα σε ένα πάρκο αναζωογονούν και γεμίζουν τις μπαταρίες.
- Θυμηθείτε τα αισθήματα δέους και χαράς που μας κατακλύζουν στη θέα ενός ηλιοβασιλέματος, την ανάταση που νιώθουμε μπροστά σε έναν πίνακα ζωγραφικής, όταν παρακολουθούμε μία παράσταση χορού ή θεάτρου ή μία εμπνευσμένη κινηματογραφική ταινία.
- Η ακρόαση μουσικής μετά από μία δύσκολη και γεμάτη υποχρεώσεις ημέρα, ηρεμεί και ξεκουράζει τον οργανισμό.
- Εφ' όσον τηλεόραση, κινηματογράφος, θέατρο, βίντεο παιχνίδια, βιβλία και περιοδικά προσφέρουν αφειδώς βίαια θεάματα που παράγουν επιβλαβείς ήχους για την ανθρώπινη υγεία, καλό θα ήταν να επιχειρήσουμε να τα ελέγξουμε.
- Η έκθεση στον ήλιο (με τις απαραίτητες πλέον προφυλάξεις), η αναζήτηση ευχάριστων θεαμάτων, η παραμονή στη φύση και η απόλαυση έργων τέχνης λειτουργούν σαν φίλτρα, σαν αντίδοτα στον θορυβώδη βομβαρδισμό μας.
- Αντίδοτο, και πάλι η όσο το δυνατόν πιο συχνή επαφή με τη φύση.
- Η επιλογή και υιοθέτηση ελαφρύτερων διατροφικών συνηθειών, με έμφαση στις φρέσκες, θρεπτικές τροφές και αφιέρωση στο χρόνο και τη δημιουργία απολαυστικών συνθηκών για την κατανάλωση τους, αποφορτίζει τον οργανισμό από το άγχος και επιτρέπει στις θρεπτικές ουσίες να απορροφηθούν καλύτερα από τον οργανισμό.
Ο «λευκός» θόρυβος
Το μοναδικό είδος φυσικού θορύβου είναι ο λεγόμενος «λευκός» θόρυβος.
Γιατί ονομάστηκε «λευκός»; Επειδή όπως ακριβώς το φως που εμπεριέχει τα επτά βασικά χρώματα της ίριδας, περιέχει όλες τις ακουστικές συχνότητες. Σε κάθε κύτταρο του εμβρύου υπάρχουν καταγεγραμμένοι ως πληροφορία οι ήχοι που παράγονται στον οργανισμό της μητέρας και μεταδίδονται σε αυτό μέσω της ομφάλιας αορτής. Αυτό το «ηχητικό περιβάλλον» εξελίσσεται με την προσθήκη με τα χρόνια άλλων ήχων.
Είναι τόσο σημαντικός και καταπραϋντικός ο «λευκός» θόρυβος, ώστε αυτός χρησιμοποιείται από τη σύγχρονη ιατρική για να καλυφτούν άλλοι δυσάρεστοι ήχοι ιατρικών μηχανημάτων (υπενθυμίζει στον ακροατή το ασφαλές περιβάλλον της μήτρας).
Όμως, μπορεί ο «λευκός» θόρυβος να έχει ευεργετικά αποτελέσματα, υπάρχουν όμως τυχαίοι ήχοι που, σε συνδυασμό με άλλες παραμέτρους όπως είναι η ένταση, είναι επιβλαβείς για την ανθρώπινη φυσιολογία και ψυχολογία.
* Ο Δημήτρης Ψύχας είναι πτυχιούχος Μηχανικός Ήχου, μέλος του Sound Healers Association, με έδρα το Colorado των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, ενώ παράλληλα εκπαιδεύεται στο βασικό επίπεδο Προγεννητικής και Περιγεννητικής Ψυχολογίας στο Κέντρο Προγεννητικής και Περιγεννητικής Ψυχολογίας
