Μια εποικοδομητική τοποθέτηση στην κατάσταση της χώρας μας έρχεται να δώσει απόψε παράσταση η πολιτική κωμωδία «Αχαρνής» του Αριστοφάνη από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και να μετατρέψει το Κηποθέατρο στις 9.30 μ.μ. σε λαϊκή βουλή εκπλήσσοντας τους θεατές με τις αντιστοιχίες που παρουσιάζει η πολιτική κατάσταση της Αθήνας στον έκτο χρόνο του πολέμου με την Σπάρτη με τη σημερινή κατάσταση της χώρας και των πολιτών της μέσα από την σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΚΘΒΕ κ. Σωτήρη Χατζάκη. Ο κ. Χατζάκης επιχειρεί μια τομή στην ελληνική διαχρονία που επιβεβαιώνει την παθογένεια και εμμονή ενός υπερτροφικού εγώ που αντιμάχεται στη συλλογικότητα και σε όποιους θεσμούς νομιμοποιούν ως πρώτιστο επίτευγμα τη συνοχή του κοινωνικού ιστού. Με αφορμή την πολυσυζητημένη παράσταση ο Σωτήρης Χατζάκης μιλά στην «Ε» για τις αντιστοιχίες του τότε με το σήμερα.
Συνέντευξη στην Κανέλα Κοπάνου
* Κύριε Χατζάκη, υπογράφετε την σκηνοθεσία της παράστασης «Αχαρνής» με την οποία περιοδεύει το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος αυτό το καλοκαίρι. Το έργο, όπως σημειώνεται και ο ίδιος είναι δραματικά επίκαιρο. Βρισκόμαστε θεωρείτε και εμείς σε έναν πόλεμο; Και ποιος είναι ο στόχος του;
«Ο πόλεμος είναι σαφής. Είναι ο πόλεμος διεθνών κερδοσκοπικών οίκων εναντίον της Ελλάδας πρωτίστως και εναντίον της Ευρώπης και του ευρώ δευτερευόντως. Η Ελλάδα δηλαδή έχει γίνει ένα πειραματόζωο όπου σε ένα crash test δραματικό, οι κερδοσκοπικοί αυτοί οίκοι επιχειρούν να δουν ποιες από τις απόψεις του μπορούν να γίνουν θεσμός. Επομένως, βιώνουμε καθημερινά έναν πόλεμο στην αγωνία του καθημερινού ανθρώπου. Πιστεύω όμως ότι αυτή η επίθεση μας βρήκε ανέτοιμους καθώς η Ελλάδα ήταν σε μια περίοδο κατά την οποία δεν είχε να αναπτύξει κανένα εθνικό αφήγημα. Και όταν λέω εθνικό αφήγημα εννοώ τα μεγάλα συλλογικά κατορθώματα που πάντα αυτή η χώρα στις κρίσιμες στιγμές επιτυγχάνει. Ήμασταν δηλαδή σε μια πνευματική φτώχεια και χωρίς σκεπή καθώς δεν υπάρχουν πια άνθρωποι όπως ο Γκάτσος ή ο Χατζιδάκις. Μπήκαν λοιπόν στην πόλη εχθροί για να τη λεηλατήσουν εύκολα».
* Ποιοι είναι οι πολεμοχαρείς και ποιοι είναι αυτοί που επιδιώκουν την ειρήνη και κηρύσσουν υπέρ της στα δικά μας χρόνια; Ποια είναι η ερμηνευτική προσέγγιση που δίνετε στον ήρωα Δικαιόπολι; Είναι ένας απλός αγρότης που επιθυμεί την ειρήνη ή ένα κωμικό πρόσωπο που επιδεικνύει έναν ακραίο ατομισμό «καταφεύγοντας» στην ιδιωτική συνθήκη ειρήνης;
«Οι κερδοσκόποι ασφαλώς είναι οι πολεμοχαρείς σήμερα. Ο Δικαιόπολις είναι ένα διπλό πρόσωπο. Στο πρώτο μέρος του έργου είναι ένα απελπισμένος άνθρωπος, ένας από εμάς, ο οποίος απογοητεύεται από την έκπτωση και την ανεπάρκεια των θεσμών, την παρακμή, τη διαπλοκή, τη σχέση της πολιτικής με τα επιχειρηματικά συμφέροντα, βλέπει ότι η πόλη καταρρέει και εξεγείρεται έχοντας το δικαίωμα του απελπισμένου. Επιχειρεί ένα εγχείρημα ατομικής ειρήνης με τον εχθρό, φανταστείτε σήμερα έναν άνθρωπο ο οποίος πηγαίνει στα κατεχόμενα και ανοίγει μαγαζί. Οπότε κατά τη διάρκεια αυτού του ατομικού εγχειρήματος συγκρούεται με τους Αχαρνιώτες, οι οποίοι είχαν ιστορικές ευθύνες να είναι υπέρ του πολέμου γιατί οι Σπαρτιάτες είχαν στρατοπεδεύσει και είχαν κάψει τα πάντα στην Αθήνα, επέρχεται τότε σφοδρή σύγκρουση και ο Δικαιόπολις με θάρρος, θράσος και με τη βοήθεια της μεταμφίεσής του στη γοητευτική περσόνα του μεγάλου αρνητικού της εποχής του Ευριπίδη τους πείθει. Από εκεί και πέρα όμως έχουμε την αλλαγή του και από γεωργός γίνεται μεταπράτης αγροτικών προϊόντων και μαρξιστικά αλλάζει οικονομική βάση και εμπορεύεται τα γεωργικά προϊόντα. Γίνεται επομένως ένας άλλος άνθρωπος ο οποίος έχει σκοτεινά σημεία και από εκεί και πέρα μετατρέπεται σε έναν καινούριο ηγεμόνα ενώ ο χορός είναι πια οι οπαδοί ενός καινούριου οπαδού.
* Ο Δικαιόπολις λοιπόν είναι ένας άνθρωπος που αλλάζει πρόσωπα μέσα στην ίδια κατάσταση;
«Ναι, στην ίδια. Ο Αριστοφάνης είναι ο πατριάρχης του ρεύματος της ουτοπικής πολιτειολογίας. Είναι ο πρώτος που ιδρύει την ουτοπία με τα μεγάλα του έργα. Ο Αριστοφάνης σχολιάζει πάντα τη διαδρομή του ήρωα και αυτό το έχουμε δει και εμείς σε όλους τους... ισμούς, δηλαδή καπιταλισμός, κομμουνισμός, χριστιανισμός. Όλα αυτά ήταν ιδέες που εγκλωβίστηκαν στο σύστημα που οι ίδιες καταστάσεις δημιούργησαν και μαράθηκαν. Ο Αριστοφάνης δείχνει πως όταν μια ιδέα γίνεται σύστημα ιδεών αποτυγχάνει και πεθαίνει εγκλωβίζοντας και την αρχική σύλληψή της. Βλέπετε, ο υπαρκτός σοσιαλισμός κατέληξε σε μια γραφειοκρατική στρέβλωση και σε ένα καταπιεστικό σύστημα λόγου χάρη. Το έργο του Αριστοφάνη είναι μια ιστορία πικρή που όμως έχει μια επιφάνεια σπαρταριστή».
* Πόσο μπορεί να εκπλήσσει τον θεατή η αντιστοιχία του τότε με το σήμερα σε ό,τι αφορά στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική κρίση, στην αμφισβήτηση των θεσμών; H ανύπαρκτη Εκκλησία του Δήμου αντιστοιχεί θα λέγατε με την ελληνική Βουλή σήμερα;
«Ναι, τον εκπλήσσει τον θεατή η αντιστοιχία και το θέατρο γίνεται μια λαϊκή βουλή. Από την άλλη είναι επικίνδυνη η εύκολη κριτική του κοινοβουλίου σήμερα γιατί αυτό μπορεί να αναδείξει άλλες προσδοκίες σε κύκλους που μπορεί να είναι πιο επικίνδυνοι από τους σημερινούς βουλευτές. Το έργο ξεκινά με κάποιους πρέσβεις που παίρνουν τα χρήματα του ελληνικού δημοσίου, ζουν πλουσιοπάροχα στο εξωτερικό σε διεθνείς συσκέψεις και διαβούλια. Σήμερα, πόσοι Έλληνες εργάζονται στην ΕΟΚ, πόσα χρήματα παίρνουν, σε ποια ξενοδοχεία μένουν; Αυτό επίσης, δεν είναι άσχετο με τις επιθέσεις που δέχεται η παράσταση στην πολιτική αρθρογραφία από ανθρώπους που κατόπιν διαπιστώνουμε ότι έχουν άμεση ή έμμεση σχέση σε δημόσια έργα ή κατασκευές στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως καθηγητές πανεπιστημίων. Το λέω με λύπη αυτό και συμβαίνει για τον εξής απλούστατο λόγο: στο πρόσωπο των πρέσβεων στο έργο ή στο πρόσωπο των αντιπροσωπειών του εξωτερικού αναγνωρίζουν τον εαυτό τους και ενοχοποιούνται μόνοι τους και αισθάνονται υποχρεωμένοι να προστατέψουν τον εαυτό τους από την οργή του η οποία αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι φοβερή.
* Λαμβάνουν δηλαδή κάποιοι την πολιτική κωμωδία του ΚΘΒΕ ως επίθεση στην κυβέρνηση;
«Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν δει την παράσταση, την κρίνουν, σχολιάζουν τον ακτιβισμό της και την τοποθέτησή της στα πολιτικά θέματα νομίζοντας ότι η παράσταση επιτίθεται στην κυβέρνηση και αυτό είναι το μεγάλο λάθος. Η παράσταση δεν επιτίθεται στην κυβέρνηση αλλά σχολιάζει με έναν σατιρικό, πικρό και κωμικό τρόπο την ανεπάρκεια του πολιτικού προσωπικού που μας οδήγησε ως εδώ, πολιτικού προσωπικού από όλες τις παρατάξεις και ο κόσμος πληρώνει τα σπασμένα. Φοβάμαι, ότι στην ελληνική διαχρονία υπάρχει μια παθογένεια η οποία κάθε φορά αναφύεται όταν το έθνος βρίσκεται σε καμπή και το έθνος βρίσκεται σε καμπή όταν χάνει την εσωτερικότητά του, την ενδοχώρα του. Όταν ζει δηλαδή με μια υλιστική εξωστρέφεια και σε κανόνες δίπολου παραγωγής και κατανάλωσης, υποτέλεια στην παραγωγική μανία, υποδούλωση στην καταναλωτική μανία και όταν χάνει τις πνευματικές αξίες, όταν μένει δηλαδή ένα νεκρό γράμμα που εύκολα είναι εκμεταλλεύσιμο».
Συντελεστές
Μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης
Σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης
Σκηνικά: Γιώργος Πάτσας
Κοστούμια: Έρση Δρίνη
Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης
Χορογραφία: Φωκάς Ευαγγελινός
Ενορχήστρωση και Μουσική Διδασκαλία: Άρης Βλάχος
Φωνητική προετοιμασία: Νίκος Βουδούρης
Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριάντζελα Γκίντη
Βοηθός χορογράφου: Τατιάνα Μύρκου
Οργάνωση παραγωγής: Ροδή Στεφανίδου
Παίζουν με σειρά εμφάνισης
Σταμάτης Κραουνάκης (Δικαιόπολις), Ιορδάνης Αϊβάζογλου (Κήρυκας), Δημήτρης Κοντός (Αμφίθεος), Γιάννης Χαρίσης (Πρέσβης Α), Χρήστος Νίνης (Πρέσβης Β’, Θηβαίος), Νίκος Μαγδαληνός (Πρέσβης Γ’, Ξανθίας), Κωνσταντίνος Χατζησάββας (Αρτάβας, Υπηρέτης Ευριπίδη), Νίκος Τουρνάκης (Θέωρος), Γιάννης Σιαμσιάρης ( Ευριπίδης), Γρηγόρης Βαλτινός (Λάμαχος), Πάολα Μυλωνά (Θεραπαινίδα Λάμαχου, Μούσα,) Τατιάνα Μύρκου (Θεραπαινίδα Λάμαχου, Μούσα, Ειρήνη), Εύα Σωφρονίδου (Θεραπαινίδα Λάμαχου, Κορίτσι Μεγαρίτη), Κώστας Βουτσάς (Μεγαρίτης), Παρθένα Χοροζίδου (Κορίτσι Μεγαρίτη), Αλέξανδρος Τσακίρης (Συκοφάντης, Γεωργός, Β’ Κήρυκας), Γιάννης Καραούλης (Νίκαρχος), Πολυξένη Σπυροπούλου (Άγγελος Λάμαχου, Κουμπάρα), Θεοδώρα Βουτσά (Παράνυμφος), Χρίστος Νταρακτσής (Παιδί), Νίκος Καπέλιος (Άγγελος-Νοσοκόμα Λάμαχου).
Χορός (με αλφαβητική σειρά)
Ιορδάνης Αϊβάζογλου, Θεοδώρα Βουτσά, Νίκος Καπέλιος, Θανάσης Καραθανάσης, Γιάννης Καραούλης, Δημήτρης Κοντός, Νίκος Μαγδαληνός, Χρήστος Μουστάκας, Πάολα Μυλωνά, Τατιάνα Μύρκου, Χρήστος Νίνης, Χρίστος Νταρακτσής, Νίκος Ορτετζάτος, Βασίλης Παπαγεωργίου, Γιάννης Σιαμσιάρης, Μιχάλης Σιώνας, Πολυξένη Σπυροπούλου, Εύα Σωφρονίδου, Νίκος Τουρνάκης, Αλέξανδρος Τσακίρης, Γιάννης Χαρίσης, Κωνσταντίνος Χατζησάββας, Παρθένα Χοροζίδου.
Τραγουδιστής: Χρήστος Μουστάκας. Παίζουν επί σκηνής οι μουσικοί: Άρης Βλάχος, Σοφία Κακουλίδου, Άννα Λάκη, Νίκος Μπαχαρίδης, Νίκος Χατζόπουλος. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό εισιτήριο 20 ευρώ, φοιτητικό -μαθητικό εισιτήριο 15 ευρώ. Ισχύουν εισιτήρια Ο.Γ.Α. Προπώληση λίγες ώρες πριν την παράσταση στο Κηποθέατρο.
ΛΕΖΑΝΤΑ ΓΙΑ ΦΩΤΟ 1
«Φοβάμαι, ότι στην ελληνική διαχρονία υπάρχει μια παθογένεια η οποία κάθε φορά αναφύεται όταν το έθνος βρίσκεται σε καμπή και το έθνος βρίσκεται σε καμπή όταν χάνει την εσωτερικότητά του, την ενδοχώρα του. Όταν ζει δηλαδή με μια υλιστική εξωστρέφεια και σε κανόνες δίπολου παραγωγής και κατανάλωσης» σημειώνει ο κ. Χατζάκης
ΛΕΖΑΝΤΑ ΦΩΤΟ 2
Ο κ. Σταμάτης Κραουνάκης, ο κ. Σωτήρης Χατζάκης και ο κ. Βασίλης Κόκκαλης πρόεδρος της ΔΕΤΠΟΛ από τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου για την αποψινή παράσταση. Με ιδιαίτερη χαρά θα παίξει για πρώτη φορά δήλωσε ο κ. Κραουνάκης μπροστά στο κοινό στο Κηποθέατρο απόψε νιώθοντας οικειότητα και αγάπη για τον κόσμο καθώς πολλοί είναι οι Λαρισαίοι με τους οποίους διατηρεί φιλικές σχέσεις εδώ και χρόνια. Δεν παρέλειψε επίσης να επισημάνει τη σπουδαιότητα του Θεσσαλικού Θεάτρου στην πόλη και την δημιουργικότητα του Κώστα Τσιάνου.
