δάχτυλα. …Επιπλέον οι διαδικασίες δεν φημίζονται για τη διαφάνειά τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει γκρίνια στον κινηματογραφικό χώρο» τονίζει σήμερα στην «Ε» η Λαρισαία βραβευμένη σκηνοθέτης Βίβιαν Παπαγεωργίου.
Η κ. Παπαγεωργίου στη συνέντευξή της αναφέρεται στις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι σκηνοθέτες στην Ελλάδα, τα νέα της σχέδια που είναι ένα ντοκιμαντέρ στο οποίο ακολουθεί τη ζωή ψαράδων που δρουν γύρω από το Δέλτα του Πηνειού, τα βραβεία που έχει κερδίσει και πόσο σημαντικό είναι για έναν νέο σκηνοθέτη να βραβεύεται για τη δουλειά του, αλλά και για τα ντοκιμαντέρ που είναι «ένας κόσμος που αξίζει να ανακαλύψει κανείς». Μιλώντας δε για τη νέα της δουλειά, το ντοκιμαντέρ για τους ψαράδες του Δέλτα του Πηνειού θα σημειώσει ότι «με το ντοκιμαντέρ για το Δέλτα-με το οποίο ασχολούμαι τα τρία τελευταία χρόνια- βυθίστηκα σε έναν κόσμο που γνώριζα μόνο απ’ έξω. Ποια είναι η ζωή των ψαράδων και οι δυσκολίες τους; Μέσα από αυτή την ταινία, τους αγάπησα και ανακάλυψα έναν τρόπο ζωής που με έχει μαγέψει».
*Δύσκολη δουλειά να είσαι σκηνοθέτης στην Ελλάδα. Ποια είναι η δυσκολότερη πρόκληση που έχετε αντιμετωπίσει;
-H δουλειά του σκηνοθέτη είναι δύσκολη γιατί διαχειρίζεται μια ομάδα ανθρώπων που δουλεύουν για το όραμά του, άρα πρέπει να τους το μεταδώσει και να τους εμπνεύσει. Είχα την τύχη να συνεργαστώ με εκπληκτικούς ανθρώπους, που ήταν εξαιρετικοί επαγγελματίες και με τους περισσότερους γίναμε φίλοι. Προβλήματα συνεργασίας είχα σε ελάχιστες περιπτώσεις, ευτυχώς γιατί είναι τρομερά ψυχοφθόρο. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η υπο-χρηματοδότηση, καθώς ως ομαδική δουλειά προϋποθέτει προϋπολογισμό που θα καλύψει αμοιβές συνεργατών και άλλα έξοδα. Αυτό συνεπάγεται δυστυχώς εκπτώσεις και συμβιβασμούς από τη μεριά του σκηνοθέτη.
*Πόσο βοηθάει η ελληνική Πολιτεία τους νέους δημιουργούς;
-Δυστυχώς η ελληνική πολιτεία είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Δεν υπάρχει εθνικό σχέδιο κινηματογραφίας που να εφαρμόζεται ανεξάρτητα από την εκάστοτε κυβέρνηση. Οι δύο βασικοί χρηματοδότες του ελληνικού κινηματογράφου, το ΕΚΚ και η ΕΡΤ, εγκρίνουν χρηματοδοτήσεις μετρημένες στα δάχτυλα. Όταν για παράδειγμα στις τελευταίες ανακοινώσεις για χρηματοδοτήσεις μικρού μήκους από το ΕΚΚ, υπήρχαν 80 προτάσεις και εγκρίθηκαν 8, δεν χρειάζεται να σχολιαστεί περαιτέρω… Επιπλέον οι διαδικασίες δεν φημίζονται για τη διαφάνειά τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει γκρίνια στον κινηματογραφικό χώρο. Επίσης, τα ιδιωτικά κανάλια επιμένουν να μην εφαρμόζουν τον νόμο του 1,5 % για τη χρηματοδότηση ταινιών. Αυτό σημαίνει ότι όσοι πεισματικά επιμένουμε να κάνουμε ταινίες, βασιζόμαστε «στην καλοσύνη των ξένων» ή στους φίλους μας… Όταν όμως αυτοί είναι επαγγελματίες στον χώρο, σημαίνει ότι ζουν από αυτή τη δουλειά. Πρέπει κάποτε να καταλάβουμε ότι ο κινηματογράφος δεν είναι χόμπι και όλοι πληρώνουν λογαριασμούς και εφορία στο τέλος του μήνα… Εγώ έχω την τύχη να βιοπορίζομαι από άλλη δουλειά, αλλά από την άλλη, ό,τι βγάζω το βάζω στις ταινίες μου.
*Μιλήστε μας για τα νέα σας project, τι έχετε στα σκαριά;
-Τα τελευταία χρόνια νιώθω πως είμαι γεμάτη ιδέες και ενέργεια για δημιουργία, και σκέφτομαι πως δεν μπορεί, κάποτε θα τελειώσει αυτό, αλλά μετά έχω μια καινούργια ιδέα και πάλι απ’ την αρχή… Αυτή τη στιγμή τρέχω παράλληλα διάφορα σχέδια. Υπάρχει μια ιδέα για μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ από το 2017,που έχει κάπως «δύσκολη» θεματική γι’ αυτό συνεχίζω να το δουλεύω.
Είχα την ευτυχία πρόσφατα, να επιλεγεί για το work shop σεναρίου στο καταξιωμένο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Ζάγκρεμπ όπου επιλέχθηκαν μόλις 8 σχέδια ταινιών. Αυτό μου έδωσε την ευκαιρία να το επεξεργαστώ παραπάνω και το κουράγιο να συνεχίσω εφόσον είδα πως υπάρχει διεθνές ενδιαφέρον για την ιστορία μου. Το μεγαλύτερο βάρος το έχω ρίξει για την ώρα, σε άλλο ντοκιμαντέρ στο οποίο ακολουθώ τη ζωή κάποιων ψαράδων που δρουν γύρω από το Δέλτα του Πηνειού. Για την ταινία αυτή, προσπαθήσαμε για χρηματοδότηση από ΕΚΚ και ΕΡΤ, δυστυχώς χωρίς επιτυχία, γεγονός αποκαρδιωτικό και απογοητευτικό, αλλά με βάση προηγούμενη εμπειρία δεν μου προκάλεσε έκπληξη… Ευτυχώς -κυρίως για τους ανθρώπους που θα δουλέψουν στο post production-έδειξαν ενδιαφέρον κάποιοι χορηγοί καθώς και τοπικοί παράγοντες και έτσι θα μπορέσουν οι συντελεστές να πάρουν μια έστω συμβολική αμοιβή. Έχουμε για την ώρα, την υπόσχεση για ενίσχυση, της Περιφέρειας Θεσσαλίας από τον περιφερειάρχη κ. Αγοραστό και από τον αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού-Πολιτισμού κ. Μπουτίνα, των Δήμων Τεμπών και Αγιάς και των δημάρχων κ. Μανώλη και κ. Γκουντάρα αντίστοιχα. Ελπίζω να πάνε όλα καλά με αυτές τις δεσμεύσεις για να προχωρήσουμε γιατί μέχρι τώρα η ταινία προχωράει μόνο με προσωπική δουλειά και αυτοχρηματοδότηση.
*Έχετε κερδίσει πολλά βραβεία σε πολλά φεστιβάλ, σας βοήθησαν αυτές οι βραβεύσεις;
-Για να βγει η δουλειά σου εκτός συνόρων, δεν αρκεί αυτό που λέμε ταλέντο… Χρειάζεται πάρα πολλή δουλειά και τύχη. Έξω υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός. Είχα την ευτυχία οι ταινίες μου να παρουσιαστούν σε φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο, να βραβευτούν, να ταξιδέψω μαζί τους και να γεμίσω εικόνες και εμπειρίες. Μια βράβευση σίγουρα βοηθάει γιατί γίνεσαι γνωστός, και κυρίως σου δίνει το κουράγιο να συνεχίσεις παρ’ όλα τα εμπόδια. Οι καλλιτέχνες είναι ανασφαλή πλάσματα και μια βράβευση είναι μια ένεση αυτοπεποίθησης. Σε επίπεδο πρακτικό όμως, τα φεστιβάλ και οι βραβεύσεις δεν βοήθησαν ιδιαίτερα εφόσον δεν μπορώ να τα εξαργυρώσω με χρηματοδότηση για επόμενη ταινία. Πόση βοήθεια να ζητήσεις από τους φίλους σου;
*Το ντοκιμαντέρ είναι ίσως ένα κινηματογραφικό είδος που δεν έχει κερδίσει το μερίδιο που του αρμόζει, γιατί συμβαίνει αυτό πιστεύετε; Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό;
-Οι περισσότεροι, ακόμη και άνθρωποι της νέας γενιάς, ντοκιμαντέρ θεωρούν πως είναι ταινίες με ζώα ή ιστορικά γεγονότα. Φυσικά ντοκιμαντέρ δεν είναι μόνο αυτό και δυστυχώς σημαίνει ότι δεν υπάρχει κινηματογραφική παιδεία κι από κει κυρίως ξεκινάνε όλα. Για να αλλάξει αυτό παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες.
Πρώτα και κύρια βέβαια πρέπει να αλλάξει η στάση της πολιτείας. Τα φεστιβάλ βοηθάνε γιατί προβάλλονται σε ευρύ κοινό, ταινίες που δύσκολα θα βρίσκανε διανομή στις κινηματογραφικές αίθουσες. Η τηλεόραση επίσης, θα έπρεπε να προβάλλει περισσότερες ταινίες αυτού του είδους. Εγώ αν και αγαπώ τη μυθοπλασία, μπαίνοντας στο ντοκιμαντέρ ανακάλυψα έναν καινούργιο θαυμαστό κόσμο. Με το προηγούμενο ντοκιμαντέρ μου «Με Ανοιχτά Φτερά», για μια ομάδα χορευτών με αναπηρία, είδα τον κόσμο μέσα από τα μάτια τους και ελπίζω να κατάφερα να το μεταδώσω αυτό στο κοινό. Τώρα, με το ντοκιμαντέρ για το Δέλτα-με το οποίο ασχολούμαι τα τρία τελευταία χρόνια- βυθίστηκα σε έναν κόσμο που γνώριζα μόνο απ’ έξω. Τι είναι αυτή η υπέροχη τροφή, το ψάρι, που μπαίνει στο πιάτο μας; Ποια είναι η ζωή των ψαράδων και οι δυσκολίες τους;
Μέσα από αυτή την ταινία, τους αγάπησα και ανακάλυψα έναν τρόπο ζωής που με έχει μαγέψει. Αυτά τα συναισθήματα ελπίζω να μεταδώσω. Είναι πραγματικά ένα είδος που αξίζει να ανακαλύψει το ευρύ κοινό γιατί προσφέρει την θέαση ενός κόσμου που ίσως είναι δίπλα σου και δεν γνωρίζεις την ύπαρξή του.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ
Βίβιαν Παπαγεωργίου: Διδάκτωρ ΕΚΠΑ (ΕΜΜΕ, Κινηματογραφικές Σπουδές) και κάτοχος Μεταπτυχιακού (Nouvelle Sorbonne ParisIII) τομέας Κινηματογράφος και Οπτικοακουστικά Μέσα. Πτυχιούχος Αγγλικής Φιλολογίας (Αριστοτέλειο), Σκηνοθεσίας (Σχολή Σταυράκου) και Διακόσμησης (Σχολή Τεχνών Δημητρέλη). Το 2016, επιλέχθηκε στα Talents του Sarajevo Film Festival. Το 2018, το σενάριο της Απολεσθέντα απέσπασε το βραβείο της Ελληνικής Ακαδημίας Κιν/φου στον διαγωνισμό Short Film Fund. Διδάσκει κινηματογράφο στο ΕΜΜΕ του ΕΚΠΑ, έχει δημιουργήσει έξι μικρού μήκους ταινίες και βρίσκεται στο στάδιο ανάπτυξης μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ.
