Αναβιώνουν οι «Φωτιές» στη Λάρισα

* ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΓΑΪΤΑΝΑΚΙ-ΟΙ ΦΕΤΙΝΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΡΙΗΜΕΡΟΥ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΙΩΝ

Οι «Φωτιές» και το «γαϊτανάκι» θα αναβιώσουν στις φετινές Απόκριες στη Λάρισα, με το πρόγραμμα του τριημέρου να έχει έντονο χρώμα και άρωμα παράδοσης αλλά και… Λάρισας.

Η Αντιδημαρχία Πολιτισμού του Δήμου Λαρισαίων με τις φετινές εκδηλώσεις θα επιχειρήσει να εγκαθιδρύσει μια νέα αντίληψη του εορτασμού της Αποκριάς στη Λάρισα και στα πρότυπα παλιότερων λαϊκών εθίμων, με τις «Φωτιές» να είναι η κορυφαία από τις εκδηλώσεις που προκρίνουν την κινητικότητα, αλλά και τη «ροή» του κόσμου μέσα στην πόλη. Μάλιστα στις εκδηλώσεις συμμετέχουν πολλοί σύλλογοι της πόλης και πολλά σχήματα του Δημοτικού Ωδείου της Λάρισας σε μια… λαρισαϊκή συνομιλία με τη λαϊκή παράδοση.
Την Παρασκευή 15 Μαρτίου το μεσημέρι στην Αυλή του Μύλου μουσικά σχήματα του ΔΩΛ μαζί με τους συλλόγους θα παρουσιάσουν αποκριάτικα έθιμα του τελευταίου τριημέρου της Αποκριάς. Το απόγευμα «μπουλούκι» καρναβαλιστών ξεκινώντας από τον Μύλο θα διασχίσει το εμπορικό κέντρο συνοδεία παραδοσιακών οργάνων, δημιουργώντας μια μοναδική ατμόσφαιρα στα πρότυπα παλιότερων λαϊκών εθίμων, συμβάλλοντας στη νέα αντίληψη του εορτασμού της Αποκριάς στη Λάρισα.
Το Σάββατο της Τρανής Αποκριάς (16 Μαρτίου), στην Κεντρική πλατεία καρναβαλιστές θα αναβιώσουν το «γαϊτανάκι» υπό τους ήχους παραδοσιακών τραγουδιών. Επίσης, θα πραγματοποιηθούν δράσεις για παιδιά. Το βράδυ, τη σκυτάλη παίρνουν οι «φωτιές», έθιμο το οποίο θα αναβιώσει τόσο στο κέντρο της πόλης όσο και σε συνοικίες με τη συμμετοχή χορευτικών συλλόγων.
Παράλληλα και καθ’ όλη τη διάρκεια της Αποκριάς, θα πραγματοποιηθούν δράσεις και δρώμενα στα Μουσεία της πόλης, όπως θεματικές εκθέσεις, εργαστήρια για παιδιά κ.ά.
Υπενθυμίζεται ότι την Τσικνοπέμπτη οι Λαρισαίοι θα διασκεδάσουν με τον Γιάννη Ζουγανέλη.
ΦΩΤΙΕΣ ΚΑΙ ΓΑΪΤΑΝΑΚΙ
Όπως αναφέρει η επιστημονική υπεύθυνη του Λαογραφικού Μουσείου Λάρισας κ. Φανή Καλοκαιρινού σχετικά με το έθιμο της φωτιάς και για το «γαϊτανάκι»: «Κεντρικό στοιχείο της Αποκριάς σε όλη τη χώρα είναι οι φωτιές, οι οποίες συμβολίζουν τον εξαγνισμό, τη λατρεία της φύσης που ανανεώνεται και ξαναγεννιέται, σηματοδοτώντας το καλωσόρισμα της άνοιξης και την έναρξη της καρποφορίας της Γης. Οι «Μπουμπούνες» στο Συκούριο και στους Γόννους, οι «Μπαρμπαργιές» στον Τύρναβο, οι «Μπαρμπαρούτες» στον Δρυμό Ελασσόνας, ο Φανός στο Λιβάδι Ολύμπου, ο «Νταμπρές» στη Δολίχη, τα Σουρούκια στη Ραψάνη, είναι κάποιες ονομασίες για τις μεγάλες φωτιές που ανάβουν την Κυριακή της Αποκριάς στον νομό Λάρισας. Γύρω τους στήνεται γλέντι με άφθονο κρασί και χορό και με τα απαραίτητα σκωπτικά τραγούδια που διακωμωδούν και ανατρέπουν την υπάρχουσα τάξη, καθώς αυτές τις μέρες τα πάντα επιτρέπονται. Την Κυριακή την Τυρινή καίνε τελετουργικά ένα ομοίωμα ανθρώπου, τον βασιλιά Καρνάβαλο, καίγοντας μαζί του συμβολικά όλα τα κακά και δυσάρεστα.
Ένα από τα αποκριάτικα έθιμα που διατηρούνται αυτούσια ως τις ημέρες μας, είναι το γαϊτανάκι. Χρώματα, κέφι και χωρατά, πλέκονται μαζί με πολύχρωμες κορδέλες σε έναν χορό αγάπης και συμφιλίωσης με ιδιαίτερους συμβολισμούς».
Θανάσης Αραμπατζής