Συνέντευξη: Χαρίκλεια Βλαχάκη
Κύριε Μαργέτη, το 2011 αναχωρήσατε για την Αμερική προκειμένου να συνεχίσετε τις σπουδές σας και να αναζητήσετε εκεί εργασία. Ήταν μια απόφαση που λήφθηκε συνυπολογίζοντας την κρίση που ήδη εκδηλωνόταν στην Ελλάδα;
Η επιλογή να συνεχίσω τις σπουδές στο εξωτερικό ήταν ένας προσανατολισμός που είχα επιλέξει ήδη από το από το 2008, πολύ πριν εκδηλωθεί η κρίση στην Ελλάδα αλλά και στην Αμερική, με στόχο την εξειδίκευση μου σε συγκεκριμένους τομείς της νευροχειρουργικής. Έτσι, με την ολοκλήρωση της ειδικότητάς μου στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός στην Αθήνα, συνέχισα την εκπαίδευσή μου στην Cleveland Clinic στο Οχάιο και στο Πανεπιστήμιο Weill Cornell στη Ν. Υόρκη, με αντικείμενο τη Σύνθετη Χειρουργική της Σπονδυλικής Στήλης και την Παιδιατρική Νευροχειρουργική, αντίστοιχα.
Σήμερα είμαι Επίκουρος καθηγητής Νευροχειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του νοσοκομείου Mount Sinai στη Νέα Υόρκη και συγκεκριμένα στο νοσοκομείοMount Sinai στο Μανχάταν- που διαθέτει το μεγαλύτερο τμήμα Νευροχειρουργικής της Ν. Υόρκης και από τα μεγαλύτερα στην Αμερική καθώς και στο Mount Sinai στην Αστόρια. Επίσης εκτελώ χρέη Αναπληρωτή Διευθυντή στη Νευροχειρουργική Κλινική του δημόσιου νοσοκομείου Elmhurst, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο κέντρο τραύματος στη Ν. Υόρκη.
Από την εμπειρία σας,πως βλέπετε να διαμορφώνεται η κατάσταση της Υγείας στην Ελλάδα σε σχέση με την Αμερική;
Η Ελλάδα διαθέτει ένα σημαντικό, άκρως αξιόλογο και αναγνωρισμένο ιατρικό προσωπικό το οποίο δυστυχώς δεν αξιοποιείται όπως θα έπρεπε. Μάλιστα, θα περίμενε κανείς, ότι έχοντας αυτό το επιστημονικό κεφάλαιο οι προσφερόμενες υπηρεσίες θα ήταν από τις καλύτερες στην Ευρώπη. Ωστόσο η υστέρηση που καταγράφεται σε θέματα οργάνωσης και τα ανεπίλυτα ακόμη γραφειοκρατικά προβλήματα, λειτουργούν ως τροχοπέδη στην ανάδειξή του. Πρόκειται για ένα οξύμωρο σχήμα, αν αναλογιστεί κανείς ότι το δύσκολο στον χώρο της υγείας είναι να εκπαιδεύσεις το ιατρικό προσωπικό, μια διαδικασία που απαιτεί τουλάχιστον 10- 20 χρόνια, παρά να οργανώσεις το σύστημα.
Πόσο εύκολο ήταν να ενσωματωθείτε στην ιατρική κοινότητα της Αμερικής;
Είναι γεγονός ότι στην αρχή υπήρχε δυσπιστία και μια κάποια επιφύλαξη καθώς προερχόμουν από ένα διαφορετικό υπόβαθρο εκπαίδευσης. Παρόλα αυτά - και εδώ έγκειται η ειδοποιός διαφορά- στην Αμερική αξιολογείσαι με τη δουλειά σου. Από όπου και αν προέρχεσαι στο τέλος της ημέρας κρίνεσαι αποκλειστικά και μόνο για την ποιότητα του έργου σου και αν είσαι καλός σε αυτό, δεν πρόκειται να αντιμετωπίσεις πρόβλημα.
Στο αντικείμενό σας, ποίες ασθένειες παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις;
Μπορούμε να πούμε κυρίως οι εκφυλιστικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Αυτό οφείλεται τόσο στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής αλλά και στο ό,τι πλέον είμαστε σε θέση να αντιμετωπίζουμε πολλά προβλήματα που στο παρελθόν θεωρούσαμε πως δεν επιδέχονται θεραπείας. Ενώ κάποτε λέγαμε στους ασθενείς ότι πρέπει να μάθουν να ζουν με τον πόνο στη μέση ή στον αυχένα, σήμερα προχωράμε σε σύγχρονα χειρουργεία, προσφέροντας ανακούφιση και βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Οι νέες χειρουργικές τεχνικές είναι λιγότερο επεμβατικές, με καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, σε αντίθεση με το παρελθόν που κάποιοι ασθενείς έπρεπε να υποβληθούν σε νέα χειρουργεία μετά από 5 ή 10 χρόνια.
Η διάδοση των εκφυλιστικών παθήσεων της σπονδυλικής στήλης συνδέεται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής;
Σαφώς η καθιστική ζωή, το αυξημένο βάρος και η έλλειψη άσκησης συντελούν στο να γίνουν τα προβλήματα πιο έντονα. Επίσης,το γεγονός ότι πολύς κόσμος αγνοεί ή καλύτερα παραμελεί κάποιες καθημερινές συνήθειες που θα μπορούσαν να διαφυλάξουν την υγεία της σπονδυλικής στήλης, όπως η υιοθέτηση μιας εργονομικής θέσης εργασίας και η τοποθέτηση της οθόνης του υπολογιστή στο ύψος των ματιών για να μην επιβαρύνεται ο αυχένας.
Στο κομμάτι της έρευνας, υπάρχουν κάποια νέα δεδομένα γύρω από τη νευροχειρουργική;
Σε ότι αφορά στην επιληψία, νεότερες χειρουργικές τεχνικές – οι οποίες συνεχώς εξελίσσονται- δίνουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε κάποιες μορφές της που μέχρι σήμερα θεωρούνταν ανθεκτικές στη θεραπευτική αγωγή. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορούμε πλέον να εμφυτεύσουμε ηλεκτρόδια στον εγκέφαλο προκειμένου να εντοπίσουμε το ακριβές σημείο από όπου προέρχεται η επιληπτική κρίση και στη συνέχεια να προβούμε σε μια πολύ στοχευμένη χειρουργική επέμβαση, καταστρέφοντας το προβληματικό σημείο του εγκεφάλου, θεραπεύοντας πλήρως ή μειώνοντας κατά πολύ τη συχνότητα των επιληπτικών κρίσεων.
Επίσης, σε ότι αφορά αιματώματα του εγκεφάλου από εγκεφαλικό τα οποία στο παρελθόν είτε δεν χειρουργούσαμε καθόλου, είτε προχωρούσαμε σε πολύ μεγάλα χειρουργεία με πολλούς κινδύνους, νέες τεχνικές ανοίγουν το δρόμο για την αποκατάστασή τους. Πιο συγκεκριμένα , η μέθοδος της ενδοσκοπικής αφαίρεσης ενδοπαρεγχυματικού αιματώματος, παρά το ό,τι βρίσκεται ακόμη σε ερευνητικό επίπεδο, επιτρέπει να φτάσουμε στο αιμάτωμα ενδοσκοπικά και να το απομακρύνουμε ελέγχοντας και την αιμορραγία. Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά και ελπίζουμε πως σύντομα θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε πολλούς ασθενείς.
Σε ερευνητικό στάδιο βρίσκεται επίσης η ενδοσκοπική χειρουργική της σπονδυλικής στήλης όπου πάλι με τη βοήθεια ενός ενδοσκοπίου, μπορούμε να αποσυμπιέζουμε τα νεύρα και να κάνουμε σπονδυλοδεσίες, χωρίς τομές και μεγάλα χειρουργεία. Θεωρητικά αυτές οι επεμβάσεις μπορούν να γίνουν ακόμη και με τοπική αναισθησία.
Ένας ακόμη αντικείμενο έρευνας στο οποίο δραστηριοποιούμαι είναι οι κακώσεις του νωτιαίου μυελού (από αυτοκινητικά και εργατικά ατυχήματα, ή αθλητικές δραστηριότητες) όπου μπορεί να μην έχουμε κάποια επαναστατική νέα μέθοδο ολοκληρωτικής θεραπείας, αλλά κάποια ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε ότι αφορά στη βελτίωσης της κατάστασης ασθενών με πλήρη παράλυση. Αυτό οφείλεται αφενός στην εξέλιξη συγκεκριμένων χειρουργικών τεχνικών καθώς και στο ότι πλέον χειρουργούμε αυτούς τους ασθενείς κατεπειγόντως, σε αντίθεση με την παλαιότερη λανθασμένη αντίληψη που καθυστερούσε το χειρουργείο.
Παρατηρούμε μια συνεχή εξέλιξη σε ότι αφορά τη λεγόμενη μη επεμβατική χειρουργική.
Πράγματι αυτές οι επεμβάσεις αποτελούν την εξέλιξη της μη επεβατικής χειρουργικής για τις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι δεν πρόκειται να αντικαταστήσουν τα παραδοσιακά μεγάλα χειρουργεία, όπου και όποτε χρειάζεται. Αυτό θα ήθελα να το επισημάνω γιατί υπάρχει πολύ μάρκετινγκ γύρω από τις μη επεμβατικές μεθόδους, που πολλές φορές παραπληροφορεί τους ασθενείς.
Πως είναι η ζωή στη Ν. Υόρκη;
Είναι μια υπέροχη πόλη με εκατοντάδες δραστηριότητες και ενδιαφέροντα να αναπτύξεις. Το μορφωτικό επίπεδο είναι πολύ υψηλό. Οι Νεοϋορκέζοι είναι άνθρωποι με ανοιχτούς ορίζοντες που τους αρέσει να συναναστρέφονται άτομα από διαφορετικούς πολιτισμούς, να αλληλεπιδρούν με κουλτούρες και να παίρνουν καινούργια ερεθίσματα. Σε ότι αφορά στο επαγγελματικό κομμάτι, το περιβάλλον είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικό με αποτέλεσμα να δουλεύεις πάρα πολλές ώρες και να μην καταφέρνεις να χαρείς όλα αυτά που η πόλη έχει να σου προσφέρει. Βέβαια προσωπικά δεν παύει να μου λείπει η Λάρισα, η οικογένεια μου και οι φίλοι μου εκεί. Έχει τύχει να πίνω καφέ με θέα το Central Park και να αναπολώ έναν καφέ στην πλατεία Ταχυδρομείου…
BIO
Ο Κωνσταντίνος Μαργέτης, MD, PhD, είναι Επίκουρος καθηγητής Νευροχειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του νοσοκομείου Mount Sinai στη Νέα Υόρκη. Το 1995, με την αποφοίτηση του από το 1ο Λύκειο Λάρισας εισήχθη στο ιατρικό τμήμα ΣΣΑΣ Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια ολοκλήρωσε την ειδικότητα του στη νευροχειρουργική στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Το 2011 ακολούθησε με υποτροφία, ειδική μετεκπαίδευση στη Σύνθετη Χειρουργική της Σπονδυλικής Στήλης στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Cleveland, και στην Παιδιατρική Νευροχειρουργική, στο Πανεπιστήμιο Weill Cornell. Από το Μάιο του 2015 εργάζεται ως Επίκουρος καθηγητής Νευροχειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του νοσοκομείου Mount Sinai στη Νέα Υόρκη.
