Ένα πρωτότυπο, ως προς το θέμα του βιβλίο, που αφορά στην ιστορία της Λάρισας και την καθημερινότητά της, μέσα όμως από το νεκροταφείο της, εξέδωσε ο Λαρισαίος ερευνητής, που ζει στη Θεσσαλονίκη κ. Αλέξανδρος Χ. Γρηγορίου. Το βιβλίο, με τίτλο «Το Α΄ Δημοτικό Νεκροταφείο της Λάρισας, 1899- 1993», το οποίο θα παρουσιαστεί στη Λάρισα, εντός της άνοιξης και αποτελεί «έκδοση εκτός εμπορίου».
Όπως σημειώνει στην εισαγωγή του βιβλίου, ο εκδότης του «Θεσσαλικού Ημερολογίου» κ. Κώστας Σπανός, «Τα νεκροταφεία των νεότερων χρόνων, μολονότι προσφέρουν και αυτά πολλά στη μελέτη της καθημερινής ζωής και στην προσωπογραφία της πόλης ή του χωριού, δεν έχουν γίνει αντικείμενο συστηματικής μελέτης. Το κενό αυτό, για την πόλη μας, έρχεται να αναπληρώσει η μελέτη του Αλεξάνδρου Χ. Γρηγορίου.
Αφορμή για την εκπόνηση της μελέτης αυτής υπήρξε η διαπίστωση του συγγραφέα ότι το παλαιό νεκροταφείο της Λάρισας, με τους οικογενειακούς τάφους, έχει να προσφέρει αξιόλογες ψηφίδες στη σύγχρονη ιστορία της πόλης μας.
Για την ολοκλήρωση του πονήματός του, ο συγγραφέας αναδίφησε, για μεγάλο χρονικό διάστημα, στις σελίδες των εφημερίδων, κυρίως της Λάρισας, της περιόδου 1881-1940, καθώς και στα πρακτικά του Δημοτικού Συμβουλίου (1881-1975) και εντόπισε σημαντικές πληροφορίες, σχετικές με τα νεκροταφεία της πόλης. Μας πληροφορεί, λοιπόν, ότι στις τελευταίες δεκαετίες της επαχθούς οθωμανικής κατοχής υπήρχαν στις συνοικίες της Λάρισας επτά συνολικά νεκροταφεία. Τα νεκροταφεία αυτά καταργήθηκαν, σταδιακά στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, με τελευταίο της Αγίας Μαρίνας, το οποίο καταργήθηκε το 1946...».
Στο εισαγωγικό του σημείωμα, ο συγγραφέας κ. Αλεξ. Γρηγορίου, σημειώνει: «...Μετά την απελευθέρωση και την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος (1881), η Λάρισα άρχισε να αναδεικνύεται σε σημαντικό οικονομικό κέντρο της εποχής, κυρίως λόγω της θέσης της στον γεωγραφικό χάρτη της χώρας. Ως εκ τούτου, προσήλκυσε το ενδιαφέρον εμπόρων, επιχειρηματιών και επιστημόνων από την παλαιά Ελλάδα και την τουρκοκρατούμενη ακόμα Μακεδονία, οι οποίοι τη φαντάστηκαν ως το «Ελντοράντο» της εποχής…
Στο παράρτημα της μελέτης καταγράφεται το ιστορικό της ίδρυσης του Στρατιωτικού Νεκροταφείου της Λάρισας και αναφέρονται τα ταφικά μνημεία που υπάρχουν σ’ αυτό...
Στη γενέθλια πόλη μου, σε μία σχετικά μικρή έκταση γης, «αναπαύονται» προσφιλή πρόσωπα τα οποία υπήρξαν μέντορες, πρότυπα και προστάτες στη ζωή μου, οι ψυχές των οποίων «τριγυρνούν» ανάμεσά μας για να μας υπενθυμίζουν ότι «αριθμός ημερών ανθρώπου πολλά έτη εκατόν, ως σταγών ύδατος από θαλάσσης και ψήφος άμμου, ούτως ολίγα έτη εν ημέρα αιώνος» (Σοφ. Σειράχ, ιη΄, 8-10). Σ’ αυτούς είναι αφιερωμένη αυτή η μελέτη. Σ’ αυτούς, αλλά και σε έναν ευπατρίδη, του οποίου ο πρόσφατος θάνατος με συγκλόνισε. Στον συνιδρυτή και πρόεδρο του Ελληνικού Ιστορικού και Λαογραφικού Αρχείου (ΕΛΙΑ), σε έναν παθιασμένο ερευνητή και συλλέκτη, σε έναν ενάρετο οικογενειάρχη, σε έναν υπέροχο άνθρωπο: τον Μάνο Χαριτάτο (1944-2012)».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Αλέξανδρος Χ. Γρηγορίου είναι οικονομολόγος, ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1959 και κατοικεί μόνιμα στη Θεσσαλονίκη. Διπλωματούχος Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aix-en-Provence της Γαλλίας (1981) και πτυχιούχος του τμήματος Τουριστικών Επιχειρήσεων της Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης (1984), εργάστηκε επί 28 χρόνια σε πολυτελή ξενοδοχεία της Γαλλίας και της Ελλάδος, ενώ διετέλεσε καθηγητής στις σχολές μετεκπαίδευσης και κατάρτισης του Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) και του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ). Ομιλεί αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά. Ασχολείται με την νεότερη ιστορία της Θεσσαλονίκης, της Λάρισας και του Αγίου Όρους, ενώ ερευνά ποικίλες πτυχές του περιηγητικού φαινομένου στον ελλαδικό χώρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενασχόλησή του με την έρευνα και την τεκμηρίωση της ιστορίας των ελληνικών σιδηροδρόμων. Είναι μέλος της Ελληνικής Ιστορικής Εταιρείας, του Ομίλου Φίλων Θεσσαλικής Ιστορίας και πολλών σιδηροδρομικών συλλόγων της Ελλάδος και του εξωτερικού».
