Του Γιάννη Μουκίδη
Ένα ηχηρό και αγωνιστικό «S.O.S.» για τη σημερινή κατάσταση στην Υγεία της χώρας και πολλά μηνύματα και συμπεράσματα αλλά και προτάσεις αναδείχθηκαν στη χθεσινή ευρεία σύσκεψη φορέων, που συγκάλεσαν στο Δημαρχείο Ελασσόνας η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων(Π.Ο.Ε.ΔΗ.Ν.) και ο Σύλλογος Εργαζομένων Κέντρων Υγείας Νομού Λάρισας, με αφορμή τα 35 έτη λειτουργίας του ΕΣΥ και τα 31 έτη από τη λειτουργία του πρώτου Κέντρου Υγείας της χώρας στην πόλη της Ελασσόνας.
Ανοίγοντας τη σύσκεψη, στην οποία συμμετείχαν δεκάδες εργαζόμενοι στον χώρο της Υγείας, προερχόμενοι από διάφορες περιοχές της χώρας, ο πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων Κέντρων Υγείας Νομού Λάρισας Γιώργος Μπρισίμης υπογράμμισε, ανάμεσα στα άλλα: «Η πολιτεία πρέπει να τηρήσει τη συνταγματική της υποχρέωση για παροχή υπηρεσιών υγείας στους πολίτες της χώρας, υπηρεσίες οι οποίες οφείλουν να είναι ποιοτικές, καθολικές, προσβάσιμες και χωρίς επιπλέον καταβολή δαπάνης από τον ίδιο τον πολίτη. Το σχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, που παρουσιάστηκε παρουσία του πρωθυπουργού στις αρχές Μαΐου, κρίνεται ως ανεδαφικό, ανεφάρμοστο, αναποτελεσματικό. Απαιτούμε την άμεση νομοθετική παρέμβαση του Υπουργείου Υγείας για τα Κέντρα Υγείας Αγροτικού Τύπου και την ψήφιση σχετικού νόμου για την οργανική και λειτουργική επανασύνδεση με τα νοσοκομεία. Σταματήστε τον κατήφορο της ψευδομεταρρύθμισης. Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε τη διάλυση του ΕΣΥ και των Κέντρων Υγείας, της μεγαλύτερης κοινωνικής κατάκτησης της Μεταπολίτευσης!».
Χαιρετίζοντας τη σύσκεψη, οι παριστάμενοι δήμαρχοι Ελασσόνας Νίκος Ευαγγέλου και Τυρνάβου Παναγιώτης Σαρχώσης υπενθύμισαν ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση στέκεται δίπλα στα Κέντρα Υγείας της περιοχής.
«Δεν φτάνει αυτό, εάν δεν αλλάξουν οι δομές και το Υπουργείο δεν πάρει τις αναγκαίες αποφάσεις. Όλα οδεύουν στην ιδιωτικοποίηση. Το σχέδιο αυτό του Υπουργείου δεν μπορεί να περπατήσει...», επισήμανε με νόημα ο δήμαρχος Ελασσόνας, και ο δήμαρχος Τυρνάβου ολοκλήρωσε: «Η Τ.Α. προσπαθεί για να κρατηθούν όρθιες οι δομές που έχουν σχέση με την υγεία. Να παλέψουμε, να αγωνιστούμε, να αντιστρέψουμε τη σημερινή κατάσταση».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η εισήγηση του προέδρου της Π.Ο.Ε.ΔΗ.Ν. Μιχάλη Γιαννάκου, που ήταν καυστικός για την υπάρχουσα κατάσταση στον χώρο της Υγείας, «καταθέτοντας» σειρά στοιχείων. Σταχυολογώντας από τα όσα μοιράστηκε ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ με το ακροατήριο:
«Ευχαριστούμε τον Δήμο Ελασσόνας για τη φιλοξενία. Θα αναδείξουμε την υπάρχουσα κατάσταση και τα αποτελέσματα αυτής της σύσκεψης σε μία κρίσιμη περίοδο, όπου ασκούνται σκληρές μνημονιακές πολιτικές. Στα 35 έτη λειτουργίας του ΕΣΥ θεσμοθετήθηκαν δεκάδες Μεταρρυθμίσεις στην Πρωτοβάθμια Περίθαλψη χωρίς τελικά να συγκροτηθεί ολοκληρωμένο δίκτυο υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης, στην κατεύθυνση της Διακήρυξης της Άλμα Άτα του ΠΟΥ για τη Στρατηγική Υγείας για όλους, με βάση την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και τη Δημόσια Υγεία σε μια σύγχρονη τεχνολογική και προηγμένη εκδοχή.
Αυτό συνέβη επειδή το ΕΣΥ εξελίχθηκε σε Νοσοκομειοκεντρικό. Το Κράτος που σχεδίαζε και υλοποιούσε τις πολιτικές υγείας, αλλά και επαγγελματίες Υγείας (ιατροί) δεν αποδέχθηκαν ως κορυφαία επιλογή την πρώτη επαφή του ασθενή με το ΕΣΥ, στη διαχείριση της νόσου, τον Οικογενειακό – Γενικό Ιατρό της Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης. Γι’ αυτό και η Πρωτοβάθμια Περίθαλψη αποτέλεσε τον φτωχό συγγενή του Συστήματος, καθότι αναπτύχθηκε αποσπασματικά με τεράστιες ελλείψεις προσωπικού και χαμηλή χρηματοδότηση καθ’ όλα τα έτη λειτουργίας.
Οι Πρωτοβάθμιες Μονάδες παρότι αναπτύχθηκαν χωρίς σχεδιασμό και άναρχα πολλές φορές με πολιτικά, κομματικά κριτήρια προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στους πολίτες. Σώζουν ανθρώπινες ζωές ειδικά οι Πρωτοβάθμιες Μονάδες που είναι αναπτυγμένες σε δυσπρόσιτες περιοχές.
Παρά τις επανειλημμένες επισημάνσεις μας για το λειτουργικό χάος που επικρατεί στα Κέντρα Υγείας, η σημερινή κυβέρνηση συνεχίζει το γκρέμισμα.
Τα Κέντρα Υγείας στενάζουν από τις ελλείψεις υλικών, προσωπικού και οι εναπομείναντες υπάλληλοι, εργάζονται χωρίς να πληρώνονται εφημερίες, νυχτερινά και αργίες.
Η επιχορήγηση στον ΕΟΠΥΥ είναι 525 εκ. ευρώ, όσα και πέρυσι. Υπολείπεται 500 εκ. ευρώ από τα προβλεπόμενα στο συστατικό Νόμο (0,6% του ΑΕΠ). Εξαιτίας αυτού η Πρωτοβάθμια Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη αγοράζεται από τις τσέπες των πολιτών. Ο ΕΟΠΥΥ λειτουργεί ως πλασιέ των ιδιωτικών επιχειρηματικών ομίλων της Υγείας, προσφέροντας υπηρεσίες με μικρή έκπτωση.
Ούτε λόγος για αγορά των αναγκαίων υπηρεσιών οι οποίες θα προσφέρονται δωρεάν στους πολίτες. Τα βιβλιάρια Ασθενείας κατάντησαν κουρελόχαρτα. Παρότι αυξήθηκε 2% η κράτηση για την υγειονομική περίθαλψη. Οι πολίτες πληρώνουν τους Ιδιώτες Ιατρούς συμβεβλημένους ή μη με τον ΕΟΠΥΥ. Επίσης πληρώνουν τα 3/4 της συνταγογραφούμενης φαρμακευτικής περίθαλψης (ποσοστό επί της ασφαλιστικής τιμής, διαφορά με την πραγματική τιμή, πληρωμή εξ ολοκλήρου μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων).
Λειτουργούσαν 390 Μονάδες (πρώην Ιατρεία ΕΟΠΥΥ) και σήμερα λειτουργούν 200. Έκλεισε σχεδόν το 50% των Μονάδων εκ των οποίων οι μισές στην περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Σε 29 Δήμους όλης της χώρας δεν υπάρχουν ειδικευμένοι Ιατροί στο Δημόσιο Σύστημα Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης (Κέντρα Υγείας, Πολυϊατρεία, συμβεβλημένοι Ιατροί με τον ΕΟΠΥΥ), σε 140 Δήμους δεν υπάρχει καρδιολόγος, σε 110 Δήμους δεν υπάρχει γυναικολόγος και 70 Δήμοι έμειναν χωρίς παιδίατρο!
Η κυβέρνηση ξεφορτώνεται την ευθύνη λειτουργίας και μετατρέπει το Σύστημα Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης σε αυτοχρηματοδοτούμενο. Όποιος δήμαρχος ή περιφερειάρχης διαθέτει χρήματα από τα υψηλά ανταποδοτικά τέλη, θα χρηματοδοτεί τη λειτουργία των Μονάδων Υγείας. Οι υπόλοιπες θα κλείσουν. Ουσιαστικά τη λειτουργία τους την αναλαμβάνουν οι πολίτες, που πληρώνουν τα ανταποδοτικά τέλη.
Με το άρθρο 78 του Ν.4368/2016 στις περιοχές που υπάρχουν Κέντρα Υγείας που δεν διαθέτουν προσωπικό για τη λειτουργία των Ασθενοφόρων ή δεν επαρκεί το προσωπικό, τις διακομιδές ασθενών αναλαμβάνει προσωπικό των ΟΤΑ και του Πυροσβεστικού Σώματος.
Έτσι εκλαμβάνει η κυβέρνηση την περιφερειοποίηση του ΕΚΑΒ με επαρκή αριθμό προσλήψεων πληρωμάτων Ασθενοφόρων και ασθενοφόρων. Τις διακομιδές αναλαμβάνει άσχετο προσωπικό. Μάλιστα καλείται το προσωπικό των ΟΤΑ και της Πυροσβεστικής να εκπαιδευτεί για έξι ώρες στο ΕΚΑΒ για να πάρει τη σχετική ειδίκευση (εγκύκλιος ΕΚΑΒ). Με έξι ώρες(!) εκπαίδευσης τους ανατίθενται διακομιδές έκτακτων περιστατικών!
Η κυβέρνηση ρίχνει στάχτη στα μάτια των πολιτών με την προωθούμενη ψευτομεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης. Η κυβέρνηση μετά την Αξιολόγηση και το λουκέτο που θα βάλει στις περισσότερες Μονάδες Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης, θα βαπτίσει τα πρώην Πολυϊατρεία του ΙΚΑ, τα Πολυδύναμα Π.Ι., τα Περιφερειακά Ιατρεία, ως Μονάδες γειτονιάς και τα Κέντρα Υγείας ως Μονάδες Αναφοράς και θα επαίρεται για τη Μεταρρύθμιση.
Στη πραγματικότητα την Πρωτοβάθμια Περίθαλψη θα αναλάβει ο Ιδιωτικός Τομέας και οι πολίτες θα την πληρώνουν από την τσέπη τους. Η κυβέρνηση προωθεί τη 12ωρη λειτουργία των Κέντρων Υγείας εκεί που υπάρχουν γύρω Νοσοκομεία ή άλλες Υγειονομικές Μονάδες και 24ωρη λειτουργία μόνο των Κέντρων Υγείας που δεν υπάρχουν γύρω Νοσοκομεία.
Τα «μεγαλεπήβολα σχέδια» της κυβέρνησης στηρίζονται στον εθελοντισμό των τοπικών κοινωνιών και όχι στην ανάληψη της ευθύνης από το κράτος.
Αίτημά μας είναι άμεσα η κυβέρνηση να επαναφέρει τα Κέντρα Υγείας στα Νοσοκομεία προέλευσης. Να συσταθεί ολοκληρωμένο Δημόσιο Σύστημα Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης με επαρκή στελέχωση και χρηματοδότηση, που θα καλύπτει Δωρεάν με εύκολη πρόσβαση το σύνολο των πολιτών της χώρας.
Τα πολύπλοκα σχέδια εμφανίζονται για να κρύψουν την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να φορτώσει το κόστος της Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης στις τσέπες των πολιτών και να συρρικνώσει τη λειτουργία των υφιστάμενων Μονάδων.
Υπάρχει εικόνα σήψης και διάλυσης στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Η κατάσταση στην πρωτοβάθμια περίθαλψη είναι μη αναστρέψιμη. Σαφέστατα η κυβέρνηση προσπαθεί να ξεφύγει επικοινωνιακά και βαδίζει σε τακτικές μνημονίου. Ενωμένοι, συσπειρωμένοι, να σώσουμε έστω και τώρα την μεγαλύτερη κοινωνική κατάσταση, το Εθνικό Σύστημα Υγείας!».
Ο Μ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ
Σε τοποθέτηση του ο παριστάμενος αναπληρωτής διοικητής της 5ης ΥΠΕ Μιχάλης Βενιζέλος, ανάμεσα στα άλλα, επισήμανε: «Το παρόν σχέδιο κάνει μία μελέτη εφαρμογής της Πρωτοβάθμιας. Δεν φύτρωσε χθες. Η φροντίδα υγείας είναι σύνολο παρεχομένων υπηρεσιών. Δεν κατανοήσαμε το περιεχόμενο της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας», και λίγο αργότερα συνέχισε: «Ήρθα εδώ να σας ακούσω. Η δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα αλλά και το δυσκολότερο. Καλές οι διαμαρτυρίες, αλλά τι κάνουμε στο «διά ταύτα». Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας δεν βαφτίζεται, είναι μια φιλοσοφία και η πρόταση είναι: η ανάπτυξη της πρωτοβάθμιας. Τα θέματα δεν λύνονται διά μαγείας...».
Ακολούθησε κύκλος τοποθετήσεων και παρεμβάσεων από εκπροσώπους φορέων και συλλόγων, όπου έγινε αναφορά στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο χώρος της Υγείας και εκφράστηκε δημόσια η αγωνιστική διάθεση των παρισταμένων.
Τέλος, ευχετήρια μηνύματα για τη σύσκεψη της Ελασσόνας έστειλαν οι βουλευτές Άννα Βαγενά, Χρήστος Κέλλας, Κώστας Μπαργιώτας, και οι αντιπεριφερειάρχες Θεσσαλίας Βασίλης Αναγνωστόπουλος και Θανάσης Παιδής.
