Ο Λιάπκιν, οι «σαγκίνες» κι ένα τσιμεντένιο κρεβάτι...

Ο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ ΦΙΛΟΛΑΟΥ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΗΝ «Ε» ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΙ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ-ΒΑΤΗΡΑ ΠΟΥ ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΕΤΑΙ ΑΥΡΙΟ - ΜΕ ΤΑΙΝΙΑ ΞΕΚΙΝΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ (8.30 μ.μ., «ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΕΙΟ») ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Ο περίφημος Λιάπκιν από τη συλλογή Ζαρίμπα

Του Θανάση Αραμπατζή

2023: Ένα έτος αφιερωμένο στον παγκόσμιο Λαρισαίο Filolaos. Ένα έτος γεμάτο από εκδηλώσεις και δράσεις που θα σκιαγραφήσουν τον άνθρωπο και καλλιτέχνη Φιλόλαο, και που θα δώσουν την ευκαιρία στους συμπολίτες του να γνωρίσουν το έργο του. Ένα έτος χρέος τιμής της πόλης σε ένα παιδί της που την έκανε γνωστή στα πέρατα του κόσμου.
1923-2023: Εκατό χρόνια Φιλόλαος Τλούπας.
Οι εκδηλώσεις για τα εκατό χρόνια του Φιλόλαου ξεκινούν σήμερα με την προβολή της ταινίας «Φιλόλαος Τλούπας, Ένα «πορτρέτο» από τον αδερφό του Τάκη Τλούπα», στις 8.30 μ.μ. στο «Χατζηγιάννειο» και με την ομιλία της ιστορικού της Τέχνης, δρ. Κατερίνας Τζάμου με θέμα «Ο άνθρωπος και ο καλλιτέχνης Φιλόλαος».
Αύριο Παρασκευή, στον 2ο όροφο του «Χατζηγιάννειου» στην αίθουσα «Τάκης Τλούπας» (8.30 μ.μ.), θα εγκαινιαστεί η διαχρονική εκτεταμένη παρουσίαση σχεδίων και σπουδών του δημιουργού με επιπρόσθετα γλυπτά του έργα και ιστορικά πορτρέτα από ιδιωτικές συλλογές συμπολιτών μας, ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό από τη ζωή και το έργο του εξέχοντος γλύπτη μας.

Η «Ε» βρέθηκε στο «Χατζηγιάννειο» και συνομίλησε με τον υπεύθυνο της διοργάνωσης και επιμέλειας των εκδηλώσεων, καλλιτεχνικό διευθυντή του έτους Φιλόλαου, εικαστικό Ανδρέα Γιαννούτσο για το έργο, αλλά και τον άνθρωπο Φιλόλαο.
Γιατί είναι σημαντικός ο Φιλόλαος, θα τον ρωτήσουμε, για να μας πει τα εξής: «Η σημαντικότητα του Φιλόλαου έγκειται στο ότι με τα έργα του κάνει τους χώρους πιο ανθρώπινους. Τόσο απλό και τόσο δύσκολο. Επεμβαίνει, διαρθρώνει και διαμορφώνει χώρους και τους «εξανθρωπίζει» σε μια αστική τοπιογραφία που τη βιώνει διαφορετικά αναπλάθοντας τις προσλαμβάνουσές του. Όταν άλλοι καλλιτέχνες έλεγαν βάλτε κορδέλες να κρατάμε τον κόσμο μακριά από τα έργα μας, ο Φιλόλαος έλεγε αφήστε τα παιδιά να παίζουν με τα γλυπτά μου... Σε μια συναφή συγγένεια και μη συνειδητή ίσως επιρροή του από τον κονστρουκτιβισμό, υπηρετεί μια τέχνη χρηστική, κοινωνικά ωφέλιμη και λειτουργική, συμμετοχικά διαδραστική ως προς τον πολίτη, οργανικά λειτουργική ως προς τους χώρους φιλοξενίας των έργων. Έτσι, συμβάλλει ουσιαστικά με το έργο του σε μια «βιώσιμη» ανθρωπιστικά πόλη, στην αναβάθμιση και βελτίωση της αισθητικής και καθημερινότητας του πολίτη τον τρόπο και την ποιότητα της ζωής του, την ψυχαγωγία και αναψυχή του».
ΕΚΘΕΣΗ ΒΑΤΗΡΑΣ
Τι θα δούμε στην έκθεση, ποιο είναι το αφήγημά της, θα ρωτήσουμε τον κ. Γιαννούτσο για να σημειώσει ότι: «Η έκθεση αυτή καταρχάς είναι η έκθεση-βατήρας, το εφαλτήριο που θα μας οδηγήσει στη μεγάλη έκθεση του Οκτωβρίου στη Δημοτική Πινακοθήκη. Η διάρκεια των εκδηλώσεων που είναι ένα έτος, μας επιτρέπει να εξακτινώσουμε τις δράσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και να επικοινωνήσουμε καλύτερα το έργο του, αλλά και το μήνυμα πως ο παγκόσμιος αυτός γλύπτης είναι Λαρισαίος, ελάτε να γνωρίσετε το έργο ενός συμπολίτη σας που έκανε γνωστή την πόλη σε όλο τον κόσμο.
Τώρα τι θα δούμε στην έκθεση: Θα δούμε όλη την εξέλιξη της πορείας του Φιλόλαου. Η έκθεση έχει κυρίως σχεδιαστικά τεκμήρια, μια εκτεταμένη και διαχρονική παρουσίαση των σχεδίων του από τα πλέον σύγχρονα τις φυτομορφικού περιεχομένου «σαγκίνες» που οδήγησαν σε γλυπτά έως τα πρώτα του όπως το πορτρέτο του Λιάπκιν. Παρουσιάζονται για πρώτη φορά παγκοσμίως σχέδιά του, και φαίνονται η ανάπτυξή του, η σχεδιαστική από το προκαταρκτικό, τις απαρχές της σπουδής του το 1944, το πώς βελτιώνεται στο Παρίσι, οι σπουδές του στη βυζαντινή τέχνη, τα αυτοπορτρέτα του, τα γυμνά νυκτός από τη σχολή, τα σκιτσάκια του, αλλά και οι μελάνες της Βαλάνς. Πριν καταλήξει στις διάσημες υδατοδεξαμενές βλέπουμε από τα σχεδιάσματά του πώς προσεγγίζει το θέμα και πώς φτάνει στη λύση.
Εκτίθενται για πρώτη φορά επίσης οι ακουαρέλες του και είμαστε πολύ χαρούμενοι που θα προσφέρουμε στους συντοπίτες του Φιλόλαου την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με το έργο του. Εργο που καλύπτει όλο το φάσμα της ζωής του, από τα χρόνια της μαθητείας, μέχρι τα έργα της μεγάλης του ωριμότητας. Μάλιστα από τη συγκέντρωση του τοπικού υλικού διαπιστώνουμε ότι είναι έργα που πρώτη φορά έρχονται σε επαφή με το κοινό, όπως και υλικό από το Παρίσι που είναι σπάνιο και παρουσιάζεται για πρώτη φορά».
ΤΟ ΤΣΙΜΕΝΤΕΝΙΟ ΚΡΕΒΑΤΙ
Γνωρίσατε τον Φιλόλαο, ήταν φίλος σας, τι άνθρωπος ήταν η ερώτηση της «Ε» στον Ανδρέα Γιαννούτσο, με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του έτους Φιλόλαου να τονίζει με συγκίνηση: «Ηπιος, δυναμικός, λιτός, πολύ δωρικός. Μεγάλη σωματική δύναμη που δεν του φαινόταν, πολύ ήρεμος, αλλά είχε νεύρο. Το πάθος του ήταν ένα: η εργασία του. Εργασιομανής και τελειομανής. Λιτός ακόμη και στο φαγητό του. Στο Πήλιο κάθε φορά που βρισκόμουν σπίτι του με ρωτούσε «Ανδρέα, θα καθίσεις να φάμε;» το φαγητό του ήταν ελιές, ρίγανη, σαλάτα χωριάτικη. Και μη σου πω για ένα μεσημέρι γιατί θα γελάσεις... Αν και τα σπίτια μας στο Πήλιο είναι δίπλα-δίπλα ένα μεσημέρι μετά το φαγητό μάς κράτησε με τη σύζυγό μου στο σπίτι του, και λέει στη Μαρίνα, τη σύζυγό του, «Μαρίνα, οδήγησε τα παιδιά στον ξενώνα». Και το κρεβάτι ήταν τσιμέντινο! Δεν άντεξα, σηκώθηκα να πάω σπίτι λέγοντας αυτοί εδώ είναι Σπαρτιάτες! Τέτοιος άνθρωπος ήταν, δωρικός!
Δωρικός, αλλά και διεισδυτικός δημιουργός, που και στην ελάχιστη μετατόπιση, συστροφή και στρέψη της φόρμας, αποσπά την αίσθηση από το αντικείμενο που την προκαλεί, τη χειρίζεται ευφυώς, έτσι που να αποκαλύπτεται εν τέλει ως οντότητα ενός κόσμου πληρέστερου του πραγματικού, που ανακαλύπτει στην απλότητα του τόσο λίγου το τόσο πολύ».
Πώς θα μπορούσε η Λάρισα να «εκμεταλλευτεί» την τεράστια κληρονομιά του Φιλόλαου, τον ρωτάμε, και μας λέει: «Γιατί όχι να μη δημιουργηθεί ένα Ίδρυμα «Φιλόλαος», θα αναρωτηθεί ο Ανδρέας Γιαννούτσος, συνεχίζοντας λέγοντας «Ενα ίδρυμα που να ξεκινάει από μια διάρθρωση της Πινακοθήκης για παράδειγμα και με ένα Δ.Σ. που θα διαχειρίζεται πράγματα και θα κρατάει ζωντανή την παράδοση του Φιλόλαου και το έργο του... Του οφείλουμε μια αίθουσα «Φιλόλαος», είναι μια τεράστια προσωπικότητα. Και το δυστύχημα είναι ότι δεν τον ξέρει η Ελλάδα. Το έτος 2023 θα έχει πολύ έντονο το αποτύπωμα του Φιλόλαου» θα σημειώσει, ενώ απαντώντας στην ερώτηση αν θα είναι το έτος 2023 και οι εκδηλώσεις για τον Φιλόλαο η μαγιά για να μάθουν οι Λαρισαίοι για τον τεράστιο αυτόν γλύπτη, θα τονίσει: «Ναι, θα είναι συγκλονιστικό αυτό που θα ζήσουμε. Και θα καταλάβουμε όλοι το μεγαλείο του ανθρώπου αυτού. Θα έρθουμε σε επαφή με όλο το φάσμα του έργου του Φιλόλαου και μέσω αυτού θα «γνωρίσουμε» και τον άνθρωπο που έκανε γνωστή τη Λάρισα στα πέρατα του κόσμου».
ΣΗΜΕΡΑ
Η πρώτη αφιερωματική εκδήλωση για τον κορυφαίο και καταξιωμένο διεθνώς σύγχρονο γλύπτη της Διασποράς μας, Φιλόλαο Τλούπα, θα πραγματοποιηθεί στο «Χατζηγιάννειο» Πνευματικό Κέντρο, σήμερα στις 8.30 μ.μ.
Στην εκδήλωση θα προβληθεί η ταινία «Φιλόλαος Τλούπας, Ένα «πορτρέτο» από τον αδερφό του Τάκη Τλούπα» της Καλλιόπης Λεγάκη, διάρκειας 20 λεπτών, που βασίζεται σε φωτογραφίες και αδημοσίευτο κινηματογραφικό υλικό που τράβηξε ο Τάκης Τλούπας, με μια super8 κάμερα, τις δεκαετίες ‘50, ‘60 και ‘70, όπου καταγράφονται στιγμές από τη ζωή και τη δουλειά του Φιλόλαου. Θα ακολουθήσει ομιλία της δρ. Κατερίνας Τζάμου, ιστορικού της Τέχνης, με θέμα «Ο άνθρωπος και ο καλλιτέχνης Φιλόλαος». Η κ. Τζάμου, θα εστιάσει κυρίως στα έργα του που φιλοτεχνήθηκαν στο πλαίσιο του 1% για την τέχνη, τη λεγόμενη δημόσια τέχνη, στη Γαλλία.
Την εκδήλωση διοργανώνει η Αντιδημαρχία Πολιτισμού & Επιστημών Δήμου Λαρισαίων, στο πλαίσιο του θεσμοθετημένου από τον Δήμο μας έτους Φιλόλαου, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του, με γενικό τίτλο «1923-2023 / Εκατό χρόνια Φιλόλαος» και καλλιτεχνικό διευθυντή του έτους Φιλόλαου, τον εικαστικό Ανδρέα Γιαννούτσο, πρ. διευθυντή του Εικαστικού Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Λάρισας.