Μπορεί στις εισόδους όλων των καφέ μπαρ να φιγουράρει η απαγορευτική πινακίδα, με την επισήμανση ότι «απαγορεύεται η είσοδος σε ανήλικους κάτω των 17 ετών και η κατανάλωση αλκοόλ», όμως κατά πόσο μπορεί κάποιος να το ελέγξει; Αφορμή το πρόσφατο περιστατικό με ανήλικη που μέθυσε σε μπαρ των παραλίων του νομού. Εκείνη κατέληξε στο νοσοκομείο, ενώ οι αρχές συνέλαβαν τον υπεύθυνο του καταστήματος.
Η περίπτωση αυτή είναι μεμονωμένη και σίγουρα δεν μπορεί να πει κανείς ότι αποτελεί συχνό φαινόμενο, όμως η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν οι μηχανισμοί εκείνοι που θα μπορούσαν να αποτρέψουν τέτοια περιστατικά. Όσο και αν οι ιδιοκτήτες καταστημάτων που σερβίρουν αλκοόλ, είναι συνεπείς και εφαρμόζουν τον νόμο, τα παιδιά που θέλουν να πιουν μπορούν εύκολα να έχουν πρόσβαση σε αυτό, είτε αγοράζοντάς το από κάποιο περίπτερο ή από σούπερ μάρκετ. Ο πρόεδρος του Σωματείου Ιδιοκτητών Καφετεριών και Καφέ Μπαρ νομού Λάρισας κ. Γιάννης Μπιώτης, ερωτηθείς για το θέμα σχολιάζει: «Είναι πράγματι λυπηρό να μαθαίνεις ότι ένα παιδί έφτασε στο νοσοκομείο, λόγω υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Τόσο προσωπικά ως επαγγελματίας όσο και θεσμικά, δεν μπορώ να διανοηθώ ότι θα σερβίρω αλκοόλ σε ένα παιδί. Έχω διώξει πολλούς εφήβους από το μαγαζί μου, όπως αντίστοιχα έχουν πράξει και πολλοί συνάδελφοι. Ας μην γελιόμαστε όμως, η εφηβεία είναι μια δύσκολη περίοδος και αν μπει κάτι στο μυαλό του παιδιού σίγουρα θα βρει τρόπο να το κάνει. Το συγκεκριμένο περιστατικό έγινε στα παράλια. Εκεί οι συνθήκες είναι διαφορετικές και δύσκολα μπορείς να ελέγξεις την πελατεία. Μπορεί κάλλιστα ένας ενήλικος να παραγγέλνει για λογαριασμό ανηλίκου. Εξάλλου, οι ανήλικοι δεν χρειάζεται να πάνε σε μπαρ για να μεθύσουν.
Κάνοντας κανείς μια βόλτα στην πλατεία Λαμπρούλη στο Φρούριο θα δει δεκάδες παιδιά, με ένα κουτάκι μπύρα στο χέρι, που εύκολα το αγόρασαν σε κάποιο περίπτερο ή σούπερ μάρκετ. Είναι πολύ εύκολο για έναν ανήλικο να βρει όχι μόνο αλκοόλ, αλλά και καπνό αφού κανείς δεν ζητά ταυτότητα όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Η θέση μας όμως είναι ξεκάθαρη, δεν επιτρέπεται και δεν θέλουμε να σερβίρουμε αλκοόλ σε παιδιά».
Την ίδια ώρα ο κ. Μπιώτης αναφέρει, ότι υπάρχουν και οι περιπτώσεις ανηλίκων που η εικόνα τους δεν μαρτυρά την ηλικία τους. Εκεί θα πρέπει σίγουρα, τονίζει, να γίνεται επίδειξη ταυτότητας. «Κάνουμε το ανθρωπίνως δυνατόν. Όλοι καταλαβαίνουμε τι σημαίνει εφηβεία. Όλοι το περάσαμε και όλοι κάναμε λάθη. Θεωρώ ότι σε γενικές γραμμές υπάρχει μια σύνεση. Φυσικά πάντα θα υπάρχουν και οι ιδιαίτερες συνθήκες και τα μεμονωμένα περιστατικά. Πάντως η πλειοψηφία των επαγγελματιών αντιμετωπίζει το θέμα αυτό με προσοχή».
Από την πλευρά των διωκτικών αρχών, ο Αστυνομικός Διευθυντής Λάρισας κ. Δημήτρης Γατσουνιάς, τονίζει ότι οι έλεγχοι τόσο στα μπαρ των παραλίων όσο και της πόλης γίνονται σε τακτική βάση. «Ελέγχους κάνουμε συστηματικά. Ηχομετρήσεις, παραμονή ανηλίκων, σερβίρισμα αλκοόλ ακόμη και έλεγχοι αν το κατάστημα φέρει σε εμφανές σημείο την απαγορευτική πινακίδα εισόδου, σε παιδιά κάτω των 17 ετών είναι στο πρόγραμμά μας. Εκείνο που πλέον έχει αλλάξει, καθώς οι δυνατότητες είναι περιορισμένες, είναι στη λήψη δείγματος ποτών που σερβίρει το κατάστημα. Παλιότερα, στέλναμε τουλάχιστον δύο δείγματα τον μήνα στο Χημείο του Κράτους. Τώρα υπάρχει μια δυσκολία. Πάντως ο νόμος είναι σαφής και στην περίπτωση που δεν τηρείται, φτάνουμε ακόμη και στις συλλήψεις όπως συνέβη και με το περιστατικό στην Αγιά».
ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ ΠΙΝΟΥΝ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής, οι έφηβοι πρωτοπίνουν μπίρα ή κρασί στα 12-13 και στα 14-15 «περνούν» στα πιο «σκληρά ποτά», όπως το τζιν, η βότκα, η τεκίλα, το ουίσκι κ.λπ. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την πρώιμη κακή συνήθεια παίζει και η παρουσία αλκοολούχων αναψυκτικών.
Το ανησυχητικό είναι ότι το 15% των εφήβων παραδέχεται ότι έχει μεθύσει πάνω από τρεις φορές μέσα σε έναν χρόνο. Και είναι ανησυχητικό επειδή το μεθυσμένο παιδί κινδυνεύει περισσότερο από τον μεθυσμένο ενήλικα. Γίνεται επίσης περισσότερο επικίνδυνο για τους άλλους.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι έφηβοι πίνουν με συνομήλικούς τους σε πάρτι, νυχτερινές εξόδους, σε ιντερνέτ-καφέ κ.λπ. Σπάνια καταναλώνει μόνος του αλκοόλ ο έφηβος, τουλάχιστον στην αρχή.
*Γιατί πίνουν οι έφηβοι
Στην εφηβεία το παιδί θέλει να δοκιμάσει πολλά πράγματα. Στόχος του είναι συνήθως να μιμηθεί την παρέα του και να νιώσει «μεγάλος» ή «μεγάλη». Ωστόσο, μπορεί το κίνητρό του να είναι απλά η δοκιμή αυτή καθ’ αυτή –θέλει να πειραματισθεί. Επίσης, όπως χαρακτηριστικά λένε οι ίδιοι σε έρευνες, με το αλκοόλ νιώθουν κεφάτοι, χαλαροί και τους φτιάχνει η διάθεση.
Τις περισσότερες φορές τα παιδιά κάνουν το «πείραμά» τους και σταματούν. Δεν μπλέκουν δηλαδή με το ποτό. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις στις οποίες το παιδί αρχίζει να πίνει ανεξέλεγκτα. Αυτό είναι πιο σύνηθες στα παιδιά που έχουν ήδη κάποια κατάθλιψη ή που είναι πολύ αγχώδη και στρεσαρισμένα. Το αλκοόλ τα «βοηθά» να χαλαρώσουν και να δουν τη ζωή πιο ευχάριστα.
«ΣΥΜΜΑΧΙΑ»
Μια συμμαχία διαφορετική από τις άλλες, η οποία αφορά στην υπεύθυνη πώληση οινοπνευματωδών ποτών, έχει αναλάβει δράση και στη χώρα μας, με στόχο την ορθή κατανάλωση αλκοόλ, από τον παραγωγό έως τον καταναλωτή.
Το Responsibility Alliance είναι η συμμαχία που ξεκίνησε με πρωτοβουλία όσων παράγουν και διαθέτουν αλκοολούχα ποτά στην Ελλάδα και δημιουργήθηκε για να συμβάλει στην ενίσχυση της κουλτούρας υπεύθυνης κατανάλωσης.
Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν επιχειρήσεις εισαγωγής, παραγωγής και διάθεσης ποτών, εκπρόσωποι του λιανεμπορίου και της επιτόπιας κατανάλωσης (μπαρ, εστιατόρια, ξενοδοχεία), με το πλεονέκτημα της εμπειρίας και της επιστημονικής γνώσης εξειδικευμένων φορέων σε ζητήματα πρόληψης και δημόσιας υγείας, οι οποίοι συμμετέχουν συμβουλευτικά. Στην ιστοσελίδα της «Συμμαχίας» θα βρει κανείς χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την υπεύθυνη κατανάλωση αλκοόλ, τη νοθεία ποτών μέχρι και οδηγίες γύρω από το τι μπορεί να κάνει κάποιος όταν όλα πάνε στραβά.
Αναφορικά με τη νοθεία, μεταξύ άλλων σημειώνονται τα εξής: «Είναι γεγονός ότι ακούγονται συνέχεια ιστορίες για νοθευμένα ποτά, αποκαλούμενα "μπόμπες", που κυκλοφορούν κυρίως στα σημεία νυχτερινής διασκέδασης. Είναι αλήθεια ότι ο περισσότερος κόσμος πιστεύει σε αυτή τη φημολογία. Είναι αυτή η πραγματικότητα όμως; Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία που προέκυψαν από τους ελέγχους του Γενικού Χημείου του Κράτους, βεβαιώνουν ότι τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει ουσιαστικό πρόβλημα νοθείας αλκοόλ στη χώρα μας και τα «μη κανονικά δείγματα» βαίνουν συνεχώς μειούμενα.
Το Γενικό Χημείο του Κράτους χαρακτηρίζει ως «μη κανονικά δείγματα», όχι μόνον τα νοθευμένα αλλά και αυτά που έχουν ξεθυμάνει, έχουν διαφορά στις ετικέτες κ.λπ. Το ενθαρρυντικό συμπέρασμα είναι ότι η νοθεία στην Ελλάδα περιορίζεται κυρίως σε φθηνότερες τουριστικές περιοχές ή σε μέρη με περιστασιακή πελατεία, με κυριότερη μορφή νοθείας αυτή του περιεχομένου των επωνύμων φιαλών με φθηνότερα ποτά. Τα λίγα κρούσματα νοθείας βέβαια θα πρέπει να εκλείψουν εντελώς. Το ζητούμενο αναμφισβήτητα είναι η κυκλοφορία και διάθεση στους καταναλωτές μόνο γνήσιων και καλής ποιότητας προϊόντων και προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να κινούνται όλοι οι εμπλεκόμενοι κρατικοί ή μη φορείς.
Ο καταναλωτής από τη δική του πλευρά, πρέπει να είναι επιλεκτικός στο τι ποτά πίνει και σε ποιο μέρος τα πίνει».
Οι βασικοί κανόνες για να προφυλαχθεί κάποιος από ενδεχόμενη νοθεία είναι:
-Να μην πίνει νηστικός.
-Να ζητά πάντα συγκεκριμένη μάρκα ποτού.
- Όταν παραγγέλνει μπουκάλι, να απαιτεί να το σερβίρουν στο τραπέζι και να το ανοίγουν μπροστά του.
-Όταν παραγγέλνει ποτήρι, να απαιτεί να του το σερβίρουν επάνω στο μπαρ για να βλέπει τι πίνει.
-Να προτιμά να πίνει μια συγκεκριμένη μάρκα ποτού για να είναι πιο εύκολο να ξεχωρίζει την καθαρότητα από τη γεύση και το χρώμα.
-Να γνωρίζει πως έχει δικαίωμα να επιστρέψει το ποτό του.
-Να μην ανακατεύει διάφορα ποτά όταν πίνει.
-Να μην επηρεάζεται από τα περιστασιακά ποτά που είναι στη μόδα.
-Να φροντίζει να συχνάζει σε μαγαζιά εμπιστοσύνης.
Της Νατάσας Πολυγένη