«Μακάρι να είσαι μισή ώρα στον Παράδεισο πριν ο Διάβολος καταλάβει ότι πέθανες» (Ιρλανδική πρόποση). Η απογοητευτική διάψευση στην αντί(παρα)θεση αξιών με κοινωνικοπολιτικές ή/και ψυχολογικές περιστάσεις, ως σταθερά οπτικής της πολύπτυχης φιλμογραφίας («Ο Λόφος», «Σέρπικο», «Δίκτυο», «Έκβους») του πολύπειρου Σίντνεϊ Λουμέτ (Όσκαρ κινηματογραφικής προσφοράς), συνυφαίνει μυθοπλαστικά την εκρηκτική «Σκυλίσια Μέρα» και την «Οικογενειακή Υπόθεση» με τη σύγκρουση δικαίου και δικαιοσύνης («Δώδεκα Ένορκοι», «Η Ετυμηγορία») και εσωτερικές διαδρομές (από «Ταξίδι Μεγάλης Μέρας Μέσα στη Νύχτα» και τον συνταρακτικό «Ενεχυροδανειστή») στο «Πριν ο διάβολος καταλάβει ότι πέθανες» (κυκλοφορεί σε DVD). Ο εθισμένος μεσίτης Άντι, αυτοδιωγμένος άγγελος–κυνηγός ψευδεπίγραφων υποκατάστατων του παραδείσου του Αμερικανικού Ονείρου στη Νέα Υόρκη, ληστεύοντας με τον ευάλωτο αδερφό του Χανκ το κοσμηματοπωλείο των γονιών τους, τον προ(σ)καλεί στην κόλαση με το αμάρτημα της μη-ύπαρξης ενάντια στη ρίζα του.
Με στέρεη βάση το σενάριο του Κέλι Μάστερσον και τη σύμπνοια ηθοποιών και συνεργατών –καίριες η παλμογραφική μουσική (Κάρτερ Μπάργουελ) και η στυφή φωτογραφική παλέτα (Ρον Φορτουνάτο)-, ο Λουμέτ συνθέτει μία τραγωδία ημιτονίων σε καθαρό κινηματογράφο. Έξοχος Χανκ ο Ίθαν Χοκ (υποψήφιος για Όσκαρ β΄ ρόλου στη «Μέρα Εκπαίδευσης» και για προσαρμογή σεναρίου στο «Πριν το Ηλιοβασίλεμα»), όπως και η Μαρίζα Τομέι (Όσκαρ β΄ ρόλου στο «Ξαδερφάκι μου ο Βίνι») ως η ανεύθυνη γυναίκα του Άντι, ενώ ο τιτάνιος πατέρας-Άλμπερτ Φίνεϊ (υποψήφιος για Όσκαρ ως –πρώτος κινηματογραφικός- Ηρακλής Πουαρό στο «Έγκλημα στο Όριεν Εξπρές» του Λουμέτ, «Big Fish») και ο Άντι-Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν (Όσκαρ α΄ ρόλου ως «Τρούμαν Καπότε», «Αμφιβολία») απογειώνουν καθηλωτικά το αριστούργημα του μεγάλου Σίντνεϊ Λουμέτ.
Μιχάλης Δ. Ταμπούκας
Ηθοποιός
